علی فرخزاد این روزها در قامت نایب رییس شورا میکوشد تا پیگیر دغدغههای مردمی باشد که انتظار بیشتری از اعضای شورا داشتهاند؛ انتظاراتی که فرخزاد معتقد است در سایه وحدت و همدلی بین مدیریت کلان استان و مدیریت شهری می توان به تحقق آن ها امیدوار بود.
گفت و گو را با بحران مسکن شروع کنیم. چه ارزیابی از بحرانی که تبعات ناگواری را در استان باعث شده، دارید؟
این بحران فقط در قزوین نیست و کل کشور با آن دست به گریبان هستند و من فکر میکنم حداقل تا پایان سال۹۴ این معضل ادامه خواهد داشت. اما نکته جالب این قضیه، این است که میانگین رکود در استان قزوین از میانگین کشوری بالاتر است و میانگین رکود در شهر قزوین نیز از سایر شهرهای استان پیشی گرفته است. از جمله دلایلی که می توان برای این رکود متصور شد، مازاد تولید مسکن در شهر، ضوابط و قانونهای سختگیرانه موجود و این که ما مشوق چندانی برای فعالین حوزه ساخت و ساز قرار ندادهایم. گردش مالی صنعت ساختمان در استان قزوین چیزی در حدود ۱۲۰۰میلیارد تومان بوده در حالی که امروز به دلیل رکود، میزان صدور پرونده که یکی از حوزههای درآمدی ماست به ۳۰۰ پرونده رسیده است. امروز این بحران کار را به جایی رسانده که ما در مجموعه نظام مهندسی قزوین به تعدیل نیرو و هزینه ها روی آوردهایم و تنها قادریم حقوق پرسنل را پرداخت کنیم. قطعا باید فکری برای این حوزه کرد تا کار بیش از این خطرناکتر نشود.
مردم نسبت به یک سری از مشکلات مسکن مهر اعتراضاتی دارند. دیدگاه کلی شما در این رابطه چیست؟
یک سری از امور در پروژه مسکن مهر به سیاستهای کلی کشور بود و ما در این زمینه نمیتوانستیم تصمیمات خود را دخیل کنیم. به هرحال این حجم از ساخت و ساز به صرف کلان هزینه و نیروی انسانی منجر شد و مشکلاتی را در جامعه به وجود آورد. ما باید اعلام کنیم که زیرساختهای لازم برای مسکن مهر وجود نداشت و این موضوع دلیلی شد تا این پروژه هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف کننده گران تمام شود. مشکلاتی از قبیل عدم تطابق زیرساخت های شهری با جمعیت و تراکم بلوکها باعث شده تا مشکلات عدیدهای نظیر مشکلات اجتماعی در مسکن مهر قزوین ایجاد شود و مردم را به سمت اعلام نارضایتیهایشان بکشاند. به همین دلیل من هم معتقدم اجرای پروژه مسکن مهر موفق نبود و بایستی در چارچوب اصول و قواعد این برنامه عملیاتی میشد.
در همان زمان چرا مخالفت نکردید؟
الان که دیگر پروژهها ساخته شده اند و کاری نمیشود انجام داد. در ابتدای کار سیاستهای کلی تنظیم شده بود و ما فقط نقش نظارت را داشتیم. در این بین ما به عنوان واحد نظارتی یا باید کنار می کشیدیم و دولت با طرح های خود پروژه را به اجرا میرساند یا اینکه در صحنه میماندیم و دولت با نظارت ما اقدام به احداث واحدهای مسکونی میکرد. ما راه حل دوم را انتخاب کردیم و تا حد توانمان در نظارتها موفق عمل کردیم. البته قبول داریم در حوزههایی نظیر آسانسورها هنوز مشکلاتی وجود دارد که آن هم به پیمانکاران برمیگردد. پیمانکاران با عدم راهاندازی آسانسورها قصد دارند تا قبل از تکمیل کار به حق و حقوق خود برسند.
در مورد معماری ایرانی- اسلامی، حرفهای زیادی مطرح شده و برخی از اعضای شورای شهر هم در این زمینه دیدگاه های خاصی را اظهار کرده اند. نظر شما در رابطه با این نوع معماری چیست؟
معماری اسلامی و سنتی بحث داغ محافل ماست و هرکس اظهارنظری میکند. اما اگر بخواهیم از کسی سوال کنیم که معیار و مصداقشان در معماری ایرانی و اسلامی چیست نمیتوانند تعریف مشخصی را به ما ارائه کنند. در این حوزه به شکل خوب و اصولی الگوسازی نشده است. باید اهل فن با ارائه الگو و نمونه این موضوعات را تبیین کنند.
