مهرداد ۳۴سالش است و هنوز مجرد است، ۶سالیست که خودش را اسیر اینترنت می‌داند؛ و دلیل مجردبودنش این است که یقین دارد، هیچ دختری نمی‌تواند وضعیت فعلی او را تحمل کند. او از اینکه معتاد به قمار اینترنتی شده، سخت بیزار است. البته خودش می‌گوید کمتر کسی حریف او در قماربازی آنلاین شده و اکثر اوقات برنده است، اما گاهی هم در این فضا «مال‌باخته» بوده است.
او در پاسخ به این سوال که تا حالا هیچ سعی کرده‌ای قماربازی اینترنتی را کنار بگذاری، می‌گوید: همیشه یکی از آشناهایم که مرا با این سایت‌ها آشنا کرد، لعن و نفرین می‌کنم؛ معمولا شب‌ها از ساعت ۹ تا ۴صبح سرگرم بازی هستم. یک شب که من و پدرم در خانه تنها بودیم، طبق عادت سرگرم بازی بودم و صبح تازه متوجه شدم که پدرم دچار حمله قلبی شده و بارها مرا صدا کرده و من به قدری غرق در بازی بودم که صدای او را نشنیده‌ام. پدرم از بی‌اعتنایی من، ناچار به تماس با خواهرم شده و آن‌ها او را به بیمارستان منتقل کرده بودند.
این جوان تحصیلکرده علوم سیاسی می‌افزاید: پس از این اتفاق با خودم عهد بستم روال زندگی‌ام را تغییر دهم، اما واقعا نتوانستم و مدام وسوسه می‌شدم که حالا دست آخر را بازی کن.
مهرداد: اذعان می‌کند عمق فاجعه را زمانی متوجه شدم که دیدم نمی‌توانم این کار را کنار بگذارم؛ به همین خاطر به یک روانشناس مراجعه کردم و با کمک او میزان ساعت‌هایی که مشغول به بازی هستم را کاهش دادم.
گرچه آمار دقیقی از افراد درگیر در «قماربازی آنلاین» در کشور وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد شمار قابل توجهی از جوانان و نوجوانان درگیر در بازی‌های آنلاین، معتاد قمار اینترنتی نیز شده‌اند، قماربازی اینترنتی که در قالب سایت‌های مختلف بازی‌های رایانه‌ای با وسوسه پولدارشدن در یک شب برای مخاطبان خود تور پهن کرده، سبب شده است تا سایت‌های زیادی در داخل و خارج از کشور به این روی آورده و در پوشش‌های مختلف جولان دهند.
قمار و شرط‌بندی در خیلی از کشورها مجاز است و جرم محسوب نمی‌شود، اما در ایران قمار به هر نوعی که انجام شود، جرم بوده و طبق مواد۷۰۵ تا ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی، قمارهای اینترنتی هم جرم محسوب می‌شود.
اعتیاد روزافزودن نوجوانان و جوانان به قمار آنلاین سبب شده تا پلیس «فتا» به خانواده‌ها برای مراقبت از فرزندانشان به منظور پیشگیری از گرفتارشدن در دام سایت‌های این‌چنینی هشدار دهد. به گفته یک مسئول در پلیس «فتا»ی قزوین تعداد کسانی که در سطح استان مبتلا به قمار اینترنتی، هستند زیاد است و براساس دستور مقامات قضایی، با سایت‌هایی شرط‌بندی و قمار برخورد جدی می‌شود. وی همچنین اخطار داده است افرادی که در این حوزه، فعالیت دارند مورد رصد پلیس فتا بوده و بعد از هشدار اولیه و در صورت عدم توجه مورد پیگیری قضایی قرار می‌گیرند. ضمن اینکه تاکنون چند تن از افرادی که گرداننده این سایت‌ها بوده و در داخل کشور فعالیت داشتند، شناسایی و دستگیر شده‌اند.
نوجوانان، ۶۰درصد قماربازان قزوینی
یک دانش‌آموخته جامعه‌شناسی دانشگاه با اشاره به اینکه، فعالیت سایت‌های قمار با هدف ایجاد زمینه برای قماربازی، شرط‌بندی و سوءاستفاده مالی به یکی از معضلات جدی فضای مجازی تبدیل شده است، به «فروردین امروز» می‌گوید: باید مخاطبان و کاربرانی که جذب چنین سایت‌هایی شده اند، شناسایی شوند و در دوره‌های درمانی مورد پاکسازی قرار بگیرند. البته منظور از دوره‌های درمانی و پاکسازی، دوره‌هایی نرم و منعطف بدون هیچ‌گونه خشونت، بند قانونی و هرگونه سرافکندگی اجتماعی است.
