کاش مساله به همین جا ختم می‌شد. مهمانی‌‌های وقت و بی وقت واحد طبقه بالا، نه‌تنها او که همه اهالی آپارتمان را خسته کرده است. باوجود آنکه ساعت از ۱۲ شب گذشته، هنوز تعارف‌ها و خداحافظی‌ها ادامه دارد.
پله‌ها هم که داستان مفصلی دارد. باید برای حل مساله پله‌ها، هفته‌ای دو روز پا درمیانی کند. واحدکناری مرتب تی می‌کشد و تمیز می‌کند، آن وقت پسر بچه طبقه بالا، بی‌خیال از همه چیز با آن دمپایی‌های چند شماره بزرگتر کثیف می‌کند و دوباره روز از نو روزی از نو.
این‌ها، گوشه‌ای ازگلایه‌های ساکنان ارمغان شهر فرنگ است؛ ره‌آوردی که مثل ماشین و تلفن همراه و رادیو و تلویزیون وقتی کار از کار گذشت، تازه به فکر فرهنگ‌سازی‌اش افتادند.
گرچه از احداث آپارتمان در کشور، دست کم ۵۰ سال می‌گذرد، اما فرهنگ آپارتمان‌نشینی فرهنگ جدیدی است که تنها در سطح چند کلان‌شهر آن‌هم نه کامل، جا افتاده است.
سعید وزیری‌نژاد، مدیرعامل سازمان فرهنگی- ورزشی شهرداری قزوین درباره فرهنگ آپارتمان‌نشینی به»فروردین امروز» می‌گوید: پس از یک‌سال و اندی، سرانجام سازمان فرهنگی- ورزشی توانست این عنوان کمیته شهروندی را در بین شهروندان جا بیاندازد؛ البته شهروندان در قزوین به عنوان یک کلان‌شهر باید فرهنگ آپارتمان‌نشینی، ترافیک و نگهداری از فضای سبز را آموزش ببینند.
او تاکید می‌کند: با توجه به کمبود و گرانی زمین، چاره‌ای جز احداث آپارتمان وجود ندارد؛ اما با این حجم متقاضی، آموزش فرهنگ آپارتمان نشینی در حوزه مسکن و شهرسازی تعریف نشده است. درحال حاضر با احداث هزاران واحد آپارتمان در پروژه مسکن مهر، بدون توجه به مساله آموزش، شهروندان بسیاری ساکن می‌شوند که همین مساله باعث به‌وجود آمدن مشکلاتی می‌شود.
هرچند براساس برنامه ۵ ساله شهرداری قزوین،»ترویج آموزش فرهنگ شهروندی» برعهده سازمان فرهنگی-ورزشی است و در چند وقت اخیر کارهایی در این زمینه انجام داده، با این همه وزیری‌نژاد معتقد است: «شهرداری به تنهایی قادر به حل مساله فرهنگ آپارتمان‌نشینی نیست و باید صدا و سیما، شورای عالی انقلاب فرهنگی و آموزش و پرورش هم در این مساله وارد شوند.
در این بین فرشید مقدم، پژوهشگر اجتماعی هشدار می‌دهد: شهرداری قزوین باید مراقب باشد به سرنوشت تهران دهه ۷۰ دچار نشود که فاقد برنامه بود.
مقدم به»فروردین امروز» می‌گوید: نباید در بافت سنتی، بلند مرتبه سازی شود. این درحالی است که مجتمع تجاری الغدیر و برج های دوقلو در بطن شهر ساخته شده است. برج ها و آپارتمان ها باید در حاشیه شهر احداث شود؛ البته به دلایل اقتصادی و اجتماعی و افزایش جمعیت، شهر به ناچار رشد عمودی(آپارتمان نشینی) را در پیش می‌گیرد.
ساخت قوطی کبریت‌های بی‌روح
بنا به گفته این پژوهشگر اجتماعی، برخی از مهندسان و معماران در ساخت آپارتمان، رویکرد بلدوزری دارند و تنها به فکر ساخت قوطی کبریت هستند؛ درحالی که با طراحی‌های خشک و بی روح و نبود نظارت‌های دقیق هنگام ساخت و ساز، زمینه‌های مزاحمت و سوءتفاهم و تنش را فراهم می‌کنند.
مقدم، شیوه خاص ساختمان‌سازی‌ها را هم اشتباه می‌داند و می‌گوید: به‌جای اینکه به آسایش افراد توجه شود، به زیبایی آن پرداخته می‌شود. به عنوان مثال، قرارگرفتن درهای رفت وآمد دو خانواده در کنج دیوار باعث می‌شود که اگر هر دو همسایه همزمان از خانه خارج شوند، به یکدیگر برخورد می کنند.
اما عباس‌وثیق‌نیا، عضو هیأت مدیره شهرسازی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین، مشکلات فرهنگ آپارتمان نشینی قزوین را بیشتر ازکلان‌شهر‌های دیگر می‌داند.
او به»فروردین امروز» می‌گوید: نوع طراحی آپارتمان‌ها در به‌وجود آمدن مشکلات برای ساکنان موثر است؛ اما عدم رعایت ضوابط شهرسازی و نبود نظارت مهندسان شهرساز در حوزه ساختمان از مشکلات مهمی است که نباید نسبت به آنها بی‌توجه بود.
گرچه شهرداری و دیگر نهادهای فرهنگی، متولی ترویج فرهنگ شهروندی برای کاهش این معضل اجتماعی هستند؛ اما شهروندان باید بپذیرند که برای زندگی آرام، ناگزیرند از برخی آزادی های خود صرف نظر کنند تا در ازای حقوقی که پیدا می کنند، تکالیفی را بپذیرند؛ نکته‌ای که شاید از زیر چشم بسیاری از آپارتمان نشین‌ها دور مانده است.
