گرچه اقتصاد ایران را مانند سایر کشورهای در حال توسعه نمیتوان مدلی مکتبی یا تعریف شده از اقتصاد عنوان کرد؛ چراکه بیشتر در این نوع کشورها اقتصاد مدل مربوط به خودش را دارد که کاملا منحصر به فرد بوده و عموما تحت تاثیر ساختار، فرهنگ و دیگر نهادهایی است که خواه ناخواه آن را از تئوریهای علمی جدا میکند. هرچند واضح است که اقتصاد ایران تحت تاثیر “تقاضا” قرار دارد و مشکلات عدیده آن به اشکالات در “عرضه” و حواشی مربوط به آن بر میگردد.
از بحث بر سر نوع اقتصاد ایران که بگذریم، کاهش تورم در چندسالهی دولت یازدهم نشان از تاکتیکهای مثبت اقتصادی دارد که به گواه تحلیلگران داخلی و خارجی از پس فراز و نشیبهای مشکلات داخلی و خارجی، در کنترل شاخصهای منفیِ اقتصادی تا حدود زیادی مفید عمل کردهاست. با اشارهای که به موانع و ایرادات حوزه عرضه و تقاضا بیان شد، میتوان گفت فعالیت “ستاد تنظیم بازار”از جمله اقدامات دولت برای برقراری تعادل بازار محسوب میشود که در واقع سیاست کنترلِ قیمت، نحوه و میزان عرضهی کالاهای اساسی مورد نیاز شب عید در اقلامی چون مرکبات، شکر ،کره، برنج و گوشت بوده که زمزمههای زیادی را تاکنون مبنی بر موفقیت یا عدم موفقیتش به همراه داشته است.
فعالیت این ستاد در استان قزوین و توزیع میوهها در غرفههای تعبیه شده، نظرات متفاوتی را تاکنون در برداشتهاست.
رنجبرکه به همراه پسرش از این غرفهها میوه خریداری کرده به فروردین امروز میگوید: باوجود انتظار و ماندن در صفهای طولانی در غرفه، میوهها تا رسیدن نوبت آنها تمام شده و موفق به خرید نمیشوند، بعد به ناچار با پرسوجو از آشنایان به غرفهای در حومه شهر رفته و میوه شب عید خود را تهیه میکند.
آقا کریم که یک مغازه کوچک بقالی در محله زعفرانیه دارد، میگوید: پرتقالهایی که در کارتن توزیع میشد، کیفیت خوبی داشت؛ اما پرتقالهای جعبهای عموما کم آب و بیمزه بودند و دوره اول توزیع میوهها، پرتقالها کارتنی بودند؛ اما بعد مدام پرتقال جعبهی میدادند تا همین اواخر و بعد از پایان تعطیلات که به نظرم میوهها زیادی آمد و ما دوباره پرتقال کارتنی در چند غرفه دیدیم.»
برخی هم میگفتند زمانی که مردم میخواستند میوه را خریده و در منزل داشتهباشند به دلایل مختلف از جمله شلوغی غرفهها موفق به خرید نشدهاند؛ اما پس از چندروز و در حالی که نیاز خود را به نحوی برطرف کرده بودند در غرفهها به وفور میوه مشاهده شدهاست و این موضوع را نشان از عدم برنامهریزی مناسب میدانستند.
متقی فرد، رییس سازمان جهاد کشاورزی قزوین در این باره میگوید: وظیفه “تامین” میوه شب عید در ستاد تنظیم بازار برعهده وزارت جهاد کشاورزی و سازمانهای جهاد کشاورزی در استانها بود. از طرفی به خاطر سرمازدگی میوههای تولید داخل، به خصوص پرتقالهای داخلی، ناگزیر چندین تن از پرتقال های موجود در بازار از کشورهای خارجی وارد شد.
به گفته او، پرتقالهای مصری و ترکیهای و این اواخر قبرسی مضاف بر پرتقالهای ایرانی موجود در این ستاد برای عرضه به مردم آماده شدند؛اما تمامی سیبهای توزیع شده داخلی بودند.
این مسئول با اشاره به قیمت ۳ هزار و۹۰۰تومانی پرتقال و ۳ هزار و ۵۰۰تومانی سیبها معتقد است مناسب بودن قیمتها باعث استقبال خوب مردم از خرید این میوهها شدهاست و همچنین تاکید میکندبیشتر پرتقالها مصری بودند که کیفیت بالایی داشتند و مردم هم عموما راضی بودند.
این مقام مسئول با اشاره به این که توزیع میوه تا اواسط اردیبهشت ادامه خواهد داشت در پاسخ به برخی اظهارنظرها درباره توزیع میوه در شب عید یعنی ۲۸ اسفند میگوید: در ۲۸ اسفند ماه حدود ۴۶۲ تن میوه توزیع شد و این نشان تقاضای بالای مردم و در نتیجه صفهای طولانی و انتظار برای دریافت میوه بود در مقابل روزی مانند ۱۶ فروردین که ما ۶۰ تن میوه عرضه کردیم، طبیعی است که مردم بیشتر معطل شدهباشند.
