توسعه اماکن فرهنگی، ورزشی و هنری در شهر قزوین، تامین اوقات فراغت اقشار مختلف، ارتقای سطح فرهنگ شهروندی و توسعه برنامههای آموزشی برای اقشار مختلف از جمله اهداف و وظایف اصلی این سازمان بیان شدهاست؛ اهدافی که در ظاهر به شهر میپردازد؛ اما در نگاه عمیقتر، همه مباحث اجتماعی و فرهنگی شهر را در بر میگیرد و شهرداری را در جایگاهی هم عرض با سایر نهادهای مسئول مانند بهزیستی قرار میدهد.
نیاز مردم تنها پلسازی نیست
این ظرفیت انتظارها را برای بهبود شاخصهای فرهنگی و اجتماعی در شهر قزوین بالاتر میبرد تا جایی که اخیراً معاون سیاسی- امنیتی استاندار قزوین با انتقاد از روند فعالیت مدیریت شهری و تمرکز بر عملیات عمرانی مانند پل سازی، عنوان کردهاست: نیاز مردم تنها پل سازی نیست.
سید سعید شاهرخی،با بیان اینکه از عملکرد شورا و شهردار بسیار گلهمند هستم، توضیح دادهاست: باید در خصوص توجه به کاهش مسایل اجتماعی برنامهها و همت جدی داشت؛ چراکه نیاز مردم تنها احداث پل و زیرگذر نیست. در خصوص این موارد باید علت خلاءهای موجود را شخص شهردار پاسخگو باشد و هیچ توضیحی را از ایشان نمیپذیریم.
او در توضیح مصادیق این معضلات اجتماعی گفته است: ساماندهی کودکان کار و کودکان خیابانی یک امر مهمی است که می بایست در دستور کار دستگاههای ذیربط قرار گیرد تا شاهد حضور حتی یک کودک خیابانی در سطح استان نباشیم.
بیشتر طرحهایی که با عنوان پروژههای فرهنگی و اجتماعی در شهر قزوین اجرا میشوند، پیش از آنکه بتوانند بودجه شهری را در اختیار بگیرند در کمیسیون فرهنگی شورای شهر مورد بحث و بررسی قرارمیگیرند. تشکیل این کمیسیون در شورا در کنار وجود سازمان فرهنگی- ورزشی شهرداری قزوین در چارت سازمانی مدیریت شهری، هرگونه تردید در مورد ضرورت ورود شهرداری به مسائل فرهنگی اجتماعی را از بین میبرد؛ اما اینکه مسائل فرهنگی و اجتماعی در این نهادها چگونه تعریف میشود و اولویتها کدام است، در گفتههای رئیس کمسیون فرهنگی آمدهاست.
حسین صلحجو، در خصوص پروژههایی که عملکرد کمیسیون فرهنگی را در ۴ سال اخیر نشان میدهد، به فروردین امروز میگوید: کلنگ زنی ۲ فرهنگسرای «سنجیده» و «رز» در ۲ محله جنوب شهری راهآهن و راه ری و طراحی فرهنگسراهای محلات باغنشاط، چوبیندر و ناصرآباد بخشی از فعالیتهای فرهنگی ما بودهاست. افتتاح فرهنگسرای شهیدرجایی که همزمان در خود بزرگترین فروشگاه عفاف و حجاب، مرکز مشاوره خانواده، ورزش بانوان و سالن مطالعه دارد نیز از اتفاقات فرهنگی سال ۹۵ بوده که در کمیسیون فرهنگی به تصویب رسیده است،علاوه بر آن طرح هر مسجد یک فرهنگسرا هم برای بهرهگیری از ظرفیت فرهنگی مساجد نیز در سال ۹۵ شروع و اجرایی شد.
او در ادامه به بیان دیگر فعالیتهای فرهنگی شاخص سال گذشته پرداخته و توضیح میدهد: اجرای بازیهای بومی و محلی در پارکها و توسعه ورزشهای همگانی، برگزاری تئاترهای خیابانی و جشنهای مناسبتی، فعالیت در زمینه نشر فرهنگ ایثار و شهادت نظیر تعویض المان شهدا و نصب ۹۰۰ تصویر از شهدا در سطح شهر نیز در ادامه فعالیتهای فرهنگی ما صورت گرفتهاست.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر با اشاره به این مطلب که بودجههای فرهنگی در دو بخش جاری و عمرانی صرف میشود، توضیح میدهد: این بودجه عمرانی در امور فرهنگی رقمی حدود ۱۰ میلیارد تومان را به خود تخصیص داده و در سال ۹۶ ساخت ۳ فرهنگسرای دیگر را در دستور کار داریم. علاوه بر آن برای کمک به امور عمرانی مساجد در سال گذشته ۲ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده که در سال جاری این رقم افزایش یافتهاست.
توزین بودجه فرهنگی
این درحالی است که جامعهشناسان به ضرورت تعادل در توزین بودجه برای امور مختلف فرهنگی و اجتماعی عقیده دارند و نادیده انگاشتن هر بخش را خطر بالقوهای میدانند که هر زمان میتواند بخشی از جامعه شهری را درگیر کند.