پله‌ها هم که داستان مفصلی دارد. باید برای حل مساله پله‌ها، هفته‌ای دو روز پا درمیانی کند. واحدکناری مرتب تی می‌کشد و تمیز می‌کند، آن وقت پسر بچه طبقه بالا، بی‌خیال از همه چیز با آن دمپایی‌های چند شماره بزرگتر کثیف می‌کند و دوباره روز از نو روزی از نو.
این‌ها، گوشه‌ای ازگلایه‌های ساکنان ارمغان شهر فرنگ است؛ ره‌آوردی که مثل ماشین و تلفن همراه و رادیو و تلویزیون وقتی کار از کار گذشت، تازه به فکر فرهنگ‌سازی‌اش افتادند.
گرچه از احداث آپارتمان در کشور، دست کم ۵۰ سال می‌گذرد، اما فرهنگ آپارتمان‌نشینی فرهنگ جدیدی است که تنها در سطح چند کلان‌شهر آن‌هم نه کامل، جا افتاده است.
سعید وزیری‌نژاد، مدیرعامل سازمان فرهنگی- ورزشی شهرداری قزوین درباره فرهنگ آپارتمان‌نشینی به»فروردین امروز» می‌گوید: پس از یک‌سال و اندی، سرانجام سازمان فرهنگی- ورزشی توانست این عنوان کمیته شهروندی را در بین شهروندان جا بیاندازد؛ البته شهروندان در قزوین به عنوان یک کلان‌شهر باید فرهنگ آپارتمان‌نشینی، ترافیک و نگهداری از فضای سبز را آموزش ببینند.
او تاکید می‌کند: با توجه به کمبود و گرانی زمین، چاره‌ای جز احداث آپارتمان وجود ندارد؛ اما با این حجم متقاضی، آموزش فرهنگ آپارتمان نشینی در حوزه مسکن و شهرسازی تعریف نشده است. درحال حاضر با احداث هزاران واحد آپارتمان در پروژه مسکن مهر، بدون توجه به مساله آموزش، شهروندان بسیاری ساکن می‌شوند که همین مساله باعث به‌وجود آمدن مشکلاتی می‌شود.
هرچند براساس برنامه ۵ ساله شهرداری قزوین،»ترویج آموزش فرهنگ شهروندی» برعهده سازمان فرهنگی-ورزشی است و در چند وقت اخیر کارهایی در این زمینه انجام داده، با این همه وزیری‌نژاد معتقد است: «شهرداری به تنهایی قادر به حل مساله فرهنگ آپارتمان‌نشینی نیست و باید صدا و سیما، شورای عالی انقلاب فرهنگی و آموزش و پرورش هم در این مساله وارد شوند.
در این بین فرشید مقدم، پژوهشگر اجتماعی هشدار می‌دهد: شهرداری قزوین باید مراقب باشد به سرنوشت تهران دهه ۷۰ دچار نشود که فاقد برنامه بود.
مقدم به»فروردین امروز» می‌گوید: نباید در بافت سنتی، بلند مرتبه سازی شود. این درحالی است که مجتمع تجاری الغدیر و برج های دوقلو در بطن شهر ساخته شده است. برج ها و آپارتمان ها باید در حاشیه شهر احداث شود؛ البته به دلایل اقتصادی و اجتماعی و افزایش جمعیت، شهر به ناچار رشد عمودی(آپارتمان نشینی) را در پیش می‌گیرد.
ساخت قوطی کبریت‌های بی‌روح
بنا به گفته این پژوهشگر اجتماعی، برخی از مهندسان و معماران در ساخت آپارتمان، رویکرد بلدوزری دارند و تنها به فکر ساخت قوطی کبریت هستند؛ درحالی که با طراحی‌های خشک و بی روح و نبود نظارت‌های دقیق هنگام ساخت و ساز، زمینه‌های مزاحمت و سوءتفاهم و تنش را فراهم می‌کنند.
مقدم، شیوه خاص ساختمان‌سازی‌ها را هم اشتباه می‌داند و می‌گوید: به‌جای اینکه به آسایش افراد توجه شود، به زیبایی آن پرداخته می‌شود. به عنوان مثال، قرارگرفتن درهای رفت وآمد دو خانواده در کنج دیوار باعث می‌شود که اگر هر دو همسایه همزمان از خانه خارج شوند، به یکدیگر برخورد می کنند.
اما عباس‌وثیق‌نیا، عضو هیأت مدیره شهرسازی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین، مشکلات فرهنگ آپارتمان نشینی قزوین را بیشتر ازکلان‌شهر‌های دیگر می‌داند.
او به»فروردین امروز» می‌گوید: نوع طراحی آپارتمان‌ها در به‌وجود آمدن مشکلات برای ساکنان موثر است؛ اما عدم رعایت ضوابط شهرسازی و نبود نظارت مهندسان شهرساز در حوزه ساختمان از مشکلات مهمی است که نباید نسبت به آنها بی‌توجه بود.
گرچه شهرداری و دیگر نهادهای فرهنگی، متولی ترویج فرهنگ شهروندی برای کاهش این معضل اجتماعی هستند؛ اما شهروندان باید بپذیرند که برای زندگی آرام، ناگزیرند از برخی آزادی های خود صرف نظر کنند تا در ازای حقوقی که پیدا می کنند، تکالیفی را بپذیرند؛ نکته‌ای که شاید از زیر چشم بسیاری از آپارتمان نشین‌ها دور مانده است.
