در این گزارش آمده‌است: «براساس آمار ثبت شده، استان‌های خوزستان، یزد و اردبیل به ترتیب بیشترین افزایش حوادث ناشی از کار را در زمستان۱۳۹۵ نسبت به پاییز۱۳۹۵ داشته و در مقابل استان‌های قزوین، سمنان و چهارمحال وبختیاری به ترتیب کمترین افزایش را تجربه کرده‌اند.»
فقر شدید آموزش ایمنی
البته رئیس هیأت مدیره کانون انجمن‌های صنفی مسئولان حفاظت فنی، ایمنی و بهداشت کشور هم چندی پیش گفته‌بود: «ایران در حال حاضر جایگاه مناسبی را بین ۱۸۹کشور جهان از نظر ایمنی کار ندارد.»
به گفته سیدابوالفضل اشرف منصوری، ایران در میان سایر کشورها، رتبه۱۰۲ را در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار به خود اختصاص داده که رتبه غیرقابل قبولی بوده و نیاز است تا فعالیت بیشتری در این زمینه انجام شود.
این مسئول، یکی از نقاط ضعف در کشور را فقر شدید آموزش ایمنی کار عنوان کرده‌بود.
از دیدگاه او، در بسیاری از موارد که به کارفرما در زمینه رعایت مسائل ایمنی تذکر داده‌می‌شود، کارفرما صرفا اعلام می‌کند که کارگاه بیمه است و متاسفانه این بیمه‌ها رافع مسئولیت هستند؛ چراکه اجازه می‌دهند هر فردی در پرریسک‌ترین فضای شغلی فعالیت کرده و سپس دچار آسیب شود.
اشرف منصوری معتقد است اگر این رویه ادامه داشته‌باشد، سازمان تامین اجتماعی بزرگترین دشمن خود خواهد بود؛ چراکه در زمینه پرداخت خسارت جدیت دارد، ولی در زمینه پیشگیری از وقوع حوادث ناشی از کار اقدامی نمی‌کند.
مرگ ۱۴ کارگر در امسال
البته محمد علیخانی، رئیس اداره بازرسی کار استان قزوین در گفت وگو با فروردین امروز، در زمینه حوادث ناشی از کار استان می‌گوید: در هشت ماه نخست امسال ۱۴۷مورد حادثه ناشی از کار در کارگاه‌های تحت پوشش قانون کار استان رخ داده‌است که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۲۷۵مورد بوده، کاهش ۴۷درصدی حوادث کار را نشان می‌دهد.
او می‌افزاید: دراین مدت یاد شده ۴۹مورد مربوط به حوادث ساختمان بوده‌است که دو مورد منجر به فوت شده؛ این درحالی است که سال گذشته ۶۴مورد مربوط به این بخش بوده و چهار مورد به فوت انجامیده‌است.
علیخانی با بیان این مطلب که حوزه صنعت و ساختمان، حدود ۸۵درصد حوادث ناشی از کار را شامل می‌شود، اضافه می‌کند: به لحاظ تعداد حوادث، بخش صنعت با ۵۲/۳۸درصد در رتبه نخست و ساختمان ۳۳/۳۳درصد در رتبه دوم انواع و تعداد وقوع حادثه قرار دارند.
رئیس اداره بازرسی کار استان با اعلام این آمار که در ۸ماهه سال گذشته ۱۶نفر در استان بر اثر حادثه ناشی از کار جان خود را از دست دادند، تصریح می‌کند: در هشت ماهه نخست امسال، تعداد این حوادث ۱۴مورد بوده که ۹مورد آن در بخش صنعت اتفاق افتاده است.
علیخانی خاطر نشان می‌کند: از میان عوامل منجر به فوت، سقوط از ارتفاع رتبه نخست را دارد، خفگی و برق‌گرفتگی، در رتبه های دوم و سوم است؛ البته ازآنجاکه میانگین سنی عموم جامعه کارگری استان بین ۲۵ تا ۴۰ ساله هستند، عمده حوادث برای کارگران مشمول این سنین اتفاق می‌افتد؛ همچنین کمترین حوادث مربوط به سنین بالای ۵۰سال و زیر ۱۶سال با ۱۸مورد فراوانی بوده‌است.