فاطمه آقایی، کارشناس علوم اجتماعی در این باره به فروردین امروز توضیح میدهد: مدیریت شهری حتی اگر به طور متمرکز بر مباحث شهروندی تمرکز داشتهباشد و بخواهد مردم را ضمن بهرهمندی از حقوق شهروندی، نسبت به وظایفشان آگاه کند، در سطح شهر قزوین کاری بزرگ را بردوش خواهد داشت؛ چراکه برخی مناطق در این زمینه به شدت ضعیف بوده و نیازهایشان با مناطقی که سالها محل برنامه و اقدام بودهاند، متفاوت است.
او ادامه میدهد: با توجه به تعریفی که مدیریت شهری از آسیبهای فرهنگی و اجتماعی دارد، اولویتهای آنها نیز متفاوت خواهد بود؛ اما آنچه که بیش از هر موردی میتواند در این دامنه بگنجد، رفتارهای افراد در محیط شهر، چه متاثر از شهر و چه تاثیرگذار بر آن است. تکدیگری، حضور معتادان متجاهر، کودکان کار، وندالیسم(آسیب رساندن به اموال عمومی)، دستفروشی و … مواردی هستند که به نظر میرسد درک مشترک از شدت آسیبزایی آنها شکل گرفتهاست و علاوه بر آن، نبود مدیریت درست، مسیر مدیریت شهری را ناهموار میکند.
آقایی، همچنین به موضوع نشاط اجتماعی اشاره کرده و میافزاید: این که دقیقاً شهرداری مجاز و موظف است در کدام حوزههای اجتماعی ورود مستقیم داشتهباشد، به صراحت بیان نشده، اما در کنار آسیبزدایی از طریق فراهم کردن زیرساختهایی مثل خانه امن، کمپهای ترک اعتیاد، روزبازارهای مناسب، مدارس توانمندسازی و بازپروری و … ایجاد زمینهای کم هزینه و قابل دسترس برای شادی، نشاط و سرگرمی مردم نیز میتواند حائز اهمیت باشد. چنین شرایطی میتواند بروز آسیبهایی که منشأ پرخاشگری و افسردگی را دارند، مدیریت کند و امنیت و آرامش روانی را در شهر ارتقا دهد.
او همچنین به این نکته اشاره میکند که رسیدگی ویژه و فوری به حاشیهنشینها و مناطق منفصل شهری باید با نگاهی جدیتر صورت بگیرد؛ چون آسیبها در این مناطق همانند بمب ساعتی عمل میکنند و در لحظه بحران نمیتوان به یکباره راهکار موثری ارائه داد.
نیاز مردم تنها پلسازی نیست
این ظرفیت انتظارها را برای بهبود شاخصهای فرهنگی و اجتماعی در شهر قزوین بالاتر میبرد تا جایی که اخیراً معاون سیاسی- امنیتی استاندار قزوین با انتقاد از روند فعالیت مدیریت شهری و تمرکز بر عملیات عمرانی مانند پل سازی، عنوان کردهاست: نیاز مردم تنها پل سازی نیست.
سید سعید شاهرخی،با بیان اینکه از عملکرد شورا و شهردار بسیار گلهمند هستم، توضیح دادهاست: باید در خصوص توجه به کاهش مسایل اجتماعی برنامهها و همت جدی داشت؛ چراکه نیاز مردم تنها احداث پل و زیرگذر نیست. در خصوص این موارد باید علت خلاءهای موجود را شخص شهردار پاسخگو باشد و هیچ توضیحی را از ایشان نمیپذیریم.
او در توضیح مصادیق این معضلات اجتماعی گفته است: ساماندهی کودکان کار و کودکان خیابانی یک امر مهمی است که می بایست در دستور کار دستگاههای ذیربط قرار گیرد تا شاهد حضور حتی یک کودک خیابانی در سطح استان نباشیم.
بیشتر طرحهایی که با عنوان پروژههای فرهنگی و اجتماعی در شهر قزوین اجرا میشوند، پیش از آنکه بتوانند بودجه شهری را در اختیار بگیرند در کمیسیون فرهنگی شورای شهر مورد بحث و بررسی قرارمیگیرند. تشکیل این کمیسیون در شورا در کنار وجود سازمان فرهنگی- ورزشی شهرداری قزوین در چارت سازمانی مدیریت شهری، هرگونه تردید در مورد ضرورت ورود شهرداری به مسائل فرهنگی اجتماعی را از بین میبرد؛ اما اینکه مسائل فرهنگی و اجتماعی در این نهادها چگونه تعریف میشود و اولویتها کدام است، در گفتههای رئیس کمسیون فرهنگی آمدهاست.