فیروزه نظری می‌افزاید: اوایل سال جاری، با چند تن از جامعه‌شناسان در چند شهر به بررسی این موضوع پرداختیم و متاسفانه ۶۰درصد از قماربازان قزوینی را نوجوانانی تشکیل می‌دادند که سن شناسنامه‌ای آن‌ها، به ۱۷سال هم نمی‌رسید. وی تصریح می‌کند: با توجه به این که قمار و شرط‌بندی در اسلام حرام است و در کشور ما نیز جرم به حساب می‌آید؛ خیلی از مال‌باخته‌ها از شکایت خود صرف‌نظر می‌کنند و همین امر باعث احساس امنیت بیشتر سایت‌هایی شده است که زمینه را برای فعالیت بیشتر نوجوانان و جوانان در این عرصه فراهم کرده‌اند.
براساس مطالعات انجام شده افرادی که به صورت حرفه‌ای وارد این نوع بازی‌ها می‌شوند؛ در کنترل کردن انگیزه و حالات رفتاری خود بی‌اراده شده و گاهی حتی نمی‌توانند در مقابل بعضی از رفتارهای پرخطر خود مقاومت کنند.
دروغگویی، بی‌مسئولیتی، بی‌خوابی، افسردگی، طلاق از همسر و از بین رفتن اعتبار شخصی، بازماندن از فعالیت‌های تحصیلی، اخلال در تمرکز و نحوه تفکر؛ تنها برخی از عوارض اعتیاد به بازی‌های قمار و شرط‌بندی آنلاین است.
با این همه، سرپرست معاونت فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان معتقد است: پدیده قمار آنلاین فراگیرتر از آن است که تصوری از میزان و حجم آن داریم. رضا فضلی در گفت و گو با «فرودین امروز» می‌گوید: به علت این که قماربازهای امروزی دیگر در معرض چشم دیگران نیستند تا دیده و شناخته شوند و اکثرا در خلوت خود اقدام به این کار می‌کنند و به راحتی می‌توانند با گوشی تلفن یا رایانه شخصی وارد سایت‌های قمار شوند؛ طبیعی است کسی از رفتارهای آسیب‌زای آنان به سادگی مطلع نخواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه، این افراد به امید کسب درآمد انبوه در فرصت کوتاه با تکیه بر قضیه شانس وارد این سایت‌ها می‌شوند و انتظار دارند که به پول، خوشبختی و سعادت برسند، تصریح می‌کند: این پدیده متاسفانه آسیب‌های زیادی در عرصه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی فردی به جا گذاشته است.
تا دیر نشده باید تدبیری جُست!
این کارشناس ادامه می‌دهد: متاسفانه ناعدالتی‌های اجتماعی که امروز در جامعه وجود دارد و جهش قیمت‌ها، که عده‌ای را به ثروت‌های بادآورده رسانده است؛ این شعار نابرده رنج را کمرنگ کرده است. شاید گسترش عامل قمار اینترنتی نیز نسبت مستقیم با بی‌عدالتی‌ها دارد.
فضلی با تاکید بر اینکه، فرهنگ‌سازی و آموزش را به منظور پیشگیری از اعتیاد جوانان و نوجوانان به اینگونه بازی‌های پرآسیب باید از مدارس آغاز کرد، یادآور می‌شود: در حوزه آسیب‌های اجتماعی همه نهادها و اقشار جامعه باید ورود پیدا کنند و این کار تنها در توان یک دستگاه یا سازمان نیست.
وی در این گفت و گو همچنین خاطرنشان می‌کند: آمار سایت‌هایی که در زمینه قمار فعالیت می‌کنند و ظهور دوباره سایت‌های جدید در عرصه قمار و شرط‌بندی با وجود برخورد مستمر پلیس فتا، نشان می‌دهد که این پدیده به یک معضل تبدیل شده است و چنانچه اقدامی به منظور فرهنگ‌سازی و آگاهی بخشی به جامعه هدف صورت نگیرد، دیر نیست که این معضل به بحران فراگیر تبدیل خواهد شد.
نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که مدت‌هاست زنگ خطر بازی‌های قمارمحور و شرط‌بندی‌های آنلاین به صدا درآمده است و معضل قماربازی اینترنتی فراتر از سن و سال، بخشی از جامعه را درگیر کرده است. از این رو بنظر می‌رسد مسئولان فرهنگی باید پیش از آنکه این پدیده زیر پوستی نیز چون دیگر پدیده‌های اینگونه به یک اپیدمی در جامعه تبدیل گردیده و به معضلی غیر قابل مهار تبدیل شود، کاری کنند که فردا دیر است!
