هر ساله جشنواره‌های بسیاری در سطح کشور به ویژه در استان‌های تهران، مرکزی و کرمان برگزار می‌شود؛ ولی جشنواره طنز عبید زاکانی با توجه به اینکه خاستگاه آن؛ یعنی قزوین به نوعی پایتخت معنوی طنز کشور محسوب می‌شود، از این نظر درخور توجه است. آن هم درحالی که خواجه نظام‌الدین عبیدالله‌زاکانی معروف به عبیدزاکانی شاعر، نویسنده و طنزپرداز فارسی‌زبان قرن هشتم هجری است که طبق قراین موجود در اواخر قرن هفتم یا اوایل قرن هشتم ه.ق. در یکی از توابع قزوین زاده‌شد.
مهران‌حسینی، یکی از طنزپردازان قزوین که جزو هیئت اجرایی این جشنواره هم است، درباره هدف برگزاری این جشنواره به «فروردین امروز» می‌گوید: این جشنواره به عنوان یک نماد ارزشمند می‌تواند معرف و یادآور خوبی برای ادبیات طنز استان قزوین در سطح کشور باشد. آن هم قزوین که همواره در طول تاریخ ادبیات هنرمندان و صاحب قلمان نامداری از جمله خود عبید زاکانی، دهخدا و دیگران را در دامان خود پرورش داده‌است.
او با اشاره به اینکه در سال‌های پیش با توجه به وقفه‌ای که بین فعالیت هنری نامداران گذشته و طنزپردازان امروز افتاده بود، ادامه می‌دهد: تلاش‌های متعددی برای پر کردن این شکاف صورت گرفت که از جمله آن راه‌اندازی محافل طنز ادبی مثل «سنگپا» بود و توانست شرایط را بهتر از سال‌های قبل کرده و زمینه‌ای برای کارهای فرااستانی و برگزاری جشنواره‌های این چنینی ایجاد کند.
از نگاه حسینی، این جشنواره باعث ایجاد حرکتی مثبت در فضای هنر و ادبیات می‌شود و این خود بهترین دلیل است برای برگزاری آن.
این طنزپرداز، شکوفایی استعدادهای هنری، جلب آشنایی و مشارکت عموم شهروندان و هم‌میهنان در فعالیت‌های فرهنگی، یادآوری تاریخی از نام بزرگان طنز ادبی استان، ایجاد زمینه ارتباط با برجستگان طنز امروز برای طنزپردازان استان و… را نیز جزو تاثیرات این جشنواره می‌داند که مهدی‌نوری، دیگر طنزپرداز استان نیز با او موافق است و معتقد است که این کار باعث می‌شود تا پردازش هنرمندان در طنز ظریف تر و همراه با تفکری عمیق‌تر صورت بگیرد.
البته پیشتر محمددرافشانی،رئیس سازمان فرهنگی-ورزشی، ارتقای جایگاه شعر طنز و شناسایی نیروهای مستعد در عرصه طنز را از اهداف برگزاری این جشنواره اعلام کرده‌بود.
با توجه به فراخوان جشنواره، سازمان فرهنگی‌ورزشی واجتماعی قزوین و تیم انجمن آسوریک که متشکل از سعیدعاشقی، مهران‌حسینی و مریم‌حبیب‌وند، حلقه اجرایی جشنواره را شامل می‌شوند؛ اما از آنجایی که این جشنواره فرااستانی است و تعامل هنرمندان طنزپرداز را در سر می‌پروراند، پرس‌وجوهایی درباره‌ی چهره‌های کشوری که در آن حضور دارند صورت گرفت؛ ولی به دلیل اینکه اجراکنندگان معتقد بودند از نظر اصولی هر مرحله از جشنواره می‌بایست در زمان خود اطلاع‌رسانی شود، نام بردن از این میهمانان را به مقطع زمانی مربوطه موکول کردند.
