آلودگی هوا؛ بحرانی جدی؟
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست قزوین چندی پیش گفتهبود: تعداد روزهای آلوده هوا در استان طی هشت ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۵ درصد کاهش داشته است.
هرچند که با توجه به ورود فناوریهای نوین در صنایع و تعطیلی برخی واحدهای صنعتی استان شاهد کاهش آلودگی هوا در این شهر به نسبت سالهای گذشته هستیم و آلودگی نسبی مشاهده شده در برخی از روزهای سال در قزوین نیز ناشی از وجود پدیدهای نوظهور به نام ریزگردها در این استان است. به طوری که در سال ۹۵ بیست روز شاهد پدیده ریزگردها در این شهر بودیم و طبق آمار ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۹۶ به مدت ۱۰روز هوای آلوده ناشی از ریزگردها در قزوین به ثبت رسیدهاست.
سوخت ۹۰درصدی گاز در نیروگاه شهید رجایی
یکی دیگر از عوامل آلودگی هوای استان قزوین وجود کارخانه سیمان آبیک و نیروگاه برق شهید رجایی است که برخی از فعالان محیط زیستی معتقدند نیروگاه برق شهید رجایی با لایههای جوی و محیط زیست همچون گلخانه عمل میکند و مانع بارش بارندگی میشود. هرچند مقامات این نیروگاه آن را رد میکنند.با این همه استفاده از سوخت مازوت در فصل زمستان در سالهای گذشته از دیگر عوامل نگرانکننده محیط زیستیهای استان بودهاست که با اعتراض فعالان محیط زیستی گامهایی برای استفاده ازسوخت گاز به جای مازوت در نیروگاه ها برق شهید رجایی برداشته شد، به طوری که اعلام شد، در سال ۹۶ نود درصد سوخت نیروگاه شهید رجایی قزوین از طریق گاز تامین شدهاست؛ هرچند در روزهای سرد سال، خبرهای ضد ونقیضی ازمصرف مازوت به گوش رسید. در کنار این نیروگاه، مشکلات کارخانه سیمان آبیک همچنان به قوت خود باقی است و مخاطرات زیادی را برای شهروندان آبیکی به وجود آوردهاست.
مافیای غارت آبخوان
بحران آب،حفر چاههای غیرمجاز وخطر خشک شدن دشت بزرگ قزوین از دیگر معضلات پیش روی محیط زیست استان است که این معضل خود منشا بزرگ آلودگی هوای استان به شمار میرود. در این بین همواره خبرهایی از پلمب چاههای غیرمجاز منتشر میشد؛ اما حسین اینانلو، اقلیم شناس که با یک نشریه محلی گفت و گو کرده، معتقد است خشکسالی قزوین را باید در چاههای غیر مجاز جست و جو کرد و از مافیای غارت آبخوانها گفت و برخورد با چاههای غیرمجاز را فقط شعاری میدانست. تالابها به عنوان غنیترین اکوسیستم، بیشترین تنوع زیستی را دارند که در تولید مواد بیولوژیکی و گیاهان دارویی نقش برجستهای دارند؛ اما با این حال در استان ما اهمیت تالابها و دشتها از نگاهها دور شدهاست.
تالاب الله آباد در معرض نابودی
یکی از دشتهای مهم قزوین، دشت الله آباد به مساحت ۳۳هکتار است که در معرض خطر نابودی قرار دارد و عواملی چون چرای بیرویه دام به خصوص شتر در این منطقه و حفر چاههای غیر مجاز آب این دشت را به کانون ریزگرد استان تبدیل کردهاست. یکی از مزایای تالاب دشت الله آباد، پذیرا بودن حداقل ۲۰ نوع پرنده مهاجر در سال بودهاست که براساس سرشماری سازمان حفاظت محیط زیست فقط پرندگانی چون چوبا، آبچیلک، خروس کولی، اگرت سفید و مرغابی پا به تالاب الله آباد میگذارند. یکی از اقداماتی که سازمان حفاظت از محیط زیست در سال اخیرکه برای تالاب الله آباد انجام داده، کاشت گونههای گیاهی مقاوم به خشکی در این تالاب بودهاست که باید دید در سالهای آتی تا چه میزان تاثیرگذار خواهد بود.