او در پاسخ به این سوال که تا حالا هیچ سعی کرده‌ای قماربازی اینترنتی را کنار بگذاری، می‌گوید: همیشه یکی از آشناهایم که مرا با این سایت‌ها آشنا کرد، لعن و نفرین می‌کنم؛ معمولا شب‌ها از ساعت ۹ تا ۴صبح سرگرم بازی هستم. یک شب که من و پدرم در خانه تنها بودیم، طبق عادت سرگرم بازی بودم و صبح تازه متوجه شدم که پدرم دچار حمله قلبی شده و بارها مرا صدا کرده و من به قدری غرق در بازی بودم که صدای او را نشنیده‌ام. پدرم از بی‌اعتنایی من، ناچار به تماس با خواهرم شده و آن‌ها او را به بیمارستان منتقل کرده بودند.
این جوان تحصیلکرده علوم سیاسی می‌افزاید: پس از این اتفاق با خودم عهد بستم روال زندگی‌ام را تغییر دهم، اما واقعا نتوانستم و مدام وسوسه می‌شدم که حالا دست آخر را بازی کن.
مهرداد: اذعان می‌کند عمق فاجعه را زمانی متوجه شدم که دیدم نمی‌توانم این کار را کنار بگذارم؛ به همین خاطر به یک روانشناس مراجعه کردم و با کمک او میزان ساعت‌هایی که مشغول به بازی هستم را کاهش دادم.
گرچه آمار دقیقی از افراد درگیر در «قماربازی آنلاین» در کشور وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد شمار قابل توجهی از جوانان و نوجوانان درگیر در بازی‌های آنلاین، معتاد قمار اینترنتی نیز شده‌اند، قماربازی اینترنتی که در قالب سایت‌های مختلف بازی‌های رایانه‌ای با وسوسه پولدارشدن در یک شب برای مخاطبان خود تور پهن کرده، سبب شده است تا سایت‌های زیادی در داخل و خارج از کشور به این روی آورده و در پوشش‌های مختلف جولان دهند.
قمار و شرط‌بندی در خیلی از کشورها مجاز است و جرم محسوب نمی‌شود، اما در ایران قمار به هر نوعی که انجام شود، جرم بوده و طبق مواد۷۰۵ تا ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی، قمارهای اینترنتی هم جرم محسوب می‌شود.
اعتیاد روزافزودن نوجوانان و جوانان به قمار آنلاین سبب شده تا پلیس «فتا» به خانواده‌ها برای مراقبت از فرزندانشان به منظور پیشگیری از گرفتارشدن در دام سایت‌های این‌چنینی هشدار دهد. به گفته یک مسئول در پلیس «فتا»ی قزوین تعداد کسانی که در سطح استان مبتلا به قمار اینترنتی، هستند زیاد است و براساس دستور مقامات قضایی، با سایت‌هایی شرط‌بندی و قمار برخورد جدی می‌شود. وی همچنین اخطار داده است افرادی که در این حوزه، فعالیت دارند مورد رصد پلیس فتا بوده و بعد از هشدار اولیه و در صورت عدم توجه مورد پیگیری قضایی قرار می‌گیرند. ضمن اینکه تاکنون چند تن از افرادی که گرداننده این سایت‌ها بوده و در داخل کشور فعالیت داشتند، شناسایی و دستگیر شده‌اند.
نوجوانان، ۶۰درصد قماربازان قزوینی
یک دانش‌آموخته جامعه‌شناسی دانشگاه با اشاره به اینکه، فعالیت سایت‌های قمار با هدف ایجاد زمینه برای قماربازی، شرط‌بندی و سوءاستفاده مالی به یکی از معضلات جدی فضای مجازی تبدیل شده است، به «فروردین امروز» می‌گوید: باید مخاطبان و کاربرانی که جذب چنین سایت‌هایی شده اند، شناسایی شوند و در دوره‌های درمانی مورد پاکسازی قرار بگیرند. البته منظور از دوره‌های درمانی و پاکسازی، دوره‌هایی نرم و منعطف بدون هیچ‌گونه خشونت، بند قانونی و هرگونه سرافکندگی اجتماعی است.