حبیبی، معاون اقتصادی استاندار هم در این باره میگوید: ستاد تنظیم بازار متشکل از سازمان جهادکشاورزی، اداره کل تعاون و امور روستایی و سازمان صنعت معدن و تجارت در راستای سیاست تنظیم بازار و جلوگیری از افزایش قیمت با توجه به سرمازدگی در منظقه شمال کشور، ارائه میوه با کیفیت با قیمت مناسب وارد عمل شد؛ چراکه به خصوص در نوروز تقاضا برای مصرف میوه بالاست.
به گفته او، تاکنون حدود یک هزار ۴۵۰ تن پرتقال و ۵۰۰ تن سیب در ۷۵ غرفه مختلف در سطح استان توزیع شدهاست که ۳۶ تای این غرفهها در مرکز استان مشغول خدمت رسانی بودند.
بدیهی است که تفاوت قیمت این میوهها با میوههای موجود در بازار بالا بوده و به همین منظور برای هر غرفه یک ناظر مسئول نظارت اجرای صحیح امور شد. ناظران هر غرفه از ستاد تنطیم بازار، سازمان صنعت و معدن ، اتاق بازرگانی و یا جهادکشاورزی برای این امر تعیین شدهاند.
حبیبی در پاسخ به سوال فروردین امروز مبنی بر اینکه آیا از ابتدا تصمیم داشتید توزیع میوه را تا بعد از عید ادامه بدهید یا دپو شدن بیرویه میوه براساس توزیع غیراصولی این امر را سبب شده، میگوید: از ابتدا تصمیم بر این بوده که توزیع میوه تا ثبات بازار ادامه داشتهباشد. گزارشهای رسیده از رضایت مردم نسبت به کیفیتها حکایت دارد. براساس آخرین جلسه ستاد تنظیم بازار در بیست و چهارم فروردین ماه مقرر شد این توزیع تا اطلاع ثانوی ادامه یابد؛ البته نهایی شدن این تصمیم با هماهنگی اتحادیه ها و مجموعه بازار صورت گرفته است.
به طور کلی دراستان قزوین فعالیت ستاد تنظیم بازاربیشتردرغرفههای مربوط به عرضه ی پرتقال وسیب شب عیدمحرزبوده است. اتفاقایکی ازبحثهای طرح شده همین است که مدیران پایین دستی درسطح استانها تاچه حدمیتواننددرپیادهکردن درست طرحهاوتصمیماتدولت حاکم مستقرموفق عملکرده وانتقال دهنده درست سیاستهای بارزاقتصادی درسطح استانهای خودباشند؟
از بحث بر سر نوع اقتصاد ایران که بگذریم، کاهش تورم در چندسالهی دولت یازدهم نشان از تاکتیکهای مثبت اقتصادی دارد که به گواه تحلیلگران داخلی و خارجی از پس فراز و نشیبهای مشکلات داخلی و خارجی، در کنترل شاخصهای منفیِ اقتصادی تا حدود زیادی مفید عمل کردهاست. با اشارهای که به موانع و ایرادات حوزه عرضه و تقاضا بیان شد، میتوان گفت فعالیت “ستاد تنظیم بازار”از جمله اقدامات دولت برای برقراری تعادل بازار محسوب میشود که در واقع سیاست کنترلِ قیمت، نحوه و میزان عرضهی کالاهای اساسی مورد نیاز شب عید در اقلامی چون مرکبات، شکر ،کره، برنج و گوشت بوده که زمزمههای زیادی را تاکنون مبنی بر موفقیت یا عدم موفقیتش به همراه داشته است.
فعالیت این ستاد در استان قزوین و توزیع میوهها در غرفههای تعبیه شده، نظرات متفاوتی را تاکنون در برداشتهاست.
رنجبرکه به همراه پسرش از این غرفهها میوه خریداری کرده به فروردین امروز میگوید: باوجود انتظار و ماندن در صفهای طولانی در غرفه، میوهها تا رسیدن نوبت آنها تمام شده و موفق به خرید نمیشوند، بعد به ناچار با پرسوجو از آشنایان به غرفهای در حومه شهر رفته و میوه شب عید خود را تهیه میکند.
آقا کریم که یک مغازه کوچک بقالی در محله زعفرانیه دارد، میگوید: پرتقالهایی که در کارتن توزیع میشد، کیفیت خوبی داشت؛ اما پرتقالهای جعبهای عموما کم آب و بیمزه بودند و دوره اول توزیع میوهها، پرتقالها کارتنی بودند؛ اما بعد مدام پرتقال جعبهی میدادند تا همین اواخر و بعد از پایان تعطیلات که به نظرم میوهها زیادی آمد و ما دوباره پرتقال کارتنی در چند غرفه دیدیم.»
