«محمدرضا غفاری»؛ مالک هلدینگ طراوت نوین که در یکی از آخرین سخنرانی‌هایش در ۱۵آذرماه ۱۴۰۱ می‌گوید: «کار ما اولین مرحله‌اش تولید است. در آینده در اشتغال و کارآفرینی حرف اول را می‌زنیم. ما در همه حوزه‌هایمان دیگر به کشور فکر می‌کنیم. سال‌های آینده دیگر حرف تولید مال طراوت نوین است! این قطار درحال حرکت است و سنگ‌اندازی به آن می‌شود ولی قطار هیچ توجهی به آن ندارد. قطار اگر بایستد دیگر کسی به آن سنگ پرت نمی‌کند.» قطار او اما کم‌تر از یک‌سال بعد از این سخنرانی پرهیجان-که با تشویق‌های ممتد کارکنانش همراه بود – از حرکت ایستاد و سنگ‌اندازی‌ها شدیدتر از قبل ادامه پیدا کرد. در این میان سرگذشت لوکوموتیورانش در آستانه ورود به چهلمین سال زندگی شنیدنی و تامل برانگیز است!
پسر کوچک کربلایی اسماعیل
محمدرضا غفاری، یکی از شش پسر کربلایی اسماعیل غفاری، اهل روستای شاکین ضیاءآباد از توابع شهرستان تاکستان است که در اولین روز اسفند سال۱۳۶۳ در خانواده‌ای از طبقه مستضعف منطقه به‌دنیا آمد. پدرش تعزیه‌خوان روستای شاکین بود که بعد از انتقال زندگی به تاکستان، متولی و خادم مسجد معروف حجتی این شهر شد. از میان فرزندانش، محمدرضا تحصیلات را تا مقطع دیپلم ادامه داد و قبل از آنکه به استخدام نیروی انتظامی دربیاید اهالی تاکستان به یاد دارند که در مقابل پاساژ حافظ این شهر دستگاه بستنی‌فروشی داشت و کام مردم را شیرین می‌کرد. درست مثل اَیَردَک‌های خوشمزه‌ای که مریم خانم، مادرش در روستای شاکین می‌پخت و سوغات مشهور آن خطه بود. اما پسر بستنی‌فروش شهر تاکستان گویا قرار نبود تا آخر، کام همشهریانش را شیرین نگه دارد و امروز نامش تداعی‌کننده تلخ‌ترین خاطرات برای اغلب مردم این شهر است!
غفاری بعد از پایان تحصیلات متوسطه به استخدام نیروی انتظامی درآمد و تا درجه استواری ارتقا یافت و مدت‌ها دفتردار سردار محمودی، فرمانده وقت انتظامی استان قزوین بود و از همان زمان تا سال۱۳۹۸ که برای بازنشستگی پیش از موعد از نظام اقدام کرد علاوه بر کسوت پلیس، به کار خرید و فروش خودرو در زادگاهش می‌پرداخت و بسیاری از هم‌قطارانش در تاکستان، قزوین و دیگر شهرهای ایران به‌خصوص سنندج در مجموعه او سرمایه‌گذاری کردند و خیلی‌ها صاحب خودرو شدند و خیلی‌های دیگر امروز در شمار مال‌باختگان هستند!
دامنه مشتریانش به همکارانش در نهادهای نظامی محدود نماند و از ده‌ها نفر در نمایشگاه خودرو او در سال‌های آغازین دهه نود به ده‌ها هزار تن در شرکت تعاونی «رضایت خودروی طراوت نوین» در سال‌های پایانی آن افزایش یافت. مردمی که بسیاری از آن‌ها توسط او سرمایه‌دار شدند و بسیاری دیگر امروز به هر دری می‌زنند تا سرمایه‌شان زنده شود!
