اما آنچه که علیرغم تداوم قدمت ۴۰ ساله تحریم ها، رویکرد اخیر آمریکا را در نگاه برخی از اقشار جامعه پر رنگ تر کرده و موجب نگرانی آنان شده، چیست؟ چه سرنوشتی در انتظار اقتصاد جامعه و نگرانی عمومی از افزایش قیمت هاست؟
«محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران در دیداری که تنها دو هفته بعد از اعمال تحریم های جدید با «جرمی هانت»، وزیر امور خارجه انگلیس داشته است، عنوان می‌کند: «ایران نه تنها در برابر تحریم‌های آمریکا دوام می‌آورد، بلکه پیشرفت نیز خواهد کرد.»
قیمت ها تکان می خورد؟
اما در گزارشی که اخیراً از سوی خبرگزاری ایسنا منتشر شده؛ آمده است که قیمت خرده‌فروشی ۹ گروه کالایی افزایش یافته است. بر اساس این گزارش در هفته انتهایی ماه آبان، نرخ لبنیات ۵/۰ درصد، تخم‌مرغ ۹/۳ درصد، برنج ۲/۰ درصد، حبوبات ۸/۰ درصد، میوه‌های تازه ۸/۱ درصد، گوشت مرغ ۲/۵ درصد، سبزی‌های تازه ۳/۷ درصد، قند و شکر ۳/۰ درصد و چای ۱/۰ درصد افزایش قیمت داشته است. اما از سوی دیگر وضعیت بازار حاکی از کاهش ۱/۱ درصدی نرخ گوشت قرمز و ۳/۰ درصدی روغن نباتی بود.
کاسبی از نام تحریم
به همین بهانه فروردین امروز در این گزارش سری به بازار قزوین می‌زند تا هم از اوضاع و احوال آن خبری بگیرد و هم نظر مردم را در این رابطه جویا شود.
یوسف پیری؛ شهروند ۴۰ ساله قزوینی که در حال خرید از بازار است، التهاب بازار را ناشی از بی انصافی برخی کسبه دانسته و می گوید: «اطلاع موثق دارم که نوسانات ارزی هنوز تأثیری روی قیمت بسیاری از کالاها نداشته و آنچه که در بسیاری بخش ها عرضه می شود موجودی انبارهاست. اما کاسبان تحریم، در این اوضاع آینده نگری می کنند و پیشاپیش قیمت ها را افزایش داده اند. » او ادامه می دهد: « خرید لباس، لوازم خانگی و حتی مرغ و گوشت مانند خرید طلا شده و کاسبان برای قیمت دادن، حتما تلفن می کنند و نرخ روز را می پرسند.»
سقوط قیمت در بازار طلا
اما گفت و گو با روسای اتحادیه ها در این بازار پر نوسان، گویای حکایت دیگری است. در بازار سکه و طلا جنب و جوش زیاد است. هر چند که برخی نوسانات اخیر را نگران کننده می‌خوانند اما محمد فرج زاده ها، رئیس اتحادیه صنف طلا و جواهر استان نظر دیگری دارد. او می‌گوید:
«تحریم های اخیر در بازار طلا و سکه، اثری نداشته و حتی به صورت منفی عمل کرده است و ما شاهد کاهش قیمت ها بوده ایم. به گونه ای که ما از ۱۳ آبان ماه تا به امروز که قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در محدوده ۳۰۰ هزار تومان است، چیزی در حدود ۳۵ الی ۴۰ درصد کاهش را در این بازار تجربه کرده ایم.»
فرج زاده ها اضافه می‌کند: « این کاهش قیمت در سکه نیز به همین میزان وجود داشته، با این حال اوضاع بازار در کل مناسب و رضایت بخش است. البته در حال حاضر به دلیل کاهش قیمت، بیشتر مردم مایل به فروش طلای خود هستند.»