آب رفتن مساحت باغستان
یکی دیگر از معضلاتی که شاید بیش از سایر مشکلات محیط زیستی در استان به چشم آید، تخریب باغستانهای سنتی قزوین به بهانه توسعه بیرویه شهر است که در چند سال اخیر در صدر اخبار محیط زیست قرار دارد. به طوری که از ۴۲۰۰هکتار تنها ۲۵۰۰هکتارآن باقی ماندهاست. علاوه بر نابودی باغستان در شمال شهر،بخش عمده دیگری از این مجموعه باغها به سوی خشکی و نابودی قدم گذاشتهاند و تنها بخش سرسبز این نفایس میراثی به نقاط جنوبی شهر محدود میشود که خبرها حاکی از آن است شورای شهر و شهرداری قزوین قصد دارد به بهانه تعریض جاده آرامستان بهشت فاطمه(س) قسمتهایی از باغستان را نادیده بگیرد. جادهای که دو طرف آن باغستان است و تعریض این جاده تخریب قسمتی از باغستان را در بر میگیرد. در ابتدای این جاده، یکی از کهنترین و شاید قدیمیترین درخت باغستان به قدمت بیش از هفتصد سال، وجود دارد؛ اما دستورامیدوارکننده استاندار قزوین شاید بتواند زندگی را به باغستان بازگرداند؛ آنجا که قرار است آب حاصل از پسماندهای صنعتی سایت محمود آباد به باغستان اختصاص یابد است که میتواند بخش بزرگی از مشکل کم آبی باغستان را حفظ کند.
معضلی به نام شکار و دیگر هیچ!
از دیگر ملموسترین مشکلات زیست محیطی استان،شکار حیوانات و پرندگان در بخشهای مختلف است، به طوری که بیش از ۱۵۰ شکارچی در سال ۹۶توسط مامورین یگان حفاظت از محیط زیست دستگیر شدهاند. شکار گونههای مختلف جانداران هم چون سایر معضلات زیست محیطی در نوع خود آسیبهای بسیاری به همراه دارد. آنجا که چند سال پیش که شکار کبک و برخی پرندگان توسط سازمان حفاظت از محیط زیست آزاد شد،تعداد این نوع حیوانات به حداقل خود رسید تا در نهایت باغها و مزارع را آفات و کرم غبضه کنند.
درحالیکه مهمترین جلوه محیط زیست استان قزوین را میتوان طبیعت بکر برای شکار و تیراندازی منطقه الموت در ارتفاعات البرز نامید؛ اما سوء مدیریت و نبود همکاری و همیاری دستگاههای دولتی با سمنها و تشکلهای مردم نهاد،سبب شده تا در سال ۹۶ همچنان در حوزه محیط زیست دچار ضعفهای بسیاری باشیم.
بیتردید معضلات سال ۹۶ میراث سال جدید خواهد بود که در صورت بیتوجهی،بحران محیط زیست بیش از سایر مسائل دیگر گریبانگیر شهر و شهروندان میشود؛ چه اینکه با حیات آنها گره خوردهاست.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست قزوین چندی پیش گفتهبود: تعداد روزهای آلوده هوا در استان طی هشت ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۵ درصد کاهش داشته است.
هرچند که با توجه به ورود فناوریهای نوین در صنایع و تعطیلی برخی واحدهای صنعتی استان شاهد کاهش آلودگی هوا در این شهر به نسبت سالهای گذشته هستیم و آلودگی نسبی مشاهده شده در برخی از روزهای سال در قزوین نیز ناشی از وجود پدیدهای نوظهور به نام ریزگردها در این استان است. به طوری که در سال ۹۵ بیست روز شاهد پدیده ریزگردها در این شهر بودیم و طبق آمار ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۹۶ به مدت ۱۰روز هوای آلوده ناشی از ریزگردها در قزوین به ثبت رسیدهاست.
سوخت ۹۰درصدی گاز در نیروگاه شهید رجایی
یکی دیگر از عوامل آلودگی هوای استان قزوین وجود کارخانه سیمان آبیک و نیروگاه برق شهید رجایی است که برخی از فعالان محیط زیستی معتقدند نیروگاه برق شهید رجایی با لایههای جوی و محیط زیست همچون گلخانه عمل میکند و مانع بارش بارندگی میشود. هرچند مقامات این نیروگاه آن را رد میکنند.با این همه استفاده از سوخت مازوت در فصل زمستان در سالهای گذشته از دیگر عوامل نگرانکننده محیط زیستیهای استان بودهاست که با اعتراض فعالان محیط زیستی گامهایی برای استفاده ازسوخت گاز به جای مازوت در نیروگاه ها برق شهید رجایی برداشته شد، به طوری که اعلام شد، در سال ۹۶ نود درصد سوخت نیروگاه شهید رجایی قزوین از طریق گاز تامین شدهاست؛ هرچند در روزهای سرد سال، خبرهای ضد ونقیضی ازمصرف مازوت به گوش رسید. در کنار این نیروگاه، مشکلات کارخانه سیمان آبیک همچنان به قوت خود باقی است و مخاطرات زیادی را برای شهروندان آبیکی به وجود آوردهاست.