مدیر پیچیده مغرور
کارمندان شرکت طراوت نوین درباره رییس‌شان در چند صفت متفق‌القول هستند: «غفاری مدیری با روحیات نظامی، مقید به نظم و دیسیپلین، مغرور و به‌شدت پیچیده بود!» تقریبا هیچکس به‌طور شفاف نمی‌داند مناسبات مالی و کاری او چگونه است و منشأ تولید ثروت و پرداخت سودهای سرشار به سرمایه‌گذاران چیست. سرمایه‌گذاری در رمز ارز، خرید ملک در خارج از کشور، بی‌نظمی مالی و ریخت و پاش‌های افسانه‌ای یا تاسیس شرکت پانزی و پرداخت سود از محل آورده سرمایه‌گذاران جدید به قدیمی‌ها و امثالهم فرضیه‌هایی است که درباره ماهیت فعالیت اقتصادی محمدرضا غفاری بر سر زبان‌هاست.» حتی به گفته یکی از کارکنان مجموعه، بعد از دستگیری غفاری در روزهای آغازین مردادماه سال گذشته، گویا در بازجویی‌های نخستین به گونه‌ای سخن گفته تا این فرضیه شکل بگیرد که پول‌های شرکت دست کارکنانش است و بلافاصله تعدادی از کارکنان شرکت احضار و به گفته این فرد: «بازپرس پرونده از من پرسید: پول‌های این بنده‌خدا کجاست؟»
شرکت‌های زنجیره‌ای غفاری
بنا بر آگهی منتشره در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران شرکت تعاونی رضایت خودروی طراوت نوین در ۲۰دی‌ماه ۱۳۹۸ با سرمایه دو میلیون و ۶۰۰هزار تومان در اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری تاکستان به ثبت رسیده و محمد غفاری، مدیرعامل و همسرش شهلا محمدخانی رییس هیات‌مدیره آن بوده‌اند. با وجود بیان عبارت «خرید و فروش، صادرات و واردات و خدمات پس از فروش خودروهای سبک و سنگین» در موضوع فعالیت این شرکت در بخش دیگری از آگهی تاکید شده است که ثبت موضوع فعالیت مذکور به منزله اخذ و صدور پروانه فعالیت نمی‌باشد. موضوعی که بعد از بالاگرفتن کار، محل بحث مسئولان دولتی و قضایی استان بود. البته شرکت‌های غفاری محدود به این تعاونی نبود و بنا بر اطلاعات موجود در سامانه‌های رسمی سازمان ثبت اسناد علاوه بر شرکت تعاونی رضایت خودروی طراوت نوین، چهار شرکت تجاری دیگر با نام‌های «صنایع غذایی شیرین نوش صبا تاک»، «عمران بنیان سازه فراز تاک»، «طراوت نوین ریحان تاک» و «بازرگانی نیکنام کوشا تاک»، یک باشگاه ورزشی با نام «فرهنگی ورزشی کارن تاک غفاری» و یک موسسه خیریه با نام «ریحانه‌الحسین تاکستان» با مالکیت او ثبت شده‌اند. شرکت‌هایی که غفاری در سخنرانی مشهورش- که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌چرخد-از آن‌ها به‌عنوان واگن‌های قطار در حال حرکتی یاد می‌کند که البته به جرم متحرک بودن در معرض سنگ‌اندازی است. حضور متعدد مقامات ارشد و هنرمندان مطرح کشور، استان و شهرستان در بازدید از شرکت‌ها، طرح‌های عمرانی و مراسم‌های مختلفی که در آن‌ها برگزار می‌شد پوشش مناسبی برای ایجاد اعتماد نزد افکار عمومی و توسعه شبکه سرمایه‌گذاران هلدینگ محمدرضا غفاری بود.
به این‌ها باید حضور چندین چهره مطرح بازنشسته یکی از نهادهای نظامی استان را افزود که پس از بازنشستگی در سمت‌های بالای مدیریتی این مجموعه حضور پررنگی داشتند. ریشه این ارتباطات به دوران حضور غفاری در ناجا و البته ارتباطات برادر زن او – که خود نیز سابقه خدمت در یک نهاد نظامی را دارد – باز می‌گردد. «م.ل»، با سابقه فرماندهی این نهاد نظامی در شهرستان‌های تاکستان و آبیک که سابقه دوستی دیرین با برادر همسر غفاری را دارد پس از بازنشستگی به‌عنوان قائم مقام هلدینگ طراوت نوین تا زمان تعطیلی منصوب شده و «م.و» که سابقه فرماندهی همان نهاد نظامی را در شهر اقبالیه دارد پس از بازنشستگی به عضویت هیات‌مدیره طراوت نوین منصوب می‌گردد. با انتشار فیلمی در شبکه‌های مجازی با موضوع «تجلیل از پاسداران شرکت رضایت خودروی طراوت نوین» روابط‌عمومی سپاه حضرت صاحب‌الامر(عج) استان قزوین هرگونه ارتباط کاری و سرمایه‌گذاری سپاه در این شرکت را تکذیب کرد و ضمن تاکید بر بازنشستگی دو فرد تجلیل شده در این کلیپ اعلام کرد: «فرد سوم نیز که در حال حاضر از پرسنل سپاه می‌باشد بدون هماهنگی در این برنامه حضور داشته که تخلف محسوب شده و پرونده ایشان در حال پیگیری از سوی مراجع ذی‌صلاح داخلی سپاه می‌باشد.»
