از زمان برداشت، بیشتر ازیک ماه می‌گذرد. شش سالی می‌شود که هرسال کمتر از سال گذشته محصول سالم برداشت می‌کند؛ اما امسال از همه سال‌ها کمتر و کمتر. می‌گوید خیلی‌ها دیگر باغ‌ها را به حال خود رها کرده‌اند؛ چون «آفت مگس» چنان همه‌گیر شده که تنها با بالگرد می‌توان سم‌پاشی کرد. کشاورز جماعت بالگردش کجا بود؟ وقتی زیتون آفت‌زده خریداری ندارد، چطور می‌تواند پول کارگر را بدهد؟ اگر وضع همین‌طور پیش برود، چاره‌ای ندارد جز اینکه به شهر مهاجرت کند و اگر شانس با او یار باشد، کارگری، آن هم فصلی، نصیبش می‌شود و یا شاید هم دستفروشی و یا… .
با این وجود گویی سرانجام این وضعیت بحرانی دیده شده که رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی قزوین هشدار می‌دهد که «آفت مگس به ۹۰ درصد از باغهای زیتون طارم سفلی خسارت وارد کرده است.»
اما زمانی این خبر دردناک‌تر می‌شود که مجید کشاورز مقدم اعلام می‌کند: «دربعضی از روستاها ۱۰۰درصد باغ‌ها به کشت زیتون اختصاص داده شده که معیشت مردم به محصول زیتون و فرآورده‌های دیگر آن وابسته است.»
کشاورز، درحالی ازخسارت ۹۰ درصدی این محصول سخن به میان می‌آورد که بخش طارم‌سفلی قزوین، دومین تولیدکننده محصول استراتژیک زیتون در کشور است و از نظر کیفیت نیز جایگاه قابل توجهی در بین سایر مناطق تولیدکننده زیتون دارد.
بنابراین اگر اوضاع به همین روال پیش برود، دیگر قزوین باید شاهد کاهش چشمگیر تولید این محصول کشاورزی باشد که تاکنون سالانه حدود ۲۵ هزار تن تولید می‌شود؛ هشداری که کشاورز مقدم، زنگ آن را به صدا درآورده است.
او می‌گوید: «فصل پاییز که زمان برداشت زیتون روغنی در طارم سفلی است، در بیشتر روستاها خبری از برداشت نیست و کشاورزان باغهای زیتون را به حال خود رها کرده‌اند.»
با وجود آنکه وضعیت باغهای زیتون طارم در شرایط بحرانی قرار دارد، اما مردادماه، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قزوین، از آغاز عملیات مبارزه با آفت مگس زیتون در بخش طارم خبر داده بود.
مجید اسماعیلی گفته بود: عملیات مبارزه با آفت مگس زیتون از سوی باغداران با همکاری کارشناسان بخش دولتی و کلینیک‌های گیاه پزشکی،ناظران طرح توسعه و اصلاح باغهای زیتون و شرکت‌های مکانیزاسیون در منطقه در حال انجام است.
اما محمد، کشاورز قدیمی، عضو شورای کلج از روستاهای طارم، روایت دیگری از اقدامات جهاد کشاورزی دارد.
این عضو شورای روستا به «فروردین امروز» می‌گوید: باید درخت زیتون چندبار سم‌پاشی شود، آن هم از اوایل خردادماه، نه مرداد که دیگر فایده‌ای ندارد. از بین بردن آفت مگس با سم‌پاشی، آن هم هوایی و به وسیله هلی‌کوپتر امکان پذیراست؛ چون درخت‌های زیتون بلند هستند. کشاورز که توانایی مالی چنین کاری ندارد باید دولت وارد عمل شود.
او ادامه می‌دهد: دست کم دولت با خرید تضمینی این محصول کشاورزان را کمک کند تا بتوانند امرار و معاش کنند. روستاهای طارم تک‌محصول هستند و منبع درآمد آن‌ها تنها از این راه است.
با این وجود از آنجایی که تنها منبع درآمد کشاورزان منطقه طارم از باغهای زیتون تامین می‌شود، بنابراین بیشتر آن‌ها مجبور هستند که زیتون‌های آفت‌زده را روغن کشی کنند؛ اقدامی که به گفته یک عضو شورای ملی زیتون خطرآفرین است.