اجازه بدهید به مساله نظام مهندسی برگردیم؛ انتخابات نظام مهندسی شهریور ماه سال آینده برگزار خواهد شد. شما و تیم همراهتان با سبک و سیاق گذشته وارد انتخابات خواهید شد؟
به شخصه فعلا تصمیم قطعی نگرفتهام و منتظرم ببینم خواستها و اهداف اعضا چیست تا برآن اساس تصمیمگیری کنم. اما این نکته را باید اعلام کنم که انتخابات سال آینده با شکل و شمایل خاصی برگزار خواهد شد و احتمال دارد تعدادی از همکاران فعلی در هیات رییسه جابجا شوند، دوستان جدیدی وارد کار شوند. امیدوارم انتخابات سال آینده نیز با هرنتیجه ای به سود جامعه مهندسین تمام شود.
اعضای ارشد نظام مهندسی ساختمان استان در سالهای اخیر به شکل جدی در حوزه های مختلف مدیریتی ورود پیدا کردهاند. اخیرا هم یکی از اعضای این سازمان به سمت مدیرکلی راه و شهرسازی استان رسید. به نظر شما با این وضعیت سازمانی که یک نهاد صنفی غیردولتی است در تحقق اهداف سازمان و اعضا دچار مشکل نمیشود؟
سازمان براساس چارچوبها و اهدافی که برای خود ترسیم می کند گام برمیدارد و حضور در حوزههای مدیریتی نیز به حتم بر اساس شایستگیهایی است که در نیروهای سازمان مشاهد میشود. مهندس مانیفر هم سالها عضو سازمان بودهاند و با نحوه فعالیتهای نظام مهندسی به خوبی آشنا هستند. درحال حاضر نیز تعامل و همکاری بسیار خوبی بین نظام مهندسی و اداره کل راه و شهرسازی برقرار است و ما نسبت به آینده این تعامل امیدوار هستیم.
بیش از یک سال و نیم از حضور شما در شورای شهر قزوین میگذرد. فکر میکنید تا چه حد در تحقق اهداف و شعارهای انتخابیتان موفق بودهاید؟
واقعا این کار دشواری ها و سختی های خاص خود را دارد. شاید حداکثر ۱۵درصد از موضوعاتی که مدنظرمان بود را توانستهایم تا به امروز اجرایی کنیم. بعضی از برنامهها هم هستند که در دورهما طرحریزی میشوند و در سالهای آینده محقق میشوند که باید این موارد را نیز مدنظر قرار داد. ما تصمیم داشتیم تا شرایطی را فراهم کنیم که شهرداری دنبالهرو سیاستهای شورا باشد اما متاسفانه این موضوع تا به امروز صورت نگرفته است. به طور مثال در حال حاضر این شهرداری است که بودجه تنظیم شده را صرفا برای بررسی تحویل شورا میدهد درحالی که باید در حوزه تنظیم بودجه سیاست های شورا اعمال شود.
سال۹۳ یکی از سالهای پر تنش مدیریت شهری بود. پروژههایی چون؛ سعدالسلطنه، خیابان انصاری شرقی و اجرای عملیات اجرایی برخی پلها با مخالفت میراث فرهنگی متوقف شد و این تنش از سطح مدیران، به رسانهها و جامعه نیز کشیده شد.
من با روشهای برخورد طرفین مخالفم. نه شروع بدون هماهنگی را درست میدانم و نه تشکیل حلقه انسانی برای جلوگیری از برنامههای شهرداری را. وقتی مدیران ما در میز مذاکره با مردم قضیه را حل نمیکنند باید منتظر بمانند تا طرفهای دیگر برایشان تصمیم بگیرند. این موضوعاتی که ذکر کردید را میشد با حداقل هزینه حل و فصل کرد اما همانطور که گفتم شیوه های غیراصولی باعث ایجاد حواشیهای بیموردی شد که همه میدانند. باید قبول کنیم شهر ما در زمینههایی نظیر توسعه شهری در محدوده بالای اتوبان، ورودیهای شهر و باغستانها مشکل دارد و باید فکری اساسی کرد. در همین قضیه خیابان شهید انصاری شرقی چند ده میلیارد از جیب من و شما هزینه تملک شد اما در آخر پروژه بدون سرانجام متوقف شد. خود من در چندین پروژه ورود پیدا کردم و با مخالفتهایی که داشتم اجازه ندادم برخی از برنامهها عملیاتی شود اما باید این موضوع را در نظر گرفت که قزوین بحران توسعه دارد و این موضوع غیرقابل انکار است.
