در دور اول شورای شهر قزوین که نخستین تجربه اعتماد عمومی مردم برای راهیابی ناظرانی بر مدیریت شهری بود، میان ۹ عضو، نام دو زن به چشم می‌خورد. مه جبین ابوترابی و پریسا تیرسحر، نخستین زنانی بودند که در قزوین به شورای شهر راه یافتند و در ادامه آن تا پایان دور چهارم شورا که به ترکیبی ۱۳ نفره رسید، آمار حضور زنان بین اعداد ۳ تا ۴ نفر در نوسان بوده است. در شورای پنجم که با تغییری اساسی همراه بوده و از تغییر نگرش مردم به مقوله انتخاب و اعتماد به لیست‌های یکدست حکایت می‌کند، از مجموع ۹ کرسی شورای شهر ۳ صندلی در اختیار زنان قرار گرفت؛ زنانی که همگی با عنوان لیست «امید» وارد کارزار رقابت شده‌بودند، حالا حدود ۳۰ درصد از سهم شورای شهر قزوین را به خود اختصاص داده‌اند تا با نگرشی متفاوت از ادوار گذشته و به صورت متحد، طرحی نو در اندازند. حال باید دید این ظرفیت و حضور افکار همگن می‌تواند چه دستاوردی برای زنان داشته‌باشد و مهمتر آن که چه اولویتی‌هایی در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی زنان پیش روی شورای شهر پنجم قرار دارد؟
لزوم توانمند سازی زنان
حبیبه ناظرزاده، مهندس معماری که نامزد دوره پنجم انتخابات شورای شهر قزوین بود، در پاسخ به این سئوال می‌گوید: به اعتقاد من اولین ومهمترین درخواست بانوان از اعضای جدید و تازه نفس شورا می‌تواند بحث توانمندسازی بانوان باشد. در این زمینه لازم است آموزش‌های فرهنگی به بانوان برای بالابردن سطح سوادعمومی شامل مسائل روانشناسی وتربیتی فرزندانشان باشد. همچنین ارائه آموزش‌های لازم به زنان شهرنشین در زمینه مسائل بهداشتی و خود مراقبتی برای خود و خانواده شان حائز اهمیت است.
دبیر انجمن دوستداران دوچرخه قزوین ادامه می‌دهد: مشارکت برای اجرای برنامه‌های آموزش حرفه‌ای و کمک به زنان برای فعالیت در قالب کارگاه‌های زودبازده برای کمک به اقتصادخانواده، ایجادفضاهایی برای ارائه این توانمندی‌هاوتشویق وترغیب بانوان به حضورپررنگتردراجتماع نیز می‌تواند از جمله رویکردهایی باشد که نظر بانوان شورا را به خود جلب کند. وجود فضاهایی که بتواند به زنان جرأت و جسارت حضور در اجتماع را هدیه کند، ضروری است.
او همچنین می‌افزاید: من فکر می‌کنم با توجه به وضعیت جسمانی زنان قزوینی اولویت دیگرمربوط به سلامت جسمی بانوان است که با توجه به فقرتحرک دربانوان،مشکلات ستون فقرات دردختران جوان وکمبود ویتامین دی، نیازمند مداخله جدی از سوی مدیریت شهری و همراهی شورا برای اجرای تمهیدات لازم در این زمینه و جلوگیری از آسیب‌های تبعی آن است.
اعمال مدیریت زنان
محترم رحمانی، فعال مدنی نیز با اشاره به اینکه در دوره‌های قبلی نیز زنان در پارلمان شهری حضور داشته اند، می‌گوید: ورود جمعی از زنان توانمند و جوان با نگاه اصلاح طلبی به شورای شهر لازم است با اعمال مدیریتی متفاوت از ادوار گذشته همراه باشد به این معنا که هم با جامعه مردان و سیاست‌های مردانه در مدیریت شهر مقابله کند، هم مدیریت خود را به چالش بکشد، هم لایق و سالم دست پاک باشد و هم مصالح زنان جامعه را در نظر بگیرد.
او ادامه می‌دهد: جنسیتی نکردن مسائل سال‌هاست در جامعه به صورت شعاری مطرح می‌شود؛ اما ما از زنان شورای شهر به طور مشخص، ویژگی‌های مدیریت زنانه شامل مسئولیت پذیری و پیگیری را مطالبه می‌کنیم.
