در سال‌های اخیر اوضاع و تحولات اقتصادی داخلی سبب شده تا با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و نگاه ویژه به تولید داخلی همراه باشیم؛ اما نبود زیرساخت‌های قانونی و تصمیم گیری مناسب در تولید و همچنین فقدان برنامه‌های اقتصادی به منظور فروش و صادرات کالا در بعد سیاست خارجی، منجر به این شد که دولت، مجلس، قوه قضاییه و تمام فعالان سیاسی و اقتصادی و اجتماعی، خود به دنبال راه حل باشند.
با این حال قزوین مانند دیگر نقاط جغرافیایی کشور، شرایط و ویژگی‌های به خصوصی دارد که همواره باید به پتانسیل و نقاط ضعف آن به صورت ویژه توجه نمود. به عنوان مثال در این استان ۳۵۰۰واحد صنعتی و ۲۵۰۰واحد کشاورزی وجود دارد، اما نگاه به صنعت و کارگران آن همواره بیشتر از زحمتکشان زراعی بوده است و کمتر از آن سخن به میان می آید. درحالی که شاید بهترین کالای ایرانی همین تولیدات زراعی است که در این سال‌های اخیر مورد غفلت مسئولان استان قزوین واقع شده است.
مساله آب؛ صدرنشین اولویت های استان
در اولین جلسه شورای اداری استان در سال جاری، ضرورت توجه به «بحران آب» فصل الخطاب همه سخنرانی ها بود. استاندار قزوین در این جلسه گفت: «شعار سال که رهبر انقلاب از آن سخن گفته خرید کالای ایرانی نیست، بلکه حمایت از کالای ایرانی است و این نشان می دهد مخاطب ایشان تمام آحاد جامعه از جمله مسئولان و مردم هستند.»
ضرورت سازگاری با کم‌آبی
عبدالمحمد زاهدی در ادامه توضیح داد و گفت: «برای آنکه بتوانیم در سال جاری به تحقق شعار سال دست یابیم، باید به چند مسئله مهم در استان توجه کنیم که مهم ترین آن ها مساله آب است. اگر تاکنون کارگروه کم آبی در استان‌ها تشکیل می‌شد، اکنون «کارگروه سازگاری با کم آبی» در دولت شکل گرفته و نشان می‌دهد که نه تنها جامعه باید با پیامد کم آبی روبرو شود، بلکه لازم است تا سازگاری و انطباق اقدامات عملی نیز با آن صورت پذیرد.»
او تاکید کرد: «دشت قزوین با بحران کم آبی مواجه است و همه مسئولان استان قزوین باید برای حل این مشکل برنامه‌های سال جدید خودشان را با این محوریت منطبق سازند. اگر برنامه لازم به منظور حل بحران آبی نداشته باشیم، قطعا آینده قزوین با مخاطرات جدی روبرو است.»
فرهنگسازی و مبارزه با قاچاق
اما در بررسی بیشتر رویکرد مسئولان قزوینی نسبت به شعار منتخب سال، اگر بخشی از مسئولان استان به بحران کم آبی برای افزایش راندمان کشاورزی و تولیدات داخلی اشاره داشتند، در مقابل کسانی بودند که به مقوله کیفیت زندگی و کالا پرداختند. به عنوان مثال معاون اقتصادی استاندار در اولین نشست کارگره اشتغال و تشریح شعار سال گفته است برای دستیابی به اهداف سال جاری، باید فرهنگسازی، مبارزه پلیسی با قاچاق و اهمیت به کیفیت کالا در بین تولیدکنندگان مورد توجه قرار گیرد.
«منوچهر حبیبی» گفت: «قاچاق چند میلیارد دلاری کالا بزرگترین آسیب را به تولید ملی وارد ساخته است که از دستگاه‌های نظارتی و پلیس انتظار می‌رود با این پدیده شوم مقابله کنند. همچنین امروز در کشور ما کسی کالای غیر استاندارد و نامرغوب خریداری نمی‌کند و باید اصل را بر تولید کالای با کیفیت و رقابت پذیر با کالاهای خارجی قرار دهیم. اگر تولیدکننده قادر نباشد رضایت مشتری را در خرید کالای داخلی جلب کند، مردم نیز ناچارند به خرید کالای خارجی روی بیاورند؛ لذا وظیفه همه ادارات است که از کالای ایرانی استفاده کنند و البته تولیدکنندگان نیز مکلفند که به تولید کالای مرغوب اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.»