فیروزه نظری می‌افزاید: اوایل سال جاری، با چند تن از جامعه‌شناسان در چند شهر به بررسی این موضوع پرداختیم و متاسفانه ۶۰درصد از قماربازان قزوینی را نوجوانانی تشکیل می‌دادند که سن شناسنامه‌ای آن‌ها، به ۱۷سال هم نمی‌رسید. وی تصریح می‌کند: با توجه به این که قمار و شرط‌بندی در اسلام حرام است و در کشور ما نیز جرم به حساب می‌آید؛ خیلی از مال‌باخته‌ها از شکایت خود صرف‌نظر می‌کنند و همین امر باعث احساس امنیت بیشتر سایت‌هایی شده است که زمینه را برای فعالیت بیشتر نوجوانان و جوانان در این عرصه فراهم کرده‌اند.
براساس مطالعات انجام شده افرادی که به صورت حرفه‌ای وارد این نوع بازی‌ها می‌شوند؛ در کنترل کردن انگیزه و حالات رفتاری خود بی‌اراده شده و گاهی حتی نمی‌توانند در مقابل بعضی از رفتارهای پرخطر خود مقاومت کنند.
دروغگویی، بی‌مسئولیتی، بی‌خوابی، افسردگی، طلاق از همسر و از بین رفتن اعتبار شخصی، بازماندن از فعالیت‌های تحصیلی، اخلال در تمرکز و نحوه تفکر؛ تنها برخی از عوارض اعتیاد به بازی‌های قمار و شرط‌بندی آنلاین است.
با این همه، سرپرست معاونت فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان معتقد است: پدیده قمار آنلاین فراگیرتر از آن است که تصوری از میزان و حجم آن داریم. رضا فضلی در گفت و گو با «فرودین امروز» می‌گوید: به علت این که قماربازهای امروزی دیگر در معرض چشم دیگران نیستند تا دیده و شناخته شوند و اکثرا در خلوت خود اقدام به این کار می‌کنند و به راحتی می‌توانند با گوشی تلفن یا رایانه شخصی وارد سایت‌های قمار شوند؛ طبیعی است کسی از رفتارهای آسیب‌زای آنان به سادگی مطلع نخواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه، این افراد به امید کسب درآمد انبوه در فرصت کوتاه با تکیه بر قضیه شانس وارد این سایت‌ها می‌شوند و انتظار دارند که به پول، خوشبختی و سعادت برسند، تصریح می‌کند: این پدیده متاسفانه آسیب‌های زیادی در عرصه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی فردی به جا گذاشته است.
تا دیر نشده باید تدبیری جُست!
این کارشناس ادامه می‌دهد: متاسفانه ناعدالتی‌های اجتماعی که امروز در جامعه وجود دارد و جهش قیمت‌ها، که عده‌ای را به ثروت‌های بادآورده رسانده است؛ این شعار نابرده رنج را کمرنگ کرده است. شاید گسترش عامل قمار اینترنتی نیز نسبت مستقیم با بی‌عدالتی‌ها دارد.
فضلی با تاکید بر اینکه، فرهنگ‌سازی و آموزش را به منظور پیشگیری از اعتیاد جوانان و نوجوانان به اینگونه بازی‌های پرآسیب باید از مدارس آغاز کرد، یادآور می‌شود: در حوزه آسیب‌های اجتماعی همه نهادها و اقشار جامعه باید ورود پیدا کنند و این کار تنها در توان یک دستگاه یا سازمان نیست.
وی در این گفت و گو همچنین خاطرنشان می‌کند: آمار سایت‌هایی که در زمینه قمار فعالیت می‌کنند و ظهور دوباره سایت‌های جدید در عرصه قمار و شرط‌بندی با وجود برخورد مستمر پلیس فتا، نشان می‌دهد که این پدیده به یک معضل تبدیل شده است و چنانچه اقدامی به منظور فرهنگ‌سازی و آگاهی بخشی به جامعه هدف صورت نگیرد، دیر نیست که این معضل به بحران فراگیر تبدیل خواهد شد.
نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که مدت‌هاست زنگ خطر بازی‌های قمارمحور و شرط‌بندی‌های آنلاین به صدا درآمده است و معضل قماربازی اینترنتی فراتر از سن و سال، بخشی از جامعه را درگیر کرده است. از این رو بنظر می‌رسد مسئولان فرهنگی باید پیش از آنکه این پدیده زیر پوستی نیز چون دیگر پدیده‌های اینگونه به یک اپیدمی در جامعه تبدیل گردیده و به معضلی غیر قابل مهار تبدیل شود، کاری کنند که فردا دیر است!
فریبا قاسمی