او با اشاره به دیگر عوامل حوادث احتمالی کارگاهها بیان می‌کند: سقوط اشیا، آتش‌سوزی، انفجار، تماس با مواد شیمیایی خطرناک، گیر کردن بین اشیا و ماشین‌آلات، مسمومیت شیمیایی، تماس با اجسام داغ یا خیلی سرد، سقوط و لغزش، ریزش و ماندن زیر آوار، برخورد با اشیا و تجهیزات و برق‌گرفتگی از دیگر عوامل حوادث احتمالی کارگاه‌هاست که پیشگیری از این حوادث نیازمند ارایه آموزش‌های ایمنی است.
این مسئول یادآور می‌شود: بیشترین درصد عوامل وقوع حوادث مربوط به سقوط و لغزش و پس از آن، برخورد با اشیا و گیر کردن بین ماشین‌آلات است که دو مورد اخیر بیشتر در بخش صنعت رخ می‌دهد.
علیخانی، از بی‌توجهی و عدم نظارت کارفرماها در کارگاهها سخن به میان می‌آورد و اذعان می‌دارد: از میان علل مختلف که امسال در وقوع حوادث دخیل بوده، بیشترین علت؛ یعنی ۴۱/۴۳درصد، براثرعدم نظارت کافی کارفرما بوده و۳۷/۱۴درصد از حوادث نیز به دلیل سهل انگاری و بی‌احتیاطی کارگران گزارش شده‌است.
او ادامه می‌دهد: ۱۲/۸۶ درصد حوادث ناشی از کار امسال در استان به دلیل استفاده از دستگاههای بدون حفاظ یا دارای نقص فنی، ۷ درصد به علت عدم تحویل وسایل حفاظت فردی و ۲درصد به علت نبود آموزش رخ داده‌است.
این مسئول اضافه می‌کند: براساس بررسی‌های صورت گرفته، علت عمده حوادث ناشی از کار استان؛ یعنی حدود ۸۰ درصد به دلیل عدم نظارت کارفرما و بی‌احتیاطی کارگران رخ داده، بنابراین آموزش جامعه کارگری و کارفرمایی و نیز افزایش نظارت کارفرما از اولویت‌های این اداره بوده‌است.
او اظهار می‌کند: آموزش کارفرمایان و کارگران و همچنین الزام دستگاههای دولتی و سایر نهادها، به‌کارگیری پیمانکاران ذیصلاح و دارای صلاحیت ایمنی، نظارت کارفرمایان بر موارد ایمنی کارگاهها از جمله راهکارهایی است که کمک می‌کند انجام رفتارهای ناایمن و بی‌احتیاطی کارگران کاهش یابد.
این مسئول بیان می‌کند: باتوجه به اینکه حدود ۴۸درصد از حوادث منجر به فوت کشور در حوزه صنعت ساختمان روی می‌دهد؛ بنابراین از چندسال گذشته، کمیته نظارت بر ایمنی کارگاه‌های ساختمانی در استان با حضور دستگاههای وظیفه مدار تشکیل شده که علاوه بر انجام بازدیدهای دوره‌ای، پیشنهادات و مصوبات آن پس از تایید در کمیته فنی و یا هیات ۴نفره استان در کارگاه‌های ساختمانی لازم الاجراست.
البته علیخانی می‌گوید که در پی انجام اقدامات صورت گرفته، امسال افزایش ۲درصدی نظارت کارفرمایان بر موارد ایمنی کارگاهها نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افزایش ۲درصد آگاهی کارگران نسبت به مسایل ایمنی،کاهش ۴درصدی شرایط ناایمن کارگاهها،کاهش ۵۰درصدی شدت حوادث ساختمانی منجر به فوت و کاهش ۴۷درصدی حوادث را شاهد بوده‌ایم.