کیفیت زندگی را فدای کیفیت کالا نکنیم
اما یک اقتصاددان در گفت‌و‌گو با فروردین امروز می‌گوید: «مردم باید به این باور برسند که خرید کالای ایرانی است که می‌تواند آن‌ها را از این وضعیت اقتصادی نجات دهد. اگر کالایی نیز کیفیت خوبی ندارد، بازهم باید خریداری شود، چراکه منبع حقوق کارگران و حقوق بگیران از طریق تولید داخل تامین می‌شود و خرید کالای خارجی هرگز نمی‌تواند منابع مالی داخلی را تامین کند.»
«بیت الله اکبری» ادامه می دهد: «خرید کالای با کیفیت خارجی که منجر به بیکار شدن کارگران می شود، یعنی داشتن زندگی بی‌کیفیت. به عبارت دیگر باید نگاه ما به مقوله کیفیت مانند دو روی یک سکه باشد. اگر تلویزیون و لوازم برقی منازل ما با کیفیت باشد ولی در عوض بیکار شویم و کیفیت زندگی ما کاهش پیدا کند، آیا داشتن همان کالاهای خارجی دلچسب خواهد بود؟ به طور حتم جواب منفی است و نباید کیفیت زندگی را فدای کیفیت کالا کنیم.»
اکبری با بیان این مطلب که اگرمردم به سمت کالاهای داخلی روی بیاورند، قطعا تولید کننده نیز به دنبال افزایش مرغوبیت کالا خواهد بود، اضافه می‌کند: «چون فضای تولید به یک رقابت اقتصادی مبدل می‌شود و هر تولیدکننده به دنبال فروش و سود بیشتر است. درحال حاضر متاسفانه بسیاری از شرکت‌ها به جای رقابت در برندهای داخلی، به رقابت در برندهای خارجی روی آورده‌اند تا از این طریق کالاهای خودشان را مرغوب‌تر جلوه کنند. شاید این اقدام در کوتاه مدت توجیه داشته باشد، اما از منظر اقتصادی، زیان‌بار است.»
کارشناسان در استان قزوین معتقدند که با حل معضل کم‌آبی و اهمیت به مقوله کیفیت می‌توان به افزایش اشتغال‌زایی و تحقق شعار حمایت از کالای ایرانی دست یافت. آیا مسئولان به این باور رسیده‌اند؟
با این حال قزوین مانند دیگر نقاط جغرافیایی کشور، شرایط و ویژگی‌های به خصوصی دارد که همواره باید به پتانسیل و نقاط ضعف آن به صورت ویژه توجه نمود. به عنوان مثال در این استان ۳۵۰۰واحد صنعتی و ۲۵۰۰واحد کشاورزی وجود دارد، اما نگاه به صنعت و کارگران آن همواره بیشتر از زحمتکشان زراعی بوده است و کمتر از آن سخن به میان می آید. درحالی که شاید بهترین کالای ایرانی همین تولیدات زراعی است که در این سال‌های اخیر مورد غفلت مسئولان استان قزوین واقع شده است.
مساله آب؛ صدرنشین اولویت های استان
در اولین جلسه شورای اداری استان در سال جاری، ضرورت توجه به «بحران آب» فصل الخطاب همه سخنرانی ها بود. استاندار قزوین در این جلسه گفت: «شعار سال که رهبر انقلاب از آن سخن گفته خرید کالای ایرانی نیست، بلکه حمایت از کالای ایرانی است و این نشان می دهد مخاطب ایشان تمام آحاد جامعه از جمله مسئولان و مردم هستند.»
ضرورت سازگاری با کم‌آبی
عبدالمحمد زاهدی در ادامه توضیح داد و گفت: «برای آنکه بتوانیم در سال جاری به تحقق شعار سال دست یابیم، باید به چند مسئله مهم در استان توجه کنیم که مهم ترین آن ها مساله آب است. اگر تاکنون کارگروه کم آبی در استان‌ها تشکیل می‌شد، اکنون «کارگروه سازگاری با کم آبی» در دولت شکل گرفته و نشان می‌دهد که نه تنها جامعه باید با پیامد کم آبی روبرو شود، بلکه لازم است تا سازگاری و انطباق اقدامات عملی نیز با آن صورت پذیرد.»