نارضایتی از قیمت فعلی تخم مرغ
در توزیع کالاهای اساسی نیز با وجود سپری شدن چند هفته از نیمه آبان ماه، می‌توان گفت که استان هنوز با مشکلات عدیده ای مواجه نشده است. منصور بازدار، مدیر عامل تعاونی مرغداران مرغ تخم گذار در خصوص نحوه توزیع و قیمت این کالای جنجالی می‌گوید: « این کالا در حال حاضر به اندازه کافی در دسترس مردم قرار دارد، هرچند که در کل می‌توانستیم توزیع بهتری داشته باشیم که با قیمت کنونی امکان پذیر نیست.»
او ادامه می‌دهد: «اتحادیه قیمت هر شانه را برای توزیع کنندگان، ۱۳ هزار و پانصد تومان در نظر گرفته که از سوی آن ها به مبلغ ۱۴ هزار تومان به فروش می‌رسد. این قیمت برای تولید کنندگان عادلانه نیست چرا که قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ برای مرغدار۷ هزار و ۲۰۰ تومان یا همان شانه ای ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان است. بنابراین اگر قیمت هر شانه به ۱۶ هزار تومان افزایش یابد ضرر و زیان مرغداران جبران شده و مشکلات موجود در توزیع نیز رفع می‌شود.»
بازدار در پاسخ به این سوال که « آیا صادرات موجب کمبود این کالا در سطح بازار و افزایش قیمت آن شده است؟»، می‌گوید: «یک سال و نیم است که ما صادرات تخم مرغ نداریم، پس از این بابت افزایش قیمتی نداشته ایم.
«محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران در دیداری که تنها دو هفته بعد از اعمال تحریم های جدید با «جرمی هانت»، وزیر امور خارجه انگلیس داشته است، عنوان می‌کند: «ایران نه تنها در برابر تحریم‌های آمریکا دوام می‌آورد، بلکه پیشرفت نیز خواهد کرد.»
قیمت ها تکان می خورد؟
اما در گزارشی که اخیراً از سوی خبرگزاری ایسنا منتشر شده؛ آمده است که قیمت خرده‌فروشی ۹ گروه کالایی افزایش یافته است. بر اساس این گزارش در هفته انتهایی ماه آبان، نرخ لبنیات ۵/۰ درصد، تخم‌مرغ ۹/۳ درصد، برنج ۲/۰ درصد، حبوبات ۸/۰ درصد، میوه‌های تازه ۸/۱ درصد، گوشت مرغ ۲/۵ درصد، سبزی‌های تازه ۳/۷ درصد، قند و شکر ۳/۰ درصد و چای ۱/۰ درصد افزایش قیمت داشته است. اما از سوی دیگر وضعیت بازار حاکی از کاهش ۱/۱ درصدی نرخ گوشت قرمز و ۳/۰ درصدی روغن نباتی بود.
کاسبی از نام تحریم
به همین بهانه فروردین امروز در این گزارش سری به بازار قزوین می‌زند تا هم از اوضاع و احوال آن خبری بگیرد و هم نظر مردم را در این رابطه جویا شود.
یوسف پیری؛ شهروند ۴۰ ساله قزوینی که در حال خرید از بازار است، التهاب بازار را ناشی از بی انصافی برخی کسبه دانسته و می گوید: «اطلاع موثق دارم که نوسانات ارزی هنوز تأثیری روی قیمت بسیاری از کالاها نداشته و آنچه که در بسیاری بخش ها عرضه می شود موجودی انبارهاست. اما کاسبان تحریم، در این اوضاع آینده نگری می کنند و پیشاپیش قیمت ها را افزایش داده اند. » او ادامه می دهد: « خرید لباس، لوازم خانگی و حتی مرغ و گوشت مانند خرید طلا شده و کاسبان برای قیمت دادن، حتما تلفن می کنند و نرخ روز را می پرسند.»
سقوط قیمت در بازار طلا
اما گفت و گو با روسای اتحادیه ها در این بازار پر نوسان، گویای حکایت دیگری است. در بازار سکه و طلا جنب و جوش زیاد است. هر چند که برخی نوسانات اخیر را نگران کننده می‌خوانند اما محمد فرج زاده ها، رئیس اتحادیه صنف طلا و جواهر استان نظر دیگری دارد. او می‌گوید:
«تحریم های اخیر در بازار طلا و سکه، اثری نداشته و حتی به صورت منفی عمل کرده است و ما شاهد کاهش قیمت ها بوده ایم. به گونه ای که ما از ۱۳ آبان ماه تا به امروز که قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در محدوده ۳۰۰ هزار تومان است، چیزی در حدود ۳۵ الی ۴۰ درصد کاهش را در این بازار تجربه کرده ایم.»
