براین اساس «فروردین امروز» با گفت و گو با چند تن از فعالان محیط زیستی استان جویای فعالیتهای آنها در یک سال گذشته شدهاست.
پلیس دوچرخه
مهدی خطیبی، یکی از اعضای انجمن دوستداران دوچرخه است. او در خصوص جنبش سبز سه شنبههای بدون خودرو به فروردین امروز میگوید: بار سنگین اجرای طرح سه شنبههای بدون خودرو در استان قزوین بر دوش انجمن دوستداران دوچرخه بودهاست که در یک سال اخیر محیط زیست، شهرداری و پلیس راهور به حلقه حمایت از این پوشش سبز پیوستهاند.
خطیبی در ادامه با اشاره بر حمایت «فریدون همتی» استاندار سابق قزوین، در خصوص این جنبش تصریح میکند: استاندار سابق با نامهنگاری به بخشداریها در خصوص جدی گرفتن این طرح، حمایت خود را اعلام کرد که این اعلام حمایت تاثیرات مثبت و بهسزایی در سطح شهر داشت.استاندار کنونی قزوین نیز با توجه به روحیات محیط زیستی از این طرح استقبال کردهاست.
او با بیان اینکه با کمک و یاری مسئولان ارشد استانی، انجمن دوستداران دوچرخه تنها نیست، اظهار میکند: انجمن دوست داران دوچرخه حمایت مدیران شهری را برای اجرای خوب و بهینه این طرح در سه شنبههای بدون خودرو دارد و به همین دلیل پیشنهاداتی مبنی بر داشتن پلیس دوچرخهسوار به پلیس راهور داده شدهاست که امیدواریم این نیز مورد استقبال قرار گیرد.
خطیبی معتقد است سهشنبههای بدون خودرو در شهر قزوین بسیار موفقبودهاست که با توجه به استقبال شهروندان قصد داریم در یکشنبهها و پنجشنبهها نیز این طرح را اجرا کنیم؛ چراکه مهمترین بحث و دغدغه انجمن دوستداران دوچرخه کاهش ترافیک موجود در سطح شهر است. به گفته او، باید بخشهای خصوصی هم برای ایجاد ایستگاه دوچرخه و توزیع آن در سطح شهر تلاش کنند.
همکاری نمایشی مدیران
مریم احمدی، یکی دیگر از فعالان محیط زیستی استان قزوین است که نه تنها برای اولین جنبش نه به کیسههای پلاستیکی را در استان قزوین به راه انداخت؛ بلکه او با حمایت و کمک هم دانشگاهیهایش در دانشگاه شهید بهشتی این جنبش را در سراسر شهرهای کشور ایجاد کردهاست.
او در خصوص فعالیتهای خود به «فروردین امروز» میگوید: جنبش نه به استفاده از کیسههای پلاستیکی از یک خبر متاثر کننده از یک روزنامه اروپایی شکل گرفت که کشور ایران در جهان رتبه دوم را در استفاده از کیسههای پلاستیکی داشت. من هم در قزوین با هم دانشکدههایم در شهرهای خود با فضای مجازی به دانشگاهها و موسسات غیرانتفاعی شروع به اطلاع رسانی کردیم.
با این وجود،این فعال محیط زیست، فعالیتش را نتیجه بخش میداند و میگوید: صدای نه به استفاده از کیسههای پلاستیکی را تمام شهروندان، حتی برای یک بار هم شنیدهاند و در طول مسیر، انجمنها و تشکلهای محیط زیستی نیز به یاری این جنبش آمدند و در طول ۵سال اخیر رتبه ایران در استفاده از کیسههای پلاستیکی به رتبه ۳ رسید.
احمدی، در خصوص همکاری و همیاری نکردن دستگاههای دولتی میگوید: برای مدت کوتاهی دستگاههای دولتی و مدیران ارشد استانی،اعضای شورای شهر به این جنبش پیوستند؛ ولی متاسفانه توزیع کیسههای کاغذی و پارچهای برای مدت کوتاهی بود که به نظر میرسد همکاری مسئولان بیشتر جنبه نمایشی داشت.
بیتوجهی به فرسایش خاک الموت شرقی
محمد الموتی، از دیگر فعالان محیط زیست استان قزوین و عضو انجمن هما درخصوص فعالیتهای خود به «فروردین امروز» میگوید: انجمن هما از ۵ سال گذشته با تمرکز بر حفاظت از محیط زیست در منطقه الموت فعالیت خود را آغاز کرده و در سال ۹۶ بزرگترین پروژه این انجمن پاکسازی ۱۰ کیلومتری معابر از گردنه قسطین لار تا قهوه خانه قسطین لار بودهاست.