حسین صلحجو، در خصوص پروژههایی که عملکرد کمیسیون فرهنگی را در ۴ سال اخیر نشان میدهد، به فروردین امروز میگوید: کلنگ زنی ۲ فرهنگسرای «سنجیده» و «رز» در ۲ محله جنوب شهری راهآهن و راه ری و طراحی فرهنگسراهای محلات باغنشاط، چوبیندر و ناصرآباد بخشی از فعالیتهای فرهنگی ما بودهاست. افتتاح فرهنگسرای شهیدرجایی که همزمان در خود بزرگترین فروشگاه عفاف و حجاب، مرکز مشاوره خانواده، ورزش بانوان و سالن مطالعه دارد نیز از اتفاقات فرهنگی سال ۹۵ بوده که در کمیسیون فرهنگی به تصویب رسیده است،علاوه بر آن طرح هر مسجد یک فرهنگسرا هم برای بهرهگیری از ظرفیت فرهنگی مساجد نیز در سال ۹۵ شروع و اجرایی شد.
او در ادامه به بیان دیگر فعالیتهای فرهنگی شاخص سال گذشته پرداخته و توضیح میدهد: اجرای بازیهای بومی و محلی در پارکها و توسعه ورزشهای همگانی، برگزاری تئاترهای خیابانی و جشنهای مناسبتی، فعالیت در زمینه نشر فرهنگ ایثار و شهادت نظیر تعویض المان شهدا و نصب ۹۰۰ تصویر از شهدا در سطح شهر نیز در ادامه فعالیتهای فرهنگی ما صورت گرفتهاست.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر با اشاره به این مطلب که بودجههای فرهنگی در دو بخش جاری و عمرانی صرف میشود، توضیح میدهد: این بودجه عمرانی در امور فرهنگی رقمی حدود ۱۰ میلیارد تومان را به خود تخصیص داده و در سال ۹۶ ساخت ۳ فرهنگسرای دیگر را در دستور کار داریم. علاوه بر آن برای کمک به امور عمرانی مساجد در سال گذشته ۲ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده که در سال جاری این رقم افزایش یافتهاست.
توزین بودجه فرهنگی
این درحالی است که جامعهشناسان به ضرورت تعادل در توزین بودجه برای امور مختلف فرهنگی و اجتماعی عقیده دارند و نادیده انگاشتن هر بخش را خطر بالقوهای میدانند که هر زمان میتواند بخشی از جامعه شهری را درگیر کند.
فاطمه آقایی، کارشناس علوم اجتماعی در این باره به فروردین امروز توضیح میدهد: مدیریت شهری حتی اگر به طور متمرکز بر مباحث شهروندی تمرکز داشتهباشد و بخواهد مردم را ضمن بهرهمندی از حقوق شهروندی، نسبت به وظایفشان آگاه کند، در سطح شهر قزوین کاری بزرگ را بردوش خواهد داشت؛ چراکه برخی مناطق در این زمینه به شدت ضعیف بوده و نیازهایشان با مناطقی که سالها محل برنامه و اقدام بودهاند، متفاوت است.
او ادامه میدهد: با توجه به تعریفی که مدیریت شهری از آسیبهای فرهنگی و اجتماعی دارد، اولویتهای آنها نیز متفاوت خواهد بود؛ اما آنچه که بیش از هر موردی میتواند در این دامنه بگنجد، رفتارهای افراد در محیط شهر، چه متاثر از شهر و چه تاثیرگذار بر آن است. تکدیگری، حضور معتادان متجاهر، کودکان کار، وندالیسم(آسیب رساندن به اموال عمومی)، دستفروشی و … مواردی هستند که به نظر میرسد درک مشترک از شدت آسیبزایی آنها شکل گرفتهاست و علاوه بر آن، نبود مدیریت درست، مسیر مدیریت شهری را ناهموار میکند.
آقایی، همچنین به موضوع نشاط اجتماعی اشاره کرده و میافزاید: این که دقیقاً شهرداری مجاز و موظف است در کدام حوزههای اجتماعی ورود مستقیم داشتهباشد، به صراحت بیان نشده، اما در کنار آسیبزدایی از طریق فراهم کردن زیرساختهایی مثل خانه امن، کمپهای ترک اعتیاد، روزبازارهای مناسب، مدارس توانمندسازی و بازپروری و … ایجاد زمینهای کم هزینه و قابل دسترس برای شادی، نشاط و سرگرمی مردم نیز میتواند حائز اهمیت باشد. چنین شرایطی میتواند بروز آسیبهایی که منشأ پرخاشگری و افسردگی را دارند، مدیریت کند و امنیت و آرامش روانی را در شهر ارتقا دهد.
او همچنین به این نکته اشاره میکند که رسیدگی ویژه و فوری به حاشیهنشینها و مناطق منفصل شهری باید با نگاهی جدیتر صورت بگیرد؛ چون آسیبها در این مناطق همانند بمب ساعتی عمل میکنند و در لحظه بحران نمیتوان به یکباره راهکار موثری ارائه داد.
بهنظر میرسد انتقاد معاون استاندار از روند مدیریت بودجه در شهرداری و مهجور ماندن بخش زیادی از مسائل فرهنگی و اجتماعی، رویکرد جدیدی پیش روی شهرداری قرار میدهد؛ رویکردی که با تغییرات قریب الوقوع ترکیب مدیریت شهری در قزوین، میتواند در رأس کار قرار بگیرد و با اولویت پردازی درست و بجا، سهمی قابل توجه به مدیریت آسیبهای فرهنگی و اجتماعی تخصیص یابد.
شیما شاهین فر