نوای تار استاد محسن آبفروش در غربتی بزرگ

از جادوی نوای تار استاد آبفروش همین بس که وقتی گوش تیزی به نکته‌سنجی و ذکاوت شجریان آن را در یکی از مجالس خصوصی می‌شنود، شیفته آن می‌شود و از استاد می‌خواهد تا ردیف تار موسی‌خان معروفی را برای علاقه‌مندان موسیقی ایرانی در چند کاست مختلف به یادگار بگذارد.

شجریان، آبفروش و…
استاد شجریان که از مدت‌ها پیش تصمیم بر انتشار ردیف تار موسی‌خان معروفی گرفته بود وقتی صدای تار آبفروش را می‌شنود بالاخره آن گمشده‌ای که با وسواس در جستجویش بود را پیدا می‌کند و او را برای این کار برمی‌گزیند تا اینکه این میراث عظیم موسیقی ایرانی با صدای تار محسن آبفروش  با همکاری شرکت دل‌آواز و کانون فرهنگی فکری کودکان و نوجوانان در قالب ۱۲ کاست  به بازار می‌آید. البته بماند که در این کار به استاد آبفروش که با وسواس تمام و با حس و حالی عجیب ردیف موسی‌خان را با تمامی سختی‌ها و ریزه‌کاری‌هایش نواخت، بی‌مهری‌هایی هم شد که گفتنش چندان جالب نیست… به‌هرحال شجریان بعدها بارها او را در محافل خصوصی خود دعوت و همراه با تار او می‌خواند، اما…
استاد محسن آبفروش از همان اوایل نوجوانی نواختن تار را آغاز می‌کند و از محضر اساتید بزرگی همچون علی‌اکبر‌خان شهنازی و هوشنگ ظریف به خوبی بهره می‌برد تا آن‌جاکه در جشن هنر شیراز در بخش نوازندگی تار مقام اول را کسب و تحسین همگان را برمی‌انگیزد. به جرات می‌توان گفت استاد آبفروش یکی از اقطاب ناشناخته نوازندگی تار در حد لطفی، علیزاده و پیرنیاکان و حتی بالاتر از آن‌ها در ایران است.

 حس و حالی که در هیچ نوازنده دیگری نیست
چند سال پیش که توسط یکی از دوستان با استاد آبفروش  آشنا شدم، او را فردی عاشق یافتم که تنها همنشین و همدرد و انیس و مونسش تاری قدیمی است که در غربت به دور از هر ننگ و نامی آن را می‌نوازد. نواختن تار استاد آبفروش را باید دید و شنید. موسیقی او ناب است و بی‌پیرایه‌های زاید امروزی. نوای تار او عجیب است و غریب است و عشق پرور. ای کاش بعضی از اساتید موسیقی ایرانی که قطاری از ادعا و… را با خود می‌کشند کمی از او درس اخلاق و جوانمردی می‌آموختند. استاد آبفروش به دلایلی بارها پیشنهادهای مختلف اهالی موسیقی را برای نوازندگی رد کرده است. آبفروش اگر می‌خواست و به خیلی‌ها نه نمی‌گفت؛ امروز بسیار پر‌آوازه و مشهور بود، هرچند  افسوس و صد افسوس که استاد هم‌اکنون در شهر قزوین در گوشه عزلت به سر می‌برد.
لاابالی چه کند دفتر دانایی را
 طاقت وعظ نباشد سر سودایی را
گر برانی نرود ور برود باز آید
ناگزیر است مگس دکه حلوایی را
 زندگی‌نامه استاد
ابوالفضل اصولی نوازنده تار از دوستان مشترک من و استاد آبفروش است. چندی پیش زندگی‌نامه کامل‌تری از استاد در اختیارم گذاشت؛
استاد محسن آبفروش به سال ۱۳۳۲ در شهر قزوین در خانواده‌ای اهل فرهنگ و ادب دیده به جهان گشود.از کودکی به موسقی علاقه بسیاری داشت ایشان از سن ده‌سالگی زمزمه‌کردن را شروع کرد و با امکانات محدود آن زمان که تنها یک رادیو لامپی قدیمی در خانه بود با موسیقی ارتباط داشت. هر ترانه‌ای که می‌شنید شعرش را از بر و فرم را تقلید می‌کرد. ایشان با این دستاورد در سال‌هایی که در دبستان تحصیل می‌کردند در اعیاد و مناسبت‌های مختلف در مدارس شهر آواز می‌خواند. از همان سال‌ها نوای تار چنان شیفته‌اش کرد که علی‌رغم عدم رضایت کامل پدر، تاری فرسوده را که در گوشه انبار خانه یکی از دوستانش خاک می‌خورد، گرفته و با آن شروع به نواختن می‌کند. تا‌اینکه بنا به توصیه دوستان هنرمند در سال ۱۳۵۰ به کلاس‌های فرهنگ و هنر آن زمان می‌رود و در کلاس‌های آقای داریوش برهانی که انسانی وارسته، شریف و بی‌ادعایی بود و پنجه‌ای دلنشین داشت شرکت می‌کند. استاد آبفروش پس از آموختن مقدمات در همان مرکز (فرهنگ‌ و هنر) شروع به تدریس می‌کند. به شیوه معمول زمان در اردوی تابستانی رامسر و مسابقات استانی با گروهی از جوانان شهر و شاگردان ممتاز فرهنگ و هنر شرکت می‌کند. در آن اردو که اساتید بزرگی چون استاد فرامرز پایور و مروحوم استاد رحمت‌الله بدیعی به‌عنوان داور شرکت داشتند در تارنوازی و تشکیل گروه حایز مقام اول می‌شود و از دست این دو استاد بی‌بدیل دیپلم افتخار دریافت می‌کند. پس از آن به وسیله استاد پایور به کلاس‌های آزاد هنرستان موسیقی ملی رهنمون و در کلاس‌های استاد هوشنگ ظریف شرکت می‌کند و به‌طور همزمان از کلاس‌های استاد علی‌اکبر‌خان شهنازی هم بهره‌مند می‌شود؛ به‌طوری‌که در همان اوایل نوای تارش تحسین استاد شهنازی را بر‌می‌انگیزد.
استاد آبفروش تاکنون با اساتیدی همچون مرحوم شاپور نیاکان، مرحوم دکتر حسین عمومی، محمدرضا شجریان، اکبر گلپایگانی، رامبد صدیف، مرحوم ناصر فرهنگ‌فر، پرویز مشکاتیان، مرحوم ایرج بسطامی و… در برنامه‌های بسیاری همکاری داشته است. ایشان علاوه بر موسیقی در زمینه‌های عرفان، تاریخ، ادبیات و شعر، فیلمنامه‌نویسی، خوشنویسی و سازسازی فعالیت‌های بسیار جدی انجام داده و می‌دهند. وی در زمینه ساز‌سازی از محضر اساتیدی چون مرحوم استاد شاهرخ تار‌ ساز و مرحوم استاد هاشمی سه تار‌ ساز، سال‌ها بهره‌مند شده‌اند و در زمینه عرفان، محضر بزرگانی چون علامه سید‌ابوالحسن رفیعی قزوینی، علامه محمد‌حسین طباطبایی، مرحوم درویش مطهر و… را درک کرده‌اند.