او تاکید کرد: «دشت قزوین با بحران کم آبی مواجه است و همه مسئولان استان قزوین باید برای حل این مشکل برنامه‌های سال جدید خودشان را با این محوریت منطبق سازند. اگر برنامه لازم به منظور حل بحران آبی نداشته باشیم، قطعا آینده قزوین با مخاطرات جدی روبرو است.»
فرهنگسازی و مبارزه با قاچاق
اما در بررسی بیشتر رویکرد مسئولان قزوینی نسبت به شعار منتخب سال، اگر بخشی از مسئولان استان به بحران کم آبی برای افزایش راندمان کشاورزی و تولیدات داخلی اشاره داشتند، در مقابل کسانی بودند که به مقوله کیفیت زندگی و کالا پرداختند. به عنوان مثال معاون اقتصادی استاندار در اولین نشست کارگره اشتغال و تشریح شعار سال گفته است برای دستیابی به اهداف سال جاری، باید فرهنگسازی، مبارزه پلیسی با قاچاق و اهمیت به کیفیت کالا در بین تولیدکنندگان مورد توجه قرار گیرد.
«منوچهر حبیبی» گفت: «قاچاق چند میلیارد دلاری کالا بزرگترین آسیب را به تولید ملی وارد ساخته است که از دستگاه‌های نظارتی و پلیس انتظار می‌رود با این پدیده شوم مقابله کنند. همچنین امروز در کشور ما کسی کالای غیر استاندارد و نامرغوب خریداری نمی‌کند و باید اصل را بر تولید کالای با کیفیت و رقابت پذیر با کالاهای خارجی قرار دهیم. اگر تولیدکننده قادر نباشد رضایت مشتری را در خرید کالای داخلی جلب کند، مردم نیز ناچارند به خرید کالای خارجی روی بیاورند؛ لذا وظیفه همه ادارات است که از کالای ایرانی استفاده کنند و البته تولیدکنندگان نیز مکلفند که به تولید کالای مرغوب اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.»
کیفیت زندگی را فدای کیفیت کالا نکنیم
اما یک اقتصاددان در گفت‌و‌گو با فروردین امروز می‌گوید: «مردم باید به این باور برسند که خرید کالای ایرانی است که می‌تواند آن‌ها را از این وضعیت اقتصادی نجات دهد. اگر کالایی نیز کیفیت خوبی ندارد، بازهم باید خریداری شود، چراکه منبع حقوق کارگران و حقوق بگیران از طریق تولید داخل تامین می‌شود و خرید کالای خارجی هرگز نمی‌تواند منابع مالی داخلی را تامین کند.»
«بیت الله اکبری» ادامه می دهد: «خرید کالای با کیفیت خارجی که منجر به بیکار شدن کارگران می شود، یعنی داشتن زندگی بی‌کیفیت. به عبارت دیگر باید نگاه ما به مقوله کیفیت مانند دو روی یک سکه باشد. اگر تلویزیون و لوازم برقی منازل ما با کیفیت باشد ولی در عوض بیکار شویم و کیفیت زندگی ما کاهش پیدا کند، آیا داشتن همان کالاهای خارجی دلچسب خواهد بود؟ به طور حتم جواب منفی است و نباید کیفیت زندگی را فدای کیفیت کالا کنیم.»
اکبری با بیان این مطلب که اگرمردم به سمت کالاهای داخلی روی بیاورند، قطعا تولید کننده نیز به دنبال افزایش مرغوبیت کالا خواهد بود، اضافه می‌کند: «چون فضای تولید به یک رقابت اقتصادی مبدل می‌شود و هر تولیدکننده به دنبال فروش و سود بیشتر است. درحال حاضر متاسفانه بسیاری از شرکت‌ها به جای رقابت در برندهای داخلی، به رقابت در برندهای خارجی روی آورده‌اند تا از این طریق کالاهای خودشان را مرغوب‌تر جلوه کنند. شاید این اقدام در کوتاه مدت توجیه داشته باشد، اما از منظر اقتصادی، زیان‌بار است.»
کارشناسان در استان قزوین معتقدند که با حل معضل کم‌آبی و اهمیت به مقوله کیفیت می‌توان به افزایش اشتغال‌زایی و تحقق شعار حمایت از کالای ایرانی دست یافت. آیا مسئولان به این باور رسیده‌اند؟
میثم مالمیر