جلالی می گوید: برخی باغداران، زیتون‌هایی که به آفت دچار شده‌اند، به حالت کنسروی تبدیل می‌کنند؛ حتی در برخی مناطق گزارش شده روغن‌کشی از زیتون آفت‌زده انجام می‌شود که این محصولات خاصیت چندانی ندارد و ممکن است برای مصرف‌کننده خطرآفرین باشد.
او براین باور است که «اگر مبارزه تلفیقی با این آفت از هم اکنون آغاز نشود، دیگر نمی‌توان امیدوار بود که اثری از زیتون ایرانی در سال آینده باقی بماند.»
به گفته کارشناسان، جهاد کشاورزی با شناسایی نقاط آلوده به آفت مگس زیتون، پرداخت کمک بلاعوض (یارانه مستقیم) به کشاورزان برای خرید سموم و پرداخت تسهیلات ارزان قیمت برای خرید ادوات و سمپاش می تواند از پیشروی و سرایت این آفت جلوگیری کند.
با گذشت ۶ سال از ورود این آفت به باغهای زیتون، به تازگی، جلسه‌ای برای حل بحران آفت مگس، با حضور مسئولان مربوطه و نمایندگان مجلس برگزار شده است و داود محمدی، نماینده قزوین در مجلس در مورد این مساله به «فروردین امروز» گفته‌است: بعد از بررسی مسائل، قرار شد، کشاورزانی که بیمه هستند تا پایان مهرماه،۵۰ درصد خسارت به آن‌ها پرداخت شود؛ البته کارگروهی با حضور وزیر جهاد کشاورزی، رئیس صندوق توسعه کشاورزی و معاون اول رئیس جمهور تشکیل می شود که نمایندگان استان هم از طریق این کارگروه، اقدامات را پیگیری می‌کنند.
این نماینده مجلس درحالی از پرداخت خسارت خبر می‌دهد که از سه سال پیش تا به امروز بیمه کشاورزی به کشاورزان، بیمه‌ای پرداخت نکرده است؛ از این رو زیتون کاران، دیگر به بیمه کردن باغهای خود تمایلی نداشته‌اند. البته بررسی‌ها نشان می‌دهد، چنانچه این راهکار در اولویت قرار دارد، از آنجایی که تعداد اندکی از کشاورزان بیمه هستند، مشکل برای بیشتر کشاورزانی که بیمه نیستند، همچنان باقی می‌ماند.
آفت مگس زیتون تنها مربوط به قزوین نمی‌شود و استان‌های گیلان و زنجان هم با این مساله روبه‌رو هستند، با این همه اگر برای از میان بردن آن اقدام جدی نشود، قزوین با خسارت هفت هزارو ۵۰۰ تنی روبه‌رو می‌شود و دیگر باید با عنوان دومین تولیدکننده زیتون کشور خداحافظی کند.
منیژه زیرک
با این وجود گویی سرانجام این وضعیت بحرانی دیده شده که رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی قزوین هشدار می‌دهد که «آفت مگس به ۹۰ درصد از باغهای زیتون طارم سفلی خسارت وارد کرده است.»
اما زمانی این خبر دردناک‌تر می‌شود که مجید کشاورز مقدم اعلام می‌کند: «دربعضی از روستاها ۱۰۰درصد باغ‌ها به کشت زیتون اختصاص داده شده که معیشت مردم به محصول زیتون و فرآورده‌های دیگر آن وابسته است.»
کشاورز، درحالی ازخسارت ۹۰ درصدی این محصول سخن به میان می‌آورد که بخش طارم‌سفلی قزوین، دومین تولیدکننده محصول استراتژیک زیتون در کشور است و از نظر کیفیت نیز جایگاه قابل توجهی در بین سایر مناطق تولیدکننده زیتون دارد.
بنابراین اگر اوضاع به همین روال پیش برود، دیگر قزوین باید شاهد کاهش چشمگیر تولید این محصول کشاورزی باشد که تاکنون سالانه حدود ۲۵ هزار تن تولید می‌شود؛ هشداری که کشاورز مقدم، زنگ آن را به صدا درآورده است.
او می‌گوید: «فصل پاییز که زمان برداشت زیتون روغنی در طارم سفلی است، در بیشتر روستاها خبری از برداشت نیست و کشاورزان باغهای زیتون را به حال خود رها کرده‌اند.»
با وجود آنکه وضعیت باغهای زیتون طارم در شرایط بحرانی قرار دارد، اما مردادماه، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قزوین، از آغاز عملیات مبارزه با آفت مگس زیتون در بخش طارم خبر داده بود.