با این همه حسینی در پاسخ به آن سوال که مسیر پیش‌روی طنزپردازان استان را چگونه ارزیابی می‌کند، با اشاره به اینکه شرایط طوری پیش‌رفته که در هیچ چیز از جمله ادبیات طنز نمی‌توان با قطعیت صحبت کرد می‌گوید: باید ببینیم چه می‌شود؛ ولی نگاهم نسبت به این مقوله خوش‌بینانه است و به نظرم اگر شرایط مهیا باشد و حمایت‌های لازم صورت بگیرد، همیشه طنازان علاقه‌مند به مشارکت و خلق اثر بوده و هستند و در این عرصه فعالیت می‌کنند.
اما نوری، دیگر طنزپرداز قزوین، درباره‌ی کیفیت آثار تولیدی در استان به نکته‌ای اشاره می‌کند که در این چند وقت گاه و بیگاه شنیده می‌شود.
او می گوید: در حال حاضر طنز استان بسیار ضعیف است و بیشتر در اشعار لودگی و صرفا خندیدن بی‌تامل به هنر اندیشه ترجیح داده می‌شود. این درحالی‌است که طنز پرداز باید خنده‌هایش را به چشم‌هایش بیاورد و آن‌ها را به روی کاغذ ببارد. درد جامعه را تلخ ببیند و شیرین بنویسد و گاهی خنده را در تلخی پنهان کند که متاسفانه در طنز استان این نوع نوشتن‌ها دیده نمی‌شود.
نوری معتقد است که جشنواره عبیدزاکانی می‌تواند حرکتی رو به جلو برای هنرمندان و استان باشد. مدیریت شهری همچنان در این مسیر یاریگر طنزپردازان استان باشد.
جشنواره عبیدزاکانی با موضوع‌های « حقوق شهروندی » ، « آداب و رسوم » ، «همزیستی مسالمت‌آمیز»،«بهداشت و نظافت عمومی و شهری» ، « تاریخ و ابنیه قزوین» و «بخش آزاد» در مرحله جمع‌آوری آثار است و آخرین مهلت ارسال آثار ۱۵ مرداد ماه و مراسم اختتامیه جشنواره نیز چهارم شهریورماه برگزار می‌شود.
با همه این‌ها زادگاه پدر طنز فارسی- عبید زاکانی- که از او با عنوان متفکری آرمانگرا یاد می‌کنند که برای گم شدن اخلاق و اندیشه دغدغه و نگرانی داشت، می‌تواند با برگزاری چنین جشنواره‌هایی جایگاه خود را در طنز فاخر ارتقا دهد؟!
مهران‌حسینی، یکی از طنزپردازان قزوین که جزو هیئت اجرایی این جشنواره هم است، درباره هدف برگزاری این جشنواره به «فروردین امروز» می‌گوید: این جشنواره به عنوان یک نماد ارزشمند می‌تواند معرف و یادآور خوبی برای ادبیات طنز استان قزوین در سطح کشور باشد. آن هم قزوین که همواره در طول تاریخ ادبیات هنرمندان و صاحب قلمان نامداری از جمله خود عبید زاکانی، دهخدا و دیگران را در دامان خود پرورش داده‌است.
او با اشاره به اینکه در سال‌های پیش با توجه به وقفه‌ای که بین فعالیت هنری نامداران گذشته و طنزپردازان امروز افتاده بود، ادامه می‌دهد: تلاش‌های متعددی برای پر کردن این شکاف صورت گرفت که از جمله آن راه‌اندازی محافل طنز ادبی مثل «سنگپا» بود و توانست شرایط را بهتر از سال‌های قبل کرده و زمینه‌ای برای کارهای فرااستانی و برگزاری جشنواره‌های این چنینی ایجاد کند.
از نگاه حسینی، این جشنواره باعث ایجاد حرکتی مثبت در فضای هنر و ادبیات می‌شود و این خود بهترین دلیل است برای برگزاری آن.