مافیای غارت آبخوان
بحران آب،حفر چاههای غیرمجاز وخطر خشک شدن دشت بزرگ قزوین از دیگر معضلات پیش روی محیط زیست استان است که این معضل خود منشا بزرگ آلودگی هوای استان به شمار میرود. در این بین همواره خبرهایی از پلمب چاههای غیرمجاز منتشر میشد؛ اما حسین اینانلو، اقلیم شناس که با یک نشریه محلی گفت و گو کرده، معتقد است خشکسالی قزوین را باید در چاههای غیر مجاز جست و جو کرد و از مافیای غارت آبخوانها گفت و برخورد با چاههای غیرمجاز را فقط شعاری میدانست. تالابها به عنوان غنیترین اکوسیستم، بیشترین تنوع زیستی را دارند که در تولید مواد بیولوژیکی و گیاهان دارویی نقش برجستهای دارند؛ اما با این حال در استان ما اهمیت تالابها و دشتها از نگاهها دور شدهاست.
تالاب الله آباد در معرض نابودی
یکی از دشتهای مهم قزوین، دشت الله آباد به مساحت ۳۳هکتار است که در معرض خطر نابودی قرار دارد و عواملی چون چرای بیرویه دام به خصوص شتر در این منطقه و حفر چاههای غیر مجاز آب این دشت را به کانون ریزگرد استان تبدیل کردهاست. یکی از مزایای تالاب دشت الله آباد، پذیرا بودن حداقل ۲۰ نوع پرنده مهاجر در سال بودهاست که براساس سرشماری سازمان حفاظت محیط زیست فقط پرندگانی چون چوبا، آبچیلک، خروس کولی، اگرت سفید و مرغابی پا به تالاب الله آباد میگذارند. یکی از اقداماتی که سازمان حفاظت از محیط زیست در سال اخیرکه برای تالاب الله آباد انجام داده، کاشت گونههای گیاهی مقاوم به خشکی در این تالاب بودهاست که باید دید در سالهای آتی تا چه میزان تاثیرگذار خواهد بود.
آب رفتن مساحت باغستان
یکی دیگر از معضلاتی که شاید بیش از سایر مشکلات محیط زیستی در استان به چشم آید، تخریب باغستانهای سنتی قزوین به بهانه توسعه بیرویه شهر است که در چند سال اخیر در صدر اخبار محیط زیست قرار دارد. به طوری که از ۴۲۰۰هکتار تنها ۲۵۰۰هکتارآن باقی ماندهاست. علاوه بر نابودی باغستان در شمال شهر،بخش عمده دیگری از این مجموعه باغها به سوی خشکی و نابودی قدم گذاشتهاند و تنها بخش سرسبز این نفایس میراثی به نقاط جنوبی شهر محدود میشود که خبرها حاکی از آن است شورای شهر و شهرداری قزوین قصد دارد به بهانه تعریض جاده آرامستان بهشت فاطمه(س) قسمتهایی از باغستان را نادیده بگیرد. جادهای که دو طرف آن باغستان است و تعریض این جاده تخریب قسمتی از باغستان را در بر میگیرد. در ابتدای این جاده، یکی از کهنترین و شاید قدیمیترین درخت باغستان به قدمت بیش از هفتصد سال، وجود دارد؛ اما دستورامیدوارکننده استاندار قزوین شاید بتواند زندگی را به باغستان بازگرداند؛ آنجا که قرار است آب حاصل از پسماندهای صنعتی سایت محمود آباد به باغستان اختصاص یابد است که میتواند بخش بزرگی از مشکل کم آبی باغستان را حفظ کند.
معضلی به نام شکار و دیگر هیچ!
از دیگر ملموسترین مشکلات زیست محیطی استان،شکار حیوانات و پرندگان در بخشهای مختلف است، به طوری که بیش از ۱۵۰ شکارچی در سال ۹۶توسط مامورین یگان حفاظت از محیط زیست دستگیر شدهاند. شکار گونههای مختلف جانداران هم چون سایر معضلات زیست محیطی در نوع خود آسیبهای بسیاری به همراه دارد. آنجا که چند سال پیش که شکار کبک و برخی پرندگان توسط سازمان حفاظت از محیط زیست آزاد شد،تعداد این نوع حیوانات به حداقل خود رسید تا در نهایت باغها و مزارع را آفات و کرم غبضه کنند.
درحالیکه مهمترین جلوه محیط زیست استان قزوین را میتوان طبیعت بکر برای شکار و تیراندازی منطقه الموت در ارتفاعات البرز نامید؛ اما سوء مدیریت و نبود همکاری و همیاری دستگاههای دولتی با سمنها و تشکلهای مردم نهاد،سبب شده تا در سال ۹۶ همچنان در حوزه محیط زیست دچار ضعفهای بسیاری باشیم.
بیتردید معضلات سال ۹۶ میراث سال جدید خواهد بود که در صورت بیتوجهی،بحران محیط زیست بیش از سایر مسائل دیگر گریبانگیر شهر و شهروندان میشود؛ چه اینکه با حیات آنها گره خوردهاست.
الناز ضیائیان