این فعال مدنی با طبقه‌بندی مطالبات از زنان شورای شهر به دو بخش عمومی و مرتبط با زنان، توضیح می‌دهد: به طور کلی حفظ باغ‌های سنتی، دیده‌بانی و حفظ و مرمت بافت تاریخی و سنتی شهر، ایجاد فضاهای فرهنگی مانند سالن تئاتر و فرهنگسراها در سطح شهر و ارتباط گیری با نهادهای مدنی، می‌تواند جزو مطالبات عمومی باشد که لازم است از سوی جامعه نیز به طور دائم پیگیری و رصد شود.
او اضافه می‌کند: در بحث زنان می‌توان به ۴ محور اساسی در خصوص مطالبات اشاره کرد. موضوع اول مدل و الگوی شهرسازی است که در شهرهای مدرن کمتر بر اساس نیازها و شرایط بانوان به ویژه سالمندان، زنان باردار و … ساخته شده‌اند و از طرفی در این شهرها امکانات مناسب برای ورزش‌های همگانی و تحرک بانوان فراهم نیست. چه اینکه شاهدیم از اندک فضای پارک بانوان قزوین چه استقبالی می شود و این نشان می‌دهد که لازم است فضاهای شهری متناسب با نیازهای جامعه ۵۰ درصدی زنان طراحی شود.
این فعال مدنی همچنین به فراهم ساختن زمینه‌هایی برای اشتغال بانوان و حضور پررنگ زنان در جامعه اشاره کرده و ادامه می‌دهد: این مسئله مورد تاکید سایر نهادها از جمله استانداری نیز است و از این جهت می‌توان شرایطی برای بهبود مشارکت اقتصادی و اجتماعی زنان قزوینی فراهم کرد.
به گفته او، ارتباط گیری زنان شورا با نهادهای مدنی با توجه به سابقه سه بانوی حاضر در این زمینه یک مطالبه مهم است که نه اعضای شورای پنجم و نه فعالان مدنی نباید فراموش این موضوع را فراموش کنند.
رحمانی، احداث گرمخانه برای زنان را هم اولویت اساسی شورای پنجم عنوان کرده و می‌گوید: وجود یک گرمخانه در قزوین برای زنان و دختران بدسرپرست و اقامت افراد آسیب دیده به منظور جلوگیری از آسیب‌ها و خطرات احتمالی ضروری است.
او، اتفاقات مثبت در زمینه فرهنگی و اجتماعی به نفع زنان را مشروط به استفاده از مشاوران مستقل و متخصصان شهری دانسته و بیان می‌کند: باید پای قشرهای خفته شهری را به مدیریت شهری باز کرد و از همه ظرفیت‌های فارغ از نگاه قومیتی و… به نفع شهر بهره برد.
با توجه به حضور بیش از ۳۰۰ نفر در کارزار انتخابات و اعلام آمادگی برای حضور در پارلمان شهری، به نظر می‌رسد انتخاب مشاوران و مشورت گرفتن از همه افکار کار دشواری نباشد و لازمه آن تنها داشتن نگاه مشارکتی فعال و پذیرش نقد خیرخواهانه و دوستانه است.
لزوم توانمند سازی زنان
حبیبه ناظرزاده، مهندس معماری که نامزد دوره پنجم انتخابات شورای شهر قزوین بود، در پاسخ به این سئوال می‌گوید: به اعتقاد من اولین ومهمترین درخواست بانوان از اعضای جدید و تازه نفس شورا می‌تواند بحث توانمندسازی بانوان باشد. در این زمینه لازم است آموزش‌های فرهنگی به بانوان برای بالابردن سطح سوادعمومی شامل مسائل روانشناسی وتربیتی فرزندانشان باشد. همچنین ارائه آموزش‌های لازم به زنان شهرنشین در زمینه مسائل بهداشتی و خود مراقبتی برای خود و خانواده شان حائز اهمیت است.
دبیر انجمن دوستداران دوچرخه قزوین ادامه می‌دهد: مشارکت برای اجرای برنامه‌های آموزش حرفه‌ای و کمک به زنان برای فعالیت در قالب کارگاه‌های زودبازده برای کمک به اقتصادخانواده، ایجادفضاهایی برای ارائه این توانمندی‌هاوتشویق وترغیب بانوان به حضورپررنگتردراجتماع نیز می‌تواند از جمله رویکردهایی باشد که نظر بانوان شورا را به خود جلب کند. وجود فضاهایی که بتواند به زنان جرأت و جسارت حضور در اجتماع را هدیه کند، ضروری است.
