اگر چه هنوز ارزیابی دقیقی از خسارت های وارد شده به جنگل های طارم به دست نیامده، اما خبرها حاکی از آن است که حدود ۱۰هکتار از اراضی جنگلی با این حادثه درگیر بوده اند. شعله های آتش در جنگل های پوشیده از درختان راش و بلوط که گونه های گیاهی و جانوری فراوانی را در دل خود جای داده اند، داغی را هم بر دل اهالی منطقه و دوستداران محیط زیست نشاندند، چراکه جنگل های طارم از جمله میراث طبیعی بکر و دست نخورده قزوین است که طی ماه های اخیر، برای چندمین بار، طعمه حریق شده است. اگر چه این آتش سوزی پس از چند روز تلاش پی در پی از سوی نیروهای امدادی و مردم محلی مهار شد، اما نابودی بخش زیادی از منابع طبیعی به این سرعت قابل جبران نیست.
۱۰هکتار جنگل؛ طعمه حریق
سرپرست اداره کل مدیریت بحران استانداری قزوین؛ در رابطه با جزییات آتش سوزی و اطفای حریق در جنگل های طارم، می گوید:« در این حادثه، متأسفانه بیش از ۱۰هکتار از اراضی جنگلهای بلوط واقع در روستای عمبقین بخش طارم سفلی که از جنگلهای ارزشمند و محدود استان به شمار میرود، دچار حریق شد.»
او ادامه می دهد: « بلافاصله بعد از اطلاع، با انجام هماهنگیهای لازم، همکاران ادارات کل منابع طبیعی، محیطزیست، بخشداری، بسیج و نیروی انتظامی به همراه جمعی از نیروهای محلی در صحنه حاضرشده و مجموعه ای متشکل از ۶۵۶ نفر برای رفع این آتش سوزی گسترده تلاش کردند که در نهایت توانستیم آتش را مهار کنیم تا از تداوم حریق و نابودی این گنجینه ارزشمند استان، جلوگیری شود.»
قدرت الله مهدیخانی؛ با اشاره به این که کارشناسان در حال بررسی علل آتشسوزی و همچنین وسعت خسارات وارده هستند، توضیح می دهد: «با توجه به افزایش دمای هوا و کاهش بارندگی، مراتع و جنگلهای استان همواره در معرض خطر آتشسوزی هستند و کوچکترین غفلت و خطای انسانی میتواند احتمال بروز این رخداد را چندین برابر کند.»
چهارمین آتش سوزی جنگلی در سال۹۷
به گفته این مقام مسئول از ابتدای سال جاری این چهارمین بار است که اراضی طبیعی دچار آتش سوزی می شوند.
او توضیح می دهد: «از ابتدای امسال، مراتعی در روستای کشآباد از روستاهای بخش مرکزی قزوین به میزان ۸۰ هکتار و همچنین ۵هکتار از مراتع روستای صمغآباد در شهرستان آبیک، دچار حریق شدند. به همین منظور امسال چهار دستگاه دمنده در اختیار اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان و ۲۰ دستگاه آتشکوب نیز در اختیار اداره کل حفاظت محیطزیست استان قرار داده شد، تا در آتشسوزی های اخیر بتوانند از این ابزارها استفاده کنند.»
تفریح به قیمت آتش سوزی در جنگل
اما یک کارشناس محیط زیست با اشاره به این که علت ۹۵ درصد از آتش سوزی ها در مراتع طبیعی و جنگل ها انسانی است، در این باره می گوید: «متاسفانه هنوز فرهنگ صحیح احترام به طبیعت و مراقبت از آن به عنوان یک سرمایه همگانی در بین مردم جا نیفتاده و به همین دلیل خیلی از افراد تنها برای یک تفریح یک روزه حاضرند، جنگلی را به آتش بکشند، درختی را قطع کنند، شاخه ای را بشکنند و…»
بهار شیخ زاده، با اشاره به این که پیشگیری از آتش سوزی در طبیعت بسیار راحت تر از مهار آتش است، توضیح می دهد: «به دلیل فراهم بودن اضلاع مثلث آتشسوزی در جنگل ها، شامل ماده سوختنی، اکسیژن و حرارت در فصل تابستان، کوچک ترین جرقه می تواند آتش را به سرعت تسری دهد و از آن جایی که باد هم به شیوع آتش می کند، مهار آن بسیار دشوار می شود. شاید آتش ابتدا از یک شاخه یا حتی بوته کوچک شروع شود، اما زمانی که به مناطق مختلف منتقل می شود، دیگر به سادگی قابل مهار نیست.»