فرج زاده ها اضافه می‌کند: « این کاهش قیمت در سکه نیز به همین میزان وجود داشته، با این حال اوضاع بازار در کل مناسب و رضایت بخش است. البته در حال حاضر به دلیل کاهش قیمت، بیشتر مردم مایل به فروش طلای خود هستند.»
نارضایتی از قیمت فعلی تخم مرغ
در توزیع کالاهای اساسی نیز با وجود سپری شدن چند هفته از نیمه آبان ماه، می‌توان گفت که استان هنوز با مشکلات عدیده ای مواجه نشده است. منصور بازدار، مدیر عامل تعاونی مرغداران مرغ تخم گذار در خصوص نحوه توزیع و قیمت این کالای جنجالی می‌گوید: « این کالا در حال حاضر به اندازه کافی در دسترس مردم قرار دارد، هرچند که در کل می‌توانستیم توزیع بهتری داشته باشیم که با قیمت کنونی امکان پذیر نیست.»
او ادامه می‌دهد: «اتحادیه قیمت هر شانه را برای توزیع کنندگان، ۱۳ هزار و پانصد تومان در نظر گرفته که از سوی آن ها به مبلغ ۱۴ هزار تومان به فروش می‌رسد. این قیمت برای تولید کنندگان عادلانه نیست چرا که قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ برای مرغدار۷ هزار و ۲۰۰ تومان یا همان شانه ای ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان است. بنابراین اگر قیمت هر شانه به ۱۶ هزار تومان افزایش یابد ضرر و زیان مرغداران جبران شده و مشکلات موجود در توزیع نیز رفع می‌شود.»
بازدار در پاسخ به این سوال که « آیا صادرات موجب کمبود این کالا در سطح بازار و افزایش قیمت آن شده است؟»، می‌گوید: «یک سال و نیم است که ما صادرات تخم مرغ نداریم، پس از این بابت افزایش قیمتی نداشته ایم.
اما تحریم ها در بخش های دیگر و به تبع آن در این صنف نیز تاثیرگذار بوده اند. به طور مثال کرایه حمل و نقل به ازای هر کیلو تخم مرغ در گذشته ۹۰ الی ۱۰۰ تومان بود، اما امروز با پرداخت ۱۸۰ تومان هم در این بخش با مشکل مواجه ایم. علاوه بر این طی مدت یاد شده ما افزایش قیمت ۳ برابری
افزودنی ها نظیر مکمل ها، ویتامین ها و… را شاهد بودیم که ۲۵ درصد از خوراک طیور را تامین می کنند. این موضوع خود در قیمت تمام شده تخم مرغ موثر است و موجب می‌شود اوضاع بازار برای تولید کننده مقرون به صرفه نباشد.»
بازار مرغ و ماهی آرام است
اکبر آقاجانی، رئیس اتحادیه مرغ و ماهی فروشان استان نیز در پاسخ به این سوال که «آیا تحریم های ۱۳ آبان در این بازار موجب افزایش قیمت ها و یا مشکل در روند توزیع و عرضه مرغ و ماهی شده است؟»، می‌گوید: «به طور کلی می‌توان گفت که اوضاع نسبت به یک ماه گذشته تفاوت محسوسی نکرده است. اگر به بازار مراجعه کرده باشید متوجه خواهید شد که از نظر حجم توزیع؛ کمبودی در این بخش نداریم و قیمت ها نیز به طور تقریبی همان قیمت های گذشته است. هر کیلو مرغ در بازار حدود ۱۰ هزار و ششصد تومان به مصرف کنندگان عرضه می‌شود که قیمت آن ۷۰۰ تومان از قیمت کشتارگاه بیشتر است.»