این فعال محیط زیستی ادامه میدهد: بخشی از فعالیتهای انجمن هما به آموزش،پاکسازی و توانمند سازی در روستاها محدود میشود که خوشبختانه با استقبال بسیاری از شهروندان رو به رو است و باید گفت بانوان در حفظ و حفاظت از محیط زیست و همچنین طرح بازیافت در روستاها اشتیاق و استقبال بیشتری از خود نشان دادند.
الموتی ادامه میدهد: محور گفت و گوی انجمن هما با روستاییان برحسب حفظ مراتع ،کنترل فرسایش خاک و بازیافت است که در زمینه حفظ مراتع و کنترل فرسایش خاک، مردان مشارکت بیشتری از خود نشان دادهاند.
به گفته او، منطقه الموت شرقی با امتیاز متفاوتی در صدر جدول نرخ فرسایش خاک قرار دارد که متاسفانه هیچ گونه نظارتی در این خصوص صورت نمیگیرد.
الموتی ادامه میدهد: متاسفانه برخی از مسئولان استانی انجمنها را بازوی کمکی خود نمیدانند و بیشتر به انجمنها به چشم رقیب نگاه میکنند؛ درحالی که مسئولان سایر کشورها به واسطه فعالیتهای تشکلی قبل از رسیدن به پست و قدرت، تعامل بهتری با تشکلهای مردم نهاد دارند.
این فعال محیط زیست، در خصوص طرح پاکبانان محرم توضیح میدهد: آغاز این طرح را جمعی از دوست داران الموت با عنوان «الموت یار» در روستای زرآباد، روزعاشورا کلید خورد که به دنبال این حرکت بزرگ، برخی از انجمنها از جمله «رفتگران طبیعت» و «خانه مشارکت در سلامت» در روز عاشورا و تاسوعا با عنوان پاکبانان حسینی، طرح پاکسازی معابر پر تردد را به اجرا درآوردند.
متوقف نشدن تخریب باغستان
هرکه نام باغستانهای سنتی شهر قزوین را شنیده باشد، بی شک نام شکوه کرمانشاهانی برایش بسیار آشناست. شکوه کرمانشاهی که در زمینه حفظ و احیای باغستان فعالیت میکند به «فروردین امروز» میگوید: باوجود توجهی که مسئولان در جلسات نسبت به باغستان نشان میدهند که انعکاس مطالبهگری تشکلها، باغداران و مردم است،اما هنوز مشکلات باغستان به قوت خودش باقی است.
کرمانشاهانی ادامه میدهد: یکی از اقدامات ثمربخشی که در زمینه باغستان انجام شده، تخصیص پساب سایت محمود آباد است؛ اما ۲٫۷ میلیون مترمکعب آب حاصل از پساب محمودآباد تکافوی سالهای کم آب باغستان مثل امسال را نمیکند و انتظار ما این است که از پساب قزوین به باغستان اختصاص داده شود.
این فعال محیط زیست در ادامه بیان میکند: در مواردی نظیر امنیت،سرمایه گذاری در بخش محصول،بیمه باغداران و محصولات باغستان و دیگر موضوعات باغستان، کار درخوری تاکنون انجام نشدهاست. از طرف دیگر تخریبهای باغستان در اثر توسعه شهری گرچه در مواردی کند شده، ولی همچنان ادامه دارد.
او از روند فعالیت انجمن توسعه حیات شهردر خصوص باغستان میگوید: انجمن توسعه حیات شهر در سه محور پژوهش، ترویج و مطالبه گری فعال است. در بخش پژوهش در سال گذشته روی محور آب تمرکز بیشتری داشتهایم.
این فعال محیط زیست معتقد است سازمانهای دولتی و دستگاههای مدیریت شهری، صدای انجمن توسعه حیات شهر را شنیدهاند و همراهیهایی هم با انجمن شکل گرفته، ولی در مقایسه با اهمیت موضوع باغستان و حجم تخریبها میتوان گفت کاری انجام نشدهاست.
در طول سال گذشته همواره مدیران استانی بر اهمیت انجمنها و تشکلهای محیط زیست به عنوان بازوان دستگاهها تاکید کردند؛ اما گفتههای فعالان محیط زیست نشان میدهد، همراهیها یا زودگذر بوده و یا جنبه نمایشی داشتهاست. آیا سال جدید تصمیمسازان، هشدارهای فعالان محیط زیست را جدی میگیرند؟
فریبا قاسمی