برخی هم میگفتند زمانی که مردم میخواستند میوه را خریده و در منزل داشتهباشند به دلایل مختلف از جمله شلوغی غرفهها موفق به خرید نشدهاند؛ اما پس از چندروز و در حالی که نیاز خود را به نحوی برطرف کرده بودند در غرفهها به وفور میوه مشاهده شدهاست و این موضوع را نشان از عدم برنامهریزی مناسب میدانستند.
متقی فرد، رییس سازمان جهاد کشاورزی قزوین در این باره میگوید: وظیفه “تامین” میوه شب عید در ستاد تنظیم بازار برعهده وزارت جهاد کشاورزی و سازمانهای جهاد کشاورزی در استانها بود. از طرفی به خاطر سرمازدگی میوههای تولید داخل، به خصوص پرتقالهای داخلی، ناگزیر چندین تن از پرتقال های موجود در بازار از کشورهای خارجی وارد شد.
به گفته او، پرتقالهای مصری و ترکیهای و این اواخر قبرسی مضاف بر پرتقالهای ایرانی موجود در این ستاد برای عرضه به مردم آماده شدند؛اما تمامی سیبهای توزیع شده داخلی بودند.
این مسئول با اشاره به قیمت ۳ هزار و۹۰۰تومانی پرتقال و ۳ هزار و ۵۰۰تومانی سیبها معتقد است مناسب بودن قیمتها باعث استقبال خوب مردم از خرید این میوهها شدهاست و همچنین تاکید میکندبیشتر پرتقالها مصری بودند که کیفیت بالایی داشتند و مردم هم عموما راضی بودند.
این مقام مسئول با اشاره به این که توزیع میوه تا اواسط اردیبهشت ادامه خواهد داشت در پاسخ به برخی اظهارنظرها درباره توزیع میوه در شب عید یعنی ۲۸ اسفند میگوید: در ۲۸ اسفند ماه حدود ۴۶۲ تن میوه توزیع شد و این نشان تقاضای بالای مردم و در نتیجه صفهای طولانی و انتظار برای دریافت میوه بود در مقابل روزی مانند ۱۶ فروردین که ما ۶۰ تن میوه عرضه کردیم، طبیعی است که مردم بیشتر معطل شدهباشند.
حبیبی، معاون اقتصادی استاندار هم در این باره میگوید: ستاد تنظیم بازار متشکل از سازمان جهادکشاورزی، اداره کل تعاون و امور روستایی و سازمان صنعت معدن و تجارت در راستای سیاست تنظیم بازار و جلوگیری از افزایش قیمت با توجه به سرمازدگی در منظقه شمال کشور، ارائه میوه با کیفیت با قیمت مناسب وارد عمل شد؛ چراکه به خصوص در نوروز تقاضا برای مصرف میوه بالاست.
به گفته او، تاکنون حدود یک هزار ۴۵۰ تن پرتقال و ۵۰۰ تن سیب در ۷۵ غرفه مختلف در سطح استان توزیع شدهاست که ۳۶ تای این غرفهها در مرکز استان مشغول خدمت رسانی بودند.
بدیهی است که تفاوت قیمت این میوهها با میوههای موجود در بازار بالا بوده و به همین منظور برای هر غرفه یک ناظر مسئول نظارت اجرای صحیح امور شد. ناظران هر غرفه از ستاد تنطیم بازار، سازمان صنعت و معدن ، اتاق بازرگانی و یا جهادکشاورزی برای این امر تعیین شدهاند.
حبیبی در پاسخ به سوال فروردین امروز مبنی بر اینکه آیا از ابتدا تصمیم داشتید توزیع میوه را تا بعد از عید ادامه بدهید یا دپو شدن بیرویه میوه براساس توزیع غیراصولی این امر را سبب شده، میگوید: از ابتدا تصمیم بر این بوده که توزیع میوه تا ثبات بازار ادامه داشتهباشد. گزارشهای رسیده از رضایت مردم نسبت به کیفیتها حکایت دارد. براساس آخرین جلسه ستاد تنظیم بازار در بیست و چهارم فروردین ماه مقرر شد این توزیع تا اطلاع ثانوی ادامه یابد؛ البته نهایی شدن این تصمیم با هماهنگی اتحادیه ها و مجموعه بازار صورت گرفته است.
به طور کلی دراستان قزوین فعالیت ستاد تنظیم بازاربیشتردرغرفههای مربوط به عرضه ی پرتقال وسیب شب عیدمحرزبوده است. اتفاقایکی ازبحثهای طرح شده همین است که مدیران پایین دستی درسطح استانها تاچه حدمیتواننددرپیادهکردن درست طرحهاوتصمیماتدولت حاکم مستقرموفق عملکرده وانتقال دهنده درست سیاستهای بارزاقتصادی درسطح استانهای خودباشند؟
حدیث حیدری