او تاکنون برای فیلمهایش، بیش از ۲۰ جایزه ملی و مدال طلای یونیکا را به دست آورده است. به بهانه راهیابی فیلم «سرانگشتان فرشته»، اولین اثر بلند آقالر به جشنواره «مذهب امروز» ایتالیا، پای حرفهای این فیلمساز قزوینی نشستیم؛
از راهیابی «سرانگشتان فرشته» به جشنواره ایتالیا بگویید
این فیلم، اولین فیلم بلند داستانی در استان قزوین است که با توجه به شرایط و استانداردهایش، توانست نخستین حضور بینالمللی خودش را در جشنواره مذهب امروز که این روزها در ایتالیا در حال برگزاری است، تجربه کند. البته بناست «سرانگشتان فرشته» در جشنوارههای دیگری هم به نمایش دربیاید که چون هنوز قطعی نشده، اعلام نمیکنم، اما رایزنیهای خوبی انجامشده و در شرف پذیرفتهشدن است.
جشنواره مذهب امروز ایتالیا، نوعاً به فیلمهای معناگرا میپردازد؟
همینطور است، این جشنواره، جزء جشنوارههای معنایی و مفهومی مهم دنیاست و مانیفست این جشنواره، پیوند بین مذهب و سینماست و خوشبختانه امسال فیلم «سرانگشتان فرشته» در این جشنواره پذیرفته شد. در سالهای قبل هم فیلمهایی نظیر «خرس» خسرو معصومی و «آسمان محبوب» داریوش مهرجویی از سینمای ایران، در این جشنواره حضور داشتند.
با توجه به اینکه تهیهکننده فیلم خودتان بودید چه برنامهای برای اکران و بازگشت سرمایه از این طریق دارید؟
اینگونه فیلمها به دلیل کارکرد مفهومی که دارند و به خاطر عدم استفاده از بازیگران شناختهشده سینما، امکان نمایش عمومی به مفهومی که فیلمهای سینمایی دارند برایشان وجود ندارد، از همین رو در تلاش هستیم تا فیلم را در گروه هنر و تجربه که مخصوص این نوع فیلمهاست به نمایش درآوریم.
با این حساب، هدفگذاری شما بازگشت سرمایه از طریق حضور در جشنوارههاست؟
با توجه به اینکه فیلم معناگرا و مبتنی بر فرهنگ دینی است، انتظار داشتیم نهادهای فرهنگی که درزمینه های مختلف سرمایهگذاری میکنند در تولید آن از ما حمایت کنند، اما متأسفانه بهجز اداره ارشاد، کسی کمکی نکرد. به نظرم باید متولیان فرهنگ استان در این رابطه فعال شوند. ما هنرمندیم؛ اما باید خودمان برویم بودجه ساخت فیلم را نه از ارگان و نهادی، بلکه با درآمد و سرمایه شخصی خودمان تهیه کنیم تا فیلمی بسازیم. آنهم فیلمی که با حضور در جشنواره ایتالیا، داعیه فرهنگی بودن دارد و استانداردهای لازم برای این کار را داشته است. این فیلم یک نمونه است، یقیناً با حمایت نهادهای فرهنگی، با استعدادهای فراوانی که در استان وجود دارند میتوان وارد عرصههای بینالمللی شد و با در نظر گرفتن این موضوع که تولید فیلم و سینما در تهران متمرکز است و اینکه این اتفاق در شهرستان میافتد این را هم باید به فال نیک گرفت که فیلمسازان به حدی از توانایی رسیدهاند که بدون دریافت هرگونه کمکی، آثاری میسازند که بهراحتی به جشنوارههای بینالمللی راه پیدا میکند.
این تجربه، همینجا متوقف میشود یا بنا دارید ادامه بدید؟
با توجه به شرایط پیشآمده، اگر همچنان بخواهم با سرمایه شخصی فیلم بسازم، سه تا چهار سالی طول خواهد کشید تا خودم را به لحاظ مالی جمعوجور کنم.
وضعیت فیلمسازی در قزوین را چطور ارزیابی میکنید؟
فیلمسازی بهصورت حرفهای نهتنها در قزوین، بلکه در نقاط مختلف کشور وجود ندارد. تمام زمینههای تولید و عرضه فیلم در تهران متمرکز است، اگر تک اتفاقی هم در شهرستانها و مراکز استانها میافتد، اینها درواقع به همت آدمهایی است که در این مناطق با چنگ و دندان دارند کار را پیش میبرند، به همین دلیل در عرصه سینمای بلند و حرفهای، فیلم «سرانگشتان فرشته» اولین کاری است که در استانی مثل قزوین تولیدشده که شاید در بیست استان دیگر هم نمونهای همانند آن سراغ نداشته باشید. تنها چند استان معدود هستند که توانایی تولید فیلمهای بلند را چه به دلیل سختافزاری و چه نیروی انسانی دارند، اما در عرصه فیلم کوتاه، در سالهای اخیر نیروهای خوبی در قزوین تربیتشدهاند و امسال، در جشنواره فیلم کوتاه تهران با توجه به اینکه برای پذیرش فیلم مقررات سختی وضع کرده بودند و روی کیفیت آثار تأکید داشتند، ولی بااینوجود سه یا چهار فیلم کوتاه از قزوین به بخش مسابقه راه یافت و این نشان میدهد که فیلمسازی به شکل کوتاه آن در قزوین جریان دارد. هرچند باید پذیرفت که این فعالیتها، به دلیل همان عدمحمایتی که اشاره کردم به تولید فیلم بلند منتهی نمیشود. شما میدانید تولید فیلم بلند، بودجههای سنگینتر، عوامل حرفهایتر و تجهیزات پیچیدهتری نیاز دارد و این بدون پشتیبانی و کمک نهادهای فرهنگی بهسادگی امکانپذیر نیست.
– این روزها، کار دیگری هم در دست دارید؟
طرح تازهای دارم که در مرحله نگارش فیلمنامه است و درواقع در امتداد فیلم «سرانگشتان فرشته» است، منتها زمانی میتواند به اجرا گذاشته شود که بتوانیم به لحاظ مالی خودمان را بازیابی کنیم. یا اینکه یک ارگان فرهنگی دولتی حمایت ویژهای از این طرح داشته باشد تا امکان ساختهشدن آن فراهم شود.