با این وجود بی‌شک حضور نظامیان بازنشسته در هیات‌مدیره این نهاد و سرمایه‌گذاری فردی بسیاری از کارمندان نیروهای نظامی و انتظامی، یکی از عوامل موثر در جلب اعتماد مردم به این مجموعه محسوب می‌شود. اعتمادی که بنابر اطلاعات منتشر شده توسط نهادهای رسمی باعث سرمایه‌گذاری هزاران میلیارد ریالی در این شرکت شده است. بنابر گفته‌های استاندار قزوین، بالغ بر ۴۰هزار نفر از مردم از شهرهای مختلف بیش از ۱۲۵هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری کرده‌اند و از محل سرمایه‌گذاری بالغ بر ۶۵هزار میلیارد ريال به سرمایه‌گذاران سود داده شده است و بنابر اظهار رییس‌کل دادگستری استان قزوین مجموع تعداد مال‌باختگان ۳۸هزار نفر است.
افشای نامه ۲۰۰صفحه‌ای تخلفات شرکت‌های خودرو در قزوین
در خردادماه ۱۴۰۲، حسین رجبی، دادستان کنونی قزوین – که سال‌ها پیش از حضور در مرکز استان، دادستان شهرستان تاکستان بود – مدعی شد که از میان پنج شرکت فروش خودرو، دو شرکت به دلیل فقدان مجوز پلمپ شده‌اند و سه شرکت دیگر براساس مکاتبه با سازمان صمت در مرحله اخذ مجوز قانونی هستند. چند روز بعد از این اظهارنظر در چهارم تیرماه ۱۴۰۲، افضلی، رییس سازمان صمت استان قزوین در جمع خبرنگاران گفت: «تنها شرکت‌هایی مجاز به فروش و یا پیش‌فروش خودرو هستند که واردکننده و یا تولیدکننده خودرو و مشتقات آن باشند. متأسفانه در قزوین هیچ کدام از شرکت‌های پیش‌فروش دارای این ویژگی نیستند و بارها در مقاطع مختلف اعلام کردیم که رشد قارچ‌گونه این شرکت‌ها صحیح نیست و این شرکت‌ها مجوز ندارند.» افضلی افزود: «تخلفات و مشکلات این شرکت‌ها را در ۲۰۰صفحه به نهادهای مرتبط و نظارتی هشدار دادیم اما کسی هشدار ما را جدی نگرفت.»
با افشای رسانه‌ای این نامه و حضور صمدی به عنوان دادستان، کار پلمپ شرکت‌های پیش‌فروش خودرو در این شهرستان آغاز شد و نقطه اوج آن در مردادماه ۱۴۰۲ با پلمپ دفتر مرکزی شرکت تعاونی رضایت خودروی طراوت نوین و دستگیری محمدرضا غفاری رقم خورد. اتفاقی که به عامل انفجار خشم هزاران سرمایه‌گذار این شرکت و بروز ده‌ها تجمع در سطح شهرستان تاکستان و قزوین تبدیل شد و از آن زمان تا امروز نام قزوین را بارها در صدر اخبار داخلی و خارجی قرار داده است.
با وجود شناسایی و توقیف ۱۶۵فقره پلاک ثبتی متعلق به شرکت وابسته به غفاری، همسر و اشخاص ثالث و تعداد ۸۸دستگاه خودرو اعم از سبک، سنگین، داخلی و خارجی از جمله آمبولانس و آتش‌نشانی و برآورد ارزش ۲۵هزار میلیارد ريالی آن‌ها هنوز تا تسویه کامل مطالبات و بستن پرونده ۳۸هزار مال‌باخته راهی طولانی فراروی مسئولان قضایی، امنیتی و سیاسی استان قزوین است که شاید جابه‌جایی قریب‌الوقوع رییس‌کل دادگستری استان و انتقال عالی‌ترین مقام مدیریتی دادگستری سیستان و بلوچستان به قزوین از تدابیر متخذه در مرکز برای مدیریت بزرگترین پرونده کثیرالشاکی تاریخ قزوین باشد. پرونده‌ای که علاوه بر غفاری، شاید گریبان‌گیر آنان که با ترک فعل و عدم انجام تکالیف نظارتی خود در ایجاد این وضعیت موثر بودند؛ گردد و تنها با مجازات غفاری مختومه نشود!.
قطار غفاری حوالی ایستگاه پایانی است اما حوادث فراروی آن می‌تواند بیش از اندازه غافلگیرکننده و بهت‌آور و سنگ‌هایی که سمت آن پرتاب می‌شود بزرگ‌تر و شکننده‌تر از تصور همه کارشناسان و تحلیل‌گران اقتصادی، امنیتی و اجتماعی باشد. باید هوشیار بود و تدبیر پیشه کرد با توکل بر نام اعظمش!