در رابطه با تامین اعتبارات مورد نیاز شهرداری حرف و حدیث زیاد است. از جمله اینکه برخی معتقدند شیوه واگذاری زمین به پیمانکاران به سود شهر تمام نخواهد شد. شما نیز جزو این افراد هستید؟
ببینید شیوه واگذاری زمین به پیمانکار یک شیوه مرسوم در بین تمام شهرداریهاست و مدیریت شهری چارهای جز تن دادن به این قضیه ندارد. تا زمانی که شهرداریها به یک درآمد پایدار دست پیدا نکنند باید با همین شیوه امور مرتبط به خود را پیگیری کنند.
سال آینده سال برگزاری انتخابات مجلس است و بحث حضور شما در این میدان از همین حالا داغ است. واقعا تصمیمی برای حضور در انتخابات دارید؟
اگر صادقانه بخواهید باید بگویم، تا به امروز برای حضور در عرصه مجلس تصمیم جدی نگرفتهام. باید ببینم شرایط چگونه پیش خواهد رفت تا بعد از آن تصمیم نهایی را بگیرم.
این بحران فقط در قزوین نیست و کل کشور با آن دست به گریبان هستند و من فکر میکنم حداقل تا پایان سال۹۴ این معضل ادامه خواهد داشت. اما نکته جالب این قضیه، این است که میانگین رکود در استان قزوین از میانگین کشوری بالاتر است و میانگین رکود در شهر قزوین نیز از سایر شهرهای استان پیشی گرفته است. از جمله دلایلی که می توان برای این رکود متصور شد، مازاد تولید مسکن در شهر، ضوابط و قانونهای سختگیرانه موجود و این که ما مشوق چندانی برای فعالین حوزه ساخت و ساز قرار ندادهایم. گردش مالی صنعت ساختمان در استان قزوین چیزی در حدود ۱۲۰۰میلیارد تومان بوده در حالی که امروز به دلیل رکود، میزان صدور پرونده که یکی از حوزههای درآمدی ماست به ۳۰۰ پرونده رسیده است. امروز این بحران کار را به جایی رسانده که ما در مجموعه نظام مهندسی قزوین به تعدیل نیرو و هزینه ها روی آوردهایم و تنها قادریم حقوق پرسنل را پرداخت کنیم. قطعا باید فکری برای این حوزه کرد تا کار بیش از این خطرناکتر نشود.
مردم نسبت به یک سری از مشکلات مسکن مهر اعتراضاتی دارند. دیدگاه کلی شما در این رابطه چیست؟
یک سری از امور در پروژه مسکن مهر به سیاستهای کلی کشور بود و ما در این زمینه نمیتوانستیم تصمیمات خود را دخیل کنیم. به هرحال این حجم از ساخت و ساز به صرف کلان هزینه و نیروی انسانی منجر شد و مشکلاتی را در جامعه به وجود آورد. ما باید اعلام کنیم که زیرساختهای لازم برای مسکن مهر وجود نداشت و این موضوع دلیلی شد تا این پروژه هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف کننده گران تمام شود. مشکلاتی از قبیل عدم تطابق زیرساخت های شهری با جمعیت و تراکم بلوکها باعث شده تا مشکلات عدیدهای نظیر مشکلات اجتماعی در مسکن مهر قزوین ایجاد شود و مردم را به سمت اعلام نارضایتیهایشان بکشاند. به همین دلیل من هم معتقدم اجرای پروژه مسکن مهر موفق نبود و بایستی در چارچوب اصول و قواعد این برنامه عملیاتی میشد.
در همان زمان چرا مخالفت نکردید؟
الان که دیگر پروژهها ساخته شده اند و کاری نمیشود انجام داد. در ابتدای کار سیاستهای کلی تنظیم شده بود و ما فقط نقش نظارت را داشتیم. در این بین ما به عنوان واحد نظارتی یا باید کنار می کشیدیم و دولت با طرح های خود پروژه را به اجرا میرساند یا اینکه در صحنه میماندیم و دولت با نظارت ما اقدام به احداث واحدهای مسکونی میکرد. ما راه حل دوم را انتخاب کردیم و تا حد توانمان در نظارتها موفق عمل کردیم. البته قبول داریم در حوزههایی نظیر آسانسورها هنوز مشکلاتی وجود دارد که آن هم به پیمانکاران برمیگردد. پیمانکاران با عدم راهاندازی آسانسورها قصد دارند تا قبل از تکمیل کار به حق و حقوق خود برسند.