او با اشاره به روند افزایشی صید ماهی در فصول سرد سال، ادامه می‌دهد: «افزایش توزیع و عرضه ماهی به بازار موجب شده تا قیمت آن نسبت به گذشته تفاوتی نکند. البته ممکن است قیمت ها کمی بالا و پایین شده باشند، اما نمی‌توان این تغییرات را منوط به یک ماه گذشته دانست یا آن را قابل توجه تلقی کرد.»
با همه این ها آنچه امروز به خوبی در بازار قابل لمس است، تغییر وضع معیشتی مردم و کاهش قدرت خرید آنهاست که روند آن از چند ماه پیش کلید خورده است. گرچه این موضوع را نمی‌توان کاملاً وابسته به تحریم ها دانست اما با این حال از اثر این تحریم ها در طولانی مدت نیز نمی توان چشم پوشی کرد. در حال حاضر شاید پاسخ به این سوال که ما در مقابل تحریم ها دوام می‌آوریم یا نه، چندان هم مهم نباشد؛ آنچه که امروز اهمیت بیشتری دارد لزوم توجه ویژه مسئولان به اوضاع اقتصادی مردم و برخورد قاطعانه با گران فروشی های خودسرانه و عاملین آنها در جامعه است. تعیین نرخ مصوب شاید در کوتاه مدت بتواند کنترل نبض بازار را در دست بگیرد اما فراموش نکنیم این بدین معنا نیست که کالاها همه جا با همین قیمت ها عرضه می‌شوند.
افزودنی ها نظیر مکمل ها، ویتامین ها و… را شاهد بودیم که ۲۵ درصد از خوراک طیور را تامین می کنند. این موضوع خود در قیمت تمام شده تخم مرغ موثر است و موجب می‌شود اوضاع بازار برای تولید کننده مقرون به صرفه نباشد.»
بازار مرغ و ماهی آرام است
اکبر آقاجانی، رئیس اتحادیه مرغ و ماهی فروشان استان نیز در پاسخ به این سوال که «آیا تحریم های ۱۳ آبان در این بازار موجب افزایش قیمت ها و یا مشکل در روند توزیع و عرضه مرغ و ماهی شده است؟»، می‌گوید: «به طور کلی می‌توان گفت که اوضاع نسبت به یک ماه گذشته تفاوت محسوسی نکرده است. اگر به بازار مراجعه کرده باشید متوجه خواهید شد که از نظر حجم توزیع؛ کمبودی در این بخش نداریم و قیمت ها نیز به طور تقریبی همان قیمت های گذشته است. هر کیلو مرغ در بازار حدود ۱۰ هزار و ششصد تومان به مصرف کنندگان عرضه می‌شود که قیمت آن ۷۰۰ تومان از قیمت کشتارگاه بیشتر است.»
او با اشاره به روند افزایشی صید ماهی در فصول سرد سال، ادامه می‌دهد: «افزایش توزیع و عرضه ماهی به بازار موجب شده تا قیمت آن نسبت به گذشته تفاوتی نکند. البته ممکن است قیمت ها کمی بالا و پایین شده باشند، اما نمی‌توان این تغییرات را منوط به یک ماه گذشته دانست یا آن را قابل توجه تلقی کرد.»
با همه این ها آنچه امروز به خوبی در بازار قابل لمس است، تغییر وضع معیشتی مردم و کاهش قدرت خرید آنهاست که روند آن از چند ماه پیش کلید خورده است. گرچه این موضوع را نمی‌توان کاملاً وابسته به تحریم ها دانست اما با این حال از اثر این تحریم ها در طولانی مدت نیز نمی توان چشم پوشی کرد. در حال حاضر شاید پاسخ به این سوال که ما در مقابل تحریم ها دوام می‌آوریم یا نه، چندان هم مهم نباشد؛ آنچه که امروز اهمیت بیشتری دارد لزوم توجه ویژه مسئولان به اوضاع اقتصادی مردم و برخورد قاطعانه با گران فروشی های خودسرانه و عاملین آنها در جامعه است. تعیین نرخ مصوب شاید در کوتاه مدت بتواند کنترل نبض بازار را در دست بگیرد اما فراموش نکنیم این بدین معنا نیست که کالاها همه جا با همین قیمت ها عرضه می‌شوند.
زهرا طارمیان