او همچنین می‌افزاید: من فکر می‌کنم با توجه به وضعیت جسمانی زنان قزوینی اولویت دیگرمربوط به سلامت جسمی بانوان است که با توجه به فقرتحرک دربانوان،مشکلات ستون فقرات دردختران جوان وکمبود ویتامین دی، نیازمند مداخله جدی از سوی مدیریت شهری و همراهی شورا برای اجرای تمهیدات لازم در این زمینه و جلوگیری از آسیب‌های تبعی آن است.
اعمال مدیریت زنان
محترم رحمانی، فعال مدنی نیز با اشاره به اینکه در دوره‌های قبلی نیز زنان در پارلمان شهری حضور داشته اند، می‌گوید: ورود جمعی از زنان توانمند و جوان با نگاه اصلاح طلبی به شورای شهر لازم است با اعمال مدیریتی متفاوت از ادوار گذشته همراه باشد به این معنا که هم با جامعه مردان و سیاست‌های مردانه در مدیریت شهر مقابله کند، هم مدیریت خود را به چالش بکشد، هم لایق و سالم دست پاک باشد و هم مصالح زنان جامعه را در نظر بگیرد.
او ادامه می‌دهد: جنسیتی نکردن مسائل سال‌هاست در جامعه به صورت شعاری مطرح می‌شود؛ اما ما از زنان شورای شهر به طور مشخص، ویژگی‌های مدیریت زنانه شامل مسئولیت پذیری و پیگیری را مطالبه می‌کنیم.
این فعال مدنی با طبقه‌بندی مطالبات از زنان شورای شهر به دو بخش عمومی و مرتبط با زنان، توضیح می‌دهد: به طور کلی حفظ باغ‌های سنتی، دیده‌بانی و حفظ و مرمت بافت تاریخی و سنتی شهر، ایجاد فضاهای فرهنگی مانند سالن تئاتر و فرهنگسراها در سطح شهر و ارتباط گیری با نهادهای مدنی، می‌تواند جزو مطالبات عمومی باشد که لازم است از سوی جامعه نیز به طور دائم پیگیری و رصد شود.
او اضافه می‌کند: در بحث زنان می‌توان به ۴ محور اساسی در خصوص مطالبات اشاره کرد. موضوع اول مدل و الگوی شهرسازی است که در شهرهای مدرن کمتر بر اساس نیازها و شرایط بانوان به ویژه سالمندان، زنان باردار و … ساخته شده‌اند و از طرفی در این شهرها امکانات مناسب برای ورزش‌های همگانی و تحرک بانوان فراهم نیست. چه اینکه شاهدیم از اندک فضای پارک بانوان قزوین چه استقبالی می شود و این نشان می‌دهد که لازم است فضاهای شهری متناسب با نیازهای جامعه ۵۰ درصدی زنان طراحی شود.
این فعال مدنی همچنین به فراهم ساختن زمینه‌هایی برای اشتغال بانوان و حضور پررنگ زنان در جامعه اشاره کرده و ادامه می‌دهد: این مسئله مورد تاکید سایر نهادها از جمله استانداری نیز است و از این جهت می‌توان شرایطی برای بهبود مشارکت اقتصادی و اجتماعی زنان قزوینی فراهم کرد.
به گفته او، ارتباط گیری زنان شورا با نهادهای مدنی با توجه به سابقه سه بانوی حاضر در این زمینه یک مطالبه مهم است که نه اعضای شورای پنجم و نه فعالان مدنی نباید فراموش این موضوع را فراموش کنند.
رحمانی، احداث گرمخانه برای زنان را هم اولویت اساسی شورای پنجم عنوان کرده و می‌گوید: وجود یک گرمخانه در قزوین برای زنان و دختران بدسرپرست و اقامت افراد آسیب دیده به منظور جلوگیری از آسیب‌ها و خطرات احتمالی ضروری است.
او، اتفاقات مثبت در زمینه فرهنگی و اجتماعی به نفع زنان را مشروط به استفاده از مشاوران مستقل و متخصصان شهری دانسته و بیان می‌کند: باید پای قشرهای خفته شهری را به مدیریت شهری باز کرد و از همه ظرفیت‌های فارغ از نگاه قومیتی و… به نفع شهر بهره برد.
با توجه به حضور بیش از ۳۰۰ نفر در کارزار انتخابات و اعلام آمادگی برای حضور در پارلمان شهری، به نظر می‌رسد انتخاب مشاوران و مشورت گرفتن از همه افکار کار دشواری نباشد و لازمه آن تنها داشتن نگاه مشارکتی فعال و پذیرش نقد خیرخواهانه و دوستانه است.
شیما شاهین فر