او ادامه می دهد: «در طول ۱۰سال اخیر مساحت ۱۵۰ هزار هکتار از عرصههای منابع طبیعی کشور طعمه آتشسوزی شده اند و این حریق ها هم به دلایل مختلف رخ داده اما مجموع این اتفاقات نشانگرتغییر اقلیم آب و هوایی، افزایش درجه حرارت و دما، عوامل انسانی، سوءاستفاده سوداگران برای استفاده از زمین ها یا تولید زغال و سوءمدیریت در اطفاء حریق است که هر یک باید مورد بررسی جدی قرار بگیرد. »
کاهش ارزش تجاری درختان و نابودی خاک
شیخ زاده با اشاره به تبعات آتش سوزی های اخیر در جنگل های طارم، بیان می کند: «کاهش یا نابودی ارزش تجاری درختان جنگلی، از بین رفتن نهال های جوان که مولد درختان جدید هستند، جانشینی گونه های نامرغوب به جای
گونه های مناسب و مقاوم شده، صدمه به خاک جنگل و از بین رفتن ارزش زراعی و اقتصادی آن و از بین رفتن جانوران جنگلی، تنها بخشی از آسیب های پیش روی جنگل در مواجهه با حریق است که باید به طور جدی مورد توجه مسئولان قرار بگیرد. جنگل ها کارخانه های اکسیژن سازی هستند که در صورت نابودی آن ها، شاهد افزایش دمای هوا، حتی بیش از حداکثر دما در وضعیت کنونی خواهیم بود.»
در روزهای اخیر، اداره کل حفاظت محیط زیست استان، از آموزش محیط بانان در زمینه اطفای حریق با هدف جلوگیری از تسری آتش در مراتع و جنگل ها، ایجاد آتش بُر در مواقع آتش سوزی، شناخت منطقه، دانستن جریان باد در طول شبانه روز و استفاده از تجهیزات و فناوری های روز اطفای حریق خبر داده است. اگر چه این توانمندی از سوی محیط بانان می تواند در موقعیت حریق، امکان واکنش سریع تر را فراهم کند، اما به نظر می رسد در کنار این مباحث، ارائه
آموزش های مربوط به نگهداری و مدیریت بهره برداری از جنگل ها برای مصرف کنندگان، مردم محلی و گردشگران به منظور جلوگیری از آتش سوزی و نیل به سمت روش های پیشگیرانه نیز ضروری است.
۱۰هکتار جنگل؛ طعمه حریق
سرپرست اداره کل مدیریت بحران استانداری قزوین؛ در رابطه با جزییات آتش سوزی و اطفای حریق در جنگل های طارم، می گوید:« در این حادثه، متأسفانه بیش از ۱۰هکتار از اراضی جنگلهای بلوط واقع در روستای عمبقین بخش طارم سفلی که از جنگلهای ارزشمند و محدود استان به شمار میرود، دچار حریق شد.»
او ادامه می دهد: « بلافاصله بعد از اطلاع، با انجام هماهنگیهای لازم، همکاران ادارات کل منابع طبیعی، محیطزیست، بخشداری، بسیج و نیروی انتظامی به همراه جمعی از نیروهای محلی در صحنه حاضرشده و مجموعه ای متشکل از ۶۵۶ نفر برای رفع این آتش سوزی گسترده تلاش کردند که در نهایت توانستیم آتش را مهار کنیم تا از تداوم حریق و نابودی این گنجینه ارزشمند استان، جلوگیری شود.»
قدرت الله مهدیخانی؛ با اشاره به این که کارشناسان در حال بررسی علل آتشسوزی و همچنین وسعت خسارات وارده هستند، توضیح می دهد: «با توجه به افزایش دمای هوا و کاهش بارندگی، مراتع و جنگلهای استان همواره در معرض خطر آتشسوزی هستند و کوچکترین غفلت و خطای انسانی میتواند احتمال بروز این رخداد را چندین برابر کند.»
چهارمین آتش سوزی جنگلی در سال۹۷
به گفته این مقام مسئول از ابتدای سال جاری این چهارمین بار است که اراضی طبیعی دچار آتش سوزی می شوند.