در مورد معماری ایرانی- اسلامی، حرفهای زیادی مطرح شده و برخی از اعضای شورای شهر هم در این زمینه دیدگاه های خاصی را اظهار کرده اند. نظر شما در رابطه با این نوع معماری چیست؟
معماری اسلامی و سنتی بحث داغ محافل ماست و هرکس اظهارنظری میکند. اما اگر بخواهیم از کسی سوال کنیم که معیار و مصداقشان در معماری ایرانی و اسلامی چیست نمیتوانند تعریف مشخصی را به ما ارائه کنند. در این حوزه به شکل خوب و اصولی الگوسازی نشده است. باید اهل فن با ارائه الگو و نمونه این موضوعات را تبیین کنند.
اجازه بدهید به مساله نظام مهندسی برگردیم؛ انتخابات نظام مهندسی شهریور ماه سال آینده برگزار خواهد شد. شما و تیم همراهتان با سبک و سیاق گذشته وارد انتخابات خواهید شد؟
به شخصه فعلا تصمیم قطعی نگرفتهام و منتظرم ببینم خواستها و اهداف اعضا چیست تا برآن اساس تصمیمگیری کنم. اما این نکته را باید اعلام کنم که انتخابات سال آینده با شکل و شمایل خاصی برگزار خواهد شد و احتمال دارد تعدادی از همکاران فعلی در هیات رییسه جابجا شوند، دوستان جدیدی وارد کار شوند. امیدوارم انتخابات سال آینده نیز با هرنتیجه ای به سود جامعه مهندسین تمام شود.
اعضای ارشد نظام مهندسی ساختمان استان در سالهای اخیر به شکل جدی در حوزه های مختلف مدیریتی ورود پیدا کردهاند. اخیرا هم یکی از اعضای این سازمان به سمت مدیرکلی راه و شهرسازی استان رسید. به نظر شما با این وضعیت سازمانی که یک نهاد صنفی غیردولتی است در تحقق اهداف سازمان و اعضا دچار مشکل نمیشود؟
سازمان براساس چارچوبها و اهدافی که برای خود ترسیم می کند گام برمیدارد و حضور در حوزههای مدیریتی نیز به حتم بر اساس شایستگیهایی است که در نیروهای سازمان مشاهد میشود. مهندس مانیفر هم سالها عضو سازمان بودهاند و با نحوه فعالیتهای نظام مهندسی به خوبی آشنا هستند. درحال حاضر نیز تعامل و همکاری بسیار خوبی بین نظام مهندسی و اداره کل راه و شهرسازی برقرار است و ما نسبت به آینده این تعامل امیدوار هستیم.
بیش از یک سال و نیم از حضور شما در شورای شهر قزوین میگذرد. فکر میکنید تا چه حد در تحقق اهداف و شعارهای انتخابیتان موفق بودهاید؟
واقعا این کار دشواری ها و سختی های خاص خود را دارد. شاید حداکثر ۱۵درصد از موضوعاتی که مدنظرمان بود را توانستهایم تا به امروز اجرایی کنیم. بعضی از برنامهها هم هستند که در دورهما طرحریزی میشوند و در سالهای آینده محقق میشوند که باید این موارد را نیز مدنظر قرار داد. ما تصمیم داشتیم تا شرایطی را فراهم کنیم که شهرداری دنبالهرو سیاستهای شورا باشد اما متاسفانه این موضوع تا به امروز صورت نگرفته است. به طور مثال در حال حاضر این شهرداری است که بودجه تنظیم شده را صرفا برای بررسی تحویل شورا میدهد درحالی که باید در حوزه تنظیم بودجه سیاست های شورا اعمال شود.
سال۹۳ یکی از سالهای پر تنش مدیریت شهری بود. پروژههایی چون؛ سعدالسلطنه، خیابان انصاری شرقی و اجرای عملیات اجرایی برخی پلها با مخالفت میراث فرهنگی متوقف شد و این تنش از سطح مدیران، به رسانهها و جامعه نیز کشیده شد.
من با روشهای برخورد طرفین مخالفم. نه شروع بدون هماهنگی را درست میدانم و نه تشکیل حلقه انسانی برای جلوگیری از برنامههای شهرداری را. وقتی مدیران ما در میز