حکایت فیلم‌ها و فیلمسازان پنجمین جشنواره چیز دیگری است. در این دوره بزرگان در کنار جوانترهای با استعداد قرار می‌گیرند. داریوش مهرجویی با «اجاره‌نشین‌ها»، ناصر تقوایی با «ناخدا خورشید» و عباس کیارستمی با «خانه دوست کجاست»، وارد رقابت با کیومرث پوراحمد با «بی بی چلچله»، رسول ملاقلی‌پور با «پرواز در شب»، کیانوش عیاری با «شبح کژدم»، مسعود جعفری جوزانی با «شیرسنگی»، محمدعلی نجفی با «گزارش یک قتل» و داریوش فرهنگ با «طلسم» می‌شوند. هیات داوران آن سال، متشکل از عطاءاله مهاجرانی، منوچهر عسگری نسب، محمدباقر کریمیان و منوچهر محمدی، اگر چه نگاه مثبت‌‌تری به فیلمسازان بزرگ سینمای قبل از انقلاب (کیارستمی، تقوایی و مهرجویی) پیدا کرده‌اند، اما در نهایت فیلم «پرواز در شب» را به عنوان برگزیده جشنواره انتخاب می‌کنند و جایزه ویژه خود را به عباس کیارستمی می‌دهند. فیلم بی‌نظیر «ناخدا خورشید» هم از جوایز بی‌نصیب نمی‌ماند. داریوش ارجمند و سعید پورصمیمی، منتخبین هیات داوران می‌شوند تا دو بازیگر خوب به لیست بازیگران برتر سینمای ایران اضافه شوند. نتیجه جشنواره، تاکید بر اقتدار دوباره بزرگان و ورود جوانانی خوش آتیه، همچون حاتمی‌کیا، مخملباف، ملاقلی‌پور، پوراحمد و… است. در قزوین، اگر چه نشانی از فیلم‌های درجه یک (خانه دوست کجاست، ناخدا خورشید و…) نیست، اما علاقمندان سینما از این جشنواره استقبال خوبی می‌کنند و برای «تیغ و ابریشم»، صف بلندی تشکیل می‌شود.
امروز: سال افول بزرگان در کنار خانه پدری
سومین سالی است که جشنواره فیلم فجر با گزیده‌ای از آثارش میهمان سینما «مهتاب» قزوین است. امسال هیچ فیلمی را در این سینما ندیدم، اما از آنچه در برج میلاد به تماشا نشستم، با تمام احترامی که برای داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی و کیومرث پوراحمد قائلم، آثار این سه بزرگ، فیلم‌های خوبی نبود. البته این خوب نبودن، دلیل درستی برای حمله‌های آنچنانی به ایشان نیست، اما اگر برگزارکنندگان سی‌و‌یکمین جشنواره فیلم فجر، عقل به خرج می‌دادند و صبوری، جشنواره امسال، فیلم درجه یکی نداشت. (البته اگر سخت‌گیرانه نگاه کنیم؛ والا چند فیلم نسبتا خوب بود). بی‌عقلی متولیان جشنواره گذشته، مربوط به فیلم خوب «خانه پدری» آخرین ساخته کیانوش عیاری است. فیلمی که باید در موقعیت دیگری از آن نوشت.
فردا: حال خوب سینما و بزرگان سینما
حال سینما ایران ربطی به خواست هیچکس ندارد. منظور از این هیچکس، مدیران و متولیان سینمایی است. فیلم‌های خوبی مثل «جدایی نادر از سیمین»، «در باره الی» و… در شرایطی ساخته شده‌اند که خیلی‌ها به بد بودنش اصرار دارند. درست بگویند یا غلط، فیلمساز خوب در هر شرایطی فیلمش را خواهد ساخت. چه بهتر که این شرایط، خوب باشد. خدا کند فردا حال روز بزرگان سینمای ایران بهتر از امروز و دیروز باشد. میهمانان ویژه سینما که در این سال‌ها، کمترین فیلم‌ها را دیده‌اند و بیشترین بایدها و نبایدها را برای فیلمسازان مشخص کرده‌اند نیز مهربانتر شوند. نگاهی به پشت بام‌های خانه‌ها بیندازند و قبول کنند انتخاب، حق هر بیننده‌ای است. جواب فیلم را با فیلم باید داد. نمی‌توان فردین و ملک مطیعی را بعد از سی و چند سال از ذهن‌ها بیرون کرد. بهتر است کمی عصبانی نباشیم.