او توضیح می دهد: «از ابتدای امسال، مراتعی در روستای کشآباد از روستاهای بخش مرکزی قزوین به میزان ۸۰ هکتار و همچنین ۵هکتار از مراتع روستای صمغآباد در شهرستان آبیک، دچار حریق شدند. به همین منظور امسال چهار دستگاه دمنده در اختیار اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان و ۲۰ دستگاه آتشکوب نیز در اختیار اداره کل حفاظت محیطزیست استان قرار داده شد، تا در آتشسوزی های اخیر بتوانند از این ابزارها استفاده کنند.»
تفریح به قیمت آتش سوزی در جنگل
اما یک کارشناس محیط زیست با اشاره به این که علت ۹۵ درصد از آتش سوزی ها در مراتع طبیعی و جنگل ها انسانی است، در این باره می گوید: «متاسفانه هنوز فرهنگ صحیح احترام به طبیعت و مراقبت از آن به عنوان یک سرمایه همگانی در بین مردم جا نیفتاده و به همین دلیل خیلی از افراد تنها برای یک تفریح یک روزه حاضرند، جنگلی را به آتش بکشند، درختی را قطع کنند، شاخه ای را بشکنند و…»
بهار شیخ زاده، با اشاره به این که پیشگیری از آتش سوزی در طبیعت بسیار راحت تر از مهار آتش است، توضیح می دهد: «به دلیل فراهم بودن اضلاع مثلث آتشسوزی در جنگل ها، شامل ماده سوختنی، اکسیژن و حرارت در فصل تابستان، کوچک ترین جرقه می تواند آتش را به سرعت تسری دهد و از آن جایی که باد هم به شیوع آتش می کند، مهار آن بسیار دشوار می شود. شاید آتش ابتدا از یک شاخه یا حتی بوته کوچک شروع شود، اما زمانی که به مناطق مختلف منتقل می شود، دیگر به سادگی قابل مهار نیست.»
او ادامه می دهد: «در طول ۱۰سال اخیر مساحت ۱۵۰ هزار هکتار از عرصههای منابع طبیعی کشور طعمه آتشسوزی شده اند و این حریق ها هم به دلایل مختلف رخ داده اما مجموع این اتفاقات نشانگرتغییر اقلیم آب و هوایی، افزایش درجه حرارت و دما، عوامل انسانی، سوءاستفاده سوداگران برای استفاده از زمین ها یا تولید زغال و سوءمدیریت در اطفاء حریق است که هر یک باید مورد بررسی جدی قرار بگیرد. »
کاهش ارزش تجاری درختان و نابودی خاک
شیخ زاده با اشاره به تبعات آتش سوزی های اخیر در جنگل های طارم، بیان می کند: «کاهش یا نابودی ارزش تجاری درختان جنگلی، از بین رفتن نهال های جوان که مولد درختان جدید هستند، جانشینی گونه های نامرغوب به جای
گونه های مناسب و مقاوم شده، صدمه به خاک جنگل و از بین رفتن ارزش زراعی و اقتصادی آن و از بین رفتن جانوران جنگلی، تنها بخشی از آسیب های پیش روی جنگل در مواجهه با حریق است که باید به طور جدی مورد توجه مسئولان قرار بگیرد. جنگل ها کارخانه های اکسیژن سازی هستند که در صورت نابودی آن ها، شاهد افزایش دمای هوا، حتی بیش از حداکثر دما در وضعیت کنونی خواهیم بود.»
در روزهای اخیر، اداره کل حفاظت محیط زیست استان، از آموزش محیط بانان در زمینه اطفای حریق با هدف جلوگیری از تسری آتش در مراتع و جنگل ها، ایجاد آتش بُر در مواقع آتش سوزی، شناخت منطقه، دانستن جریان باد در طول شبانه روز و استفاده از تجهیزات و فناوری های روز اطفای حریق خبر داده است. اگر چه این توانمندی از سوی محیط بانان می تواند در موقعیت حریق، امکان واکنش سریع تر را فراهم کند، اما به نظر می رسد در کنار این مباحث، ارائه
آموزش های مربوط به نگهداری و مدیریت بهره برداری از جنگل ها برای مصرف کنندگان، مردم محلی و گردشگران به منظور جلوگیری از آتش سوزی و نیل به سمت روش های پیشگیرانه نیز ضروری است.
سایه مختاری