با این همه به نظر می‌رسد شرایط اقتصادی کشور در توجه کارفرمایان به ایمنی کارگر موثر است و در سایه اقتصاد پویا، ایمنی کارگر هم تضمین می‌شود.
فقر شدید آموزش ایمنی
البته رئیس هیأت مدیره کانون انجمن‌های صنفی مسئولان حفاظت فنی، ایمنی و بهداشت کشور هم چندی پیش گفته‌بود: «ایران در حال حاضر جایگاه مناسبی را بین ۱۸۹کشور جهان از نظر ایمنی کار ندارد.»
به گفته سیدابوالفضل اشرف منصوری، ایران در میان سایر کشورها، رتبه۱۰۲ را در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار به خود اختصاص داده که رتبه غیرقابل قبولی بوده و نیاز است تا فعالیت بیشتری در این زمینه انجام شود.
این مسئول، یکی از نقاط ضعف در کشور را فقر شدید آموزش ایمنی کار عنوان کرده‌بود.
از دیدگاه او، در بسیاری از موارد که به کارفرما در زمینه رعایت مسائل ایمنی تذکر داده‌می‌شود، کارفرما صرفا اعلام می‌کند که کارگاه بیمه است و متاسفانه این بیمه‌ها رافع مسئولیت هستند؛ چراکه اجازه می‌دهند هر فردی در پرریسک‌ترین فضای شغلی فعالیت کرده و سپس دچار آسیب شود.
اشرف منصوری معتقد است اگر این رویه ادامه داشته‌باشد، سازمان تامین اجتماعی بزرگترین دشمن خود خواهد بود؛ چراکه در زمینه پرداخت خسارت جدیت دارد، ولی در زمینه پیشگیری از وقوع حوادث ناشی از کار اقدامی نمی‌کند.
مرگ ۱۴ کارگر در امسال
البته محمد علیخانی، رئیس اداره بازرسی کار استان قزوین در گفت وگو با فروردین امروز، در زمینه حوادث ناشی از کار استان می‌گوید: در هشت ماه نخست امسال ۱۴۷مورد حادثه ناشی از کار در کارگاه‌های تحت پوشش قانون کار استان رخ داده‌است که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۲۷۵مورد بوده، کاهش ۴۷درصدی حوادث کار را نشان می‌دهد.
او می‌افزاید: دراین مدت یاد شده ۴۹مورد مربوط به حوادث ساختمان بوده‌است که دو مورد منجر به فوت شده؛ این درحالی است که سال گذشته ۶۴مورد مربوط به این بخش بوده و چهار مورد به فوت انجامیده‌است.
علیخانی با بیان این مطلب که حوزه صنعت و ساختمان، حدود ۸۵درصد حوادث ناشی از کار را شامل می‌شود، اضافه می‌کند: به لحاظ تعداد حوادث، بخش صنعت با ۵۲/۳۸درصد در رتبه نخست و ساختمان ۳۳/۳۳درصد در رتبه دوم انواع و تعداد وقوع حادثه قرار دارند.
رئیس اداره بازرسی کار استان با اعلام این آمار که در ۸ماهه سال گذشته ۱۶نفر در استان بر اثر حادثه ناشی از کار جان خود را از دست دادند، تصریح می‌کند: در هشت ماهه نخست امسال، تعداد این حوادث ۱۴مورد بوده که ۹مورد آن در بخش صنعت اتفاق افتاده است.
علیخانی خاطر نشان می‌کند: از میان عوامل منجر به فوت، سقوط از ارتفاع رتبه نخست را دارد، خفگی و برق‌گرفتگی، در رتبه های دوم و سوم است؛ البته ازآنجاکه میانگین سنی عموم جامعه کارگری استان بین ۲۵ تا ۴۰ ساله هستند، عمده حوادث برای کارگران مشمول این سنین اتفاق می‌افتد؛ همچنین کمترین حوادث مربوط به سنین بالای ۵۰سال و زیر ۱۶سال با ۱۸مورد فراوانی بوده‌است.
او با اشاره به دیگر عوامل حوادث احتمالی کارگاهها بیان می‌کند: سقوط اشیا، آتش‌سوزی، انفجار، تماس با مواد شیمیایی خطرناک، گیر کردن بین اشیا و ماشین‌آلات، مسمومیت شیمیایی، تماس با اجسام داغ یا خیلی سرد، سقوط و لغزش، ریزش و ماندن زیر آوار، برخورد با اشیا و تجهیزات و برق‌گرفتگی از دیگر عوامل حوادث احتمالی کارگاه‌هاست که پیشگیری از این حوادث نیازمند ارایه آموزش‌های ایمنی است.
این مسئول یادآور می‌شود: بیشترین درصد عوامل وقوع حوادث مربوط به سقوط و لغزش و پس از آن، برخورد با اشیا و گیر کردن بین ماشین‌آلات است که دو مورد اخیر بیشتر در بخش صنعت رخ می‌دهد.
علیخانی، از بی‌توجهی و عدم نظارت کارفرماها در کارگاهها سخن به میان می‌آورد و اذعان می‌دارد: از میان علل مختلف که امسال در وقوع حوادث دخیل بوده، بیشترین علت؛ یعنی ۴۱/۴۳درصد، براثرعدم نظارت کافی کارفرما بوده و۳۷/۱۴درصد از حوادث نیز به دلیل سهل انگاری و بی‌احتیاطی کارگران گزارش شده‌است.
او ادامه می‌دهد: ۱۲/۸۶ درصد حوادث ناشی از کار امسال در استان به دلیل استفاده از دستگاههای بدون حفاظ یا دارای نقص فنی، ۷ درصد به علت عدم تحویل وسایل حفاظت فردی و ۲درصد به علت نبود آموزش رخ داده‌است.
این مسئول اضافه می‌کند: براساس بررسی‌های صورت گرفته، علت عمده حوادث ناشی از کار استان؛ یعنی حدود ۸۰ درصد به دلیل عدم نظارت کارفرما و بی‌احتیاطی کارگران رخ داده، بنابراین آموزش جامعه کارگری و کارفرمایی و نیز افزایش نظارت کارفرما از اولویت‌های این اداره بوده‌است.
او اظهار می‌کند: آموزش کارفرمایان و کارگران و همچنین الزام دستگاههای دولتی و سایر نهادها، به‌کارگیری پیمانکاران ذیصلاح و دارای صلاحیت ایمنی، نظارت کارفرمایان بر موارد ایمنی کارگاهها از جمله راهکارهایی است که کمک می‌کند انجام رفتارهای ناایمن و بی‌احتیاطی کارگران کاهش یابد.
این مسئول بیان می‌کند: باتوجه به اینکه حدود ۴۸درصد از حوادث منجر به فوت کشور در حوزه صنعت ساختمان روی می‌دهد؛ بنابراین از چندسال گذشته، کمیته نظارت بر ایمنی کارگاه‌های ساختمانی در استان با حضور دستگاههای وظیفه مدار تشکیل شده که علاوه بر انجام بازدیدهای دوره‌ای، پیشنهادات و مصوبات آن پس از تایید در کمیته فنی و یا هیات ۴نفره استان در کارگاه‌های ساختمانی لازم الاجراست.
البته علیخانی می‌گوید که در پی انجام اقدامات صورت گرفته، امسال افزایش ۲درصدی نظارت کارفرمایان بر موارد ایمنی کارگاهها نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افزایش ۲درصد آگاهی کارگران نسبت به مسایل ایمنی،کاهش ۴درصدی شرایط ناایمن کارگاهها،کاهش ۵۰درصدی شدت حوادث ساختمانی منجر به فوت و کاهش ۴۷درصدی حوادث را شاهد بوده‌ایم.
با این همه به نظر می‌رسد شرایط اقتصادی کشور در توجه کارفرمایان به ایمنی کارگر موثر است و در سایه اقتصاد پویا، ایمنی کارگر هم تضمین می‌شود.
مریم بهبهانی فر