این طنزپرداز، شکوفایی استعدادهای هنری، جلب آشنایی و مشارکت عموم شهروندان و هم‌میهنان در فعالیت‌های فرهنگی، یادآوری تاریخی از نام بزرگان طنز ادبی استان، ایجاد زمینه ارتباط با برجستگان طنز امروز برای طنزپردازان استان و… را نیز جزو تاثیرات این جشنواره می‌داند که مهدی‌نوری، دیگر طنزپرداز استان نیز با او موافق است و معتقد است که این کار باعث می‌شود تا پردازش هنرمندان در طنز ظریف تر و همراه با تفکری عمیق‌تر صورت بگیرد.
البته پیشتر محمددرافشانی،رئیس سازمان فرهنگی-ورزشی، ارتقای جایگاه شعر طنز و شناسایی نیروهای مستعد در عرصه طنز را از اهداف برگزاری این جشنواره اعلام کرده‌بود.
با توجه به فراخوان جشنواره، سازمان فرهنگی‌ورزشی واجتماعی قزوین و تیم انجمن آسوریک که متشکل از سعیدعاشقی، مهران‌حسینی و مریم‌حبیب‌وند، حلقه اجرایی جشنواره را شامل می‌شوند؛ اما از آنجایی که این جشنواره فرااستانی است و تعامل هنرمندان طنزپرداز را در سر می‌پروراند، پرس‌وجوهایی درباره‌ی چهره‌های کشوری که در آن حضور دارند صورت گرفت؛ ولی به دلیل اینکه اجراکنندگان معتقد بودند از نظر اصولی هر مرحله از جشنواره می‌بایست در زمان خود اطلاع‌رسانی شود، نام بردن از این میهمانان را به مقطع زمانی مربوطه موکول کردند.
با این همه حسینی در پاسخ به آن سوال که مسیر پیش‌روی طنزپردازان استان را چگونه ارزیابی می‌کند، با اشاره به اینکه شرایط طوری پیش‌رفته که در هیچ چیز از جمله ادبیات طنز نمی‌توان با قطعیت صحبت کرد می‌گوید: باید ببینیم چه می‌شود؛ ولی نگاهم نسبت به این مقوله خوش‌بینانه است و به نظرم اگر شرایط مهیا باشد و حمایت‌های لازم صورت بگیرد، همیشه طنازان علاقه‌مند به مشارکت و خلق اثر بوده و هستند و در این عرصه فعالیت می‌کنند.
اما نوری، دیگر طنزپرداز قزوین، درباره‌ی کیفیت آثار تولیدی در استان به نکته‌ای اشاره می‌کند که در این چند وقت گاه و بیگاه شنیده می‌شود.
او می گوید: در حال حاضر طنز استان بسیار ضعیف است و بیشتر در اشعار لودگی و صرفا خندیدن بی‌تامل به هنر اندیشه ترجیح داده می‌شود. این درحالی‌است که طنز پرداز باید خنده‌هایش را به چشم‌هایش بیاورد و آن‌ها را به روی کاغذ ببارد. درد جامعه را تلخ ببیند و شیرین بنویسد و گاهی خنده را در تلخی پنهان کند که متاسفانه در طنز استان این نوع نوشتن‌ها دیده نمی‌شود.
نوری معتقد است که جشنواره عبیدزاکانی می‌تواند حرکتی رو به جلو برای هنرمندان و استان باشد. مدیریت شهری همچنان در این مسیر یاریگر طنزپردازان استان باشد.
جشنواره عبیدزاکانی با موضوع‌های « حقوق شهروندی » ، « آداب و رسوم » ، «همزیستی مسالمت‌آمیز»،«بهداشت و نظافت عمومی و شهری» ، « تاریخ و ابنیه قزوین» و «بخش آزاد» در مرحله جمع‌آوری آثار است و آخرین مهلت ارسال آثار ۱۵ مرداد ماه و مراسم اختتامیه جشنواره نیز چهارم شهریورماه برگزار می‌شود.
با همه این‌ها زادگاه پدر طنز فارسی- عبید زاکانی- که از او با عنوان متفکری آرمانگرا یاد می‌کنند که برای گم شدن اخلاق و اندیشه دغدغه و نگرانی داشت، می‌تواند با برگزاری چنین جشنواره‌هایی جایگاه خود را در طنز فاخر ارتقا دهد؟!
متین نوروزی