مجید اسماعیلی گفته بود: عملیات مبارزه با آفت مگس زیتون از سوی باغداران با همکاری کارشناسان بخش دولتی و کلینیک‌های گیاه پزشکی،ناظران طرح توسعه و اصلاح باغهای زیتون و شرکت‌های مکانیزاسیون در منطقه در حال انجام است.
اما محمد، کشاورز قدیمی، عضو شورای کلج از روستاهای طارم، روایت دیگری از اقدامات جهاد کشاورزی دارد.
این عضو شورای روستا به «فروردین امروز» می‌گوید: باید درخت زیتون چندبار سم‌پاشی شود، آن هم از اوایل خردادماه، نه مرداد که دیگر فایده‌ای ندارد. از بین بردن آفت مگس با سم‌پاشی، آن هم هوایی و به وسیله هلی‌کوپتر امکان پذیراست؛ چون درخت‌های زیتون بلند هستند. کشاورز که توانایی مالی چنین کاری ندارد باید دولت وارد عمل شود.
او ادامه می‌دهد: دست کم دولت با خرید تضمینی این محصول کشاورزان را کمک کند تا بتوانند امرار و معاش کنند. روستاهای طارم تک‌محصول هستند و منبع درآمد آن‌ها تنها از این راه است.
با این وجود از آنجایی که تنها منبع درآمد کشاورزان منطقه طارم از باغهای زیتون تامین می‌شود، بنابراین بیشتر آن‌ها مجبور هستند که زیتون‌های آفت‌زده را روغن کشی کنند؛ اقدامی که به گفته یک عضو شورای ملی زیتون خطرآفرین است.
جلالی می گوید: برخی باغداران، زیتون‌هایی که به آفت دچار شده‌اند، به حالت کنسروی تبدیل می‌کنند؛ حتی در برخی مناطق گزارش شده روغن‌کشی از زیتون آفت‌زده انجام می‌شود که این محصولات خاصیت چندانی ندارد و ممکن است برای مصرف‌کننده خطرآفرین باشد.
او براین باور است که «اگر مبارزه تلفیقی با این آفت از هم اکنون آغاز نشود، دیگر نمی‌توان امیدوار بود که اثری از زیتون ایرانی در سال آینده باقی بماند.»
به گفته کارشناسان، جهاد کشاورزی با شناسایی نقاط آلوده به آفت مگس زیتون، پرداخت کمک بلاعوض (یارانه مستقیم) به کشاورزان برای خرید سموم و پرداخت تسهیلات ارزان قیمت برای خرید ادوات و سمپاش می تواند از پیشروی و سرایت این آفت جلوگیری کند.
با گذشت ۶ سال از ورود این آفت به باغهای زیتون، به تازگی، جلسه‌ای برای حل بحران آفت مگس، با حضور مسئولان مربوطه و نمایندگان مجلس برگزار شده است و داود محمدی، نماینده قزوین در مجلس در مورد این مساله به «فروردین امروز» گفته‌است: بعد از بررسی مسائل، قرار شد، کشاورزانی که بیمه هستند تا پایان مهرماه،۵۰ درصد خسارت به آن‌ها پرداخت شود؛ البته کارگروهی با حضور وزیر جهاد کشاورزی، رئیس صندوق توسعه کشاورزی و معاون اول رئیس جمهور تشکیل می شود که نمایندگان استان هم از طریق این کارگروه، اقدامات را پیگیری می‌کنند.
این نماینده مجلس درحالی از پرداخت خسارت خبر می‌دهد که از سه سال پیش تا به امروز بیمه کشاورزی به کشاورزان، بیمه‌ای پرداخت نکرده است؛ از این رو زیتون کاران، دیگر به بیمه کردن باغهای خود تمایلی نداشته‌اند. البته بررسی‌ها نشان می‌دهد، چنانچه این راهکار در اولویت قرار دارد، از آنجایی که تعداد اندکی از کشاورزان بیمه هستند، مشکل برای بیشتر کشاورزانی که بیمه نیستند، همچنان باقی می‌ماند.
آفت مگس زیتون تنها مربوط به قزوین نمی‌شود و استان‌های گیلان و زنجان هم با این مساله روبه‌رو هستند، با این همه اگر برای از میان بردن آن اقدام جدی نشود، قزوین با خسارت هفت هزارو ۵۰۰ تنی روبه‌رو می‌شود و دیگر باید با عنوان دومین تولیدکننده زیتون کشور خداحافظی کند.
منیژه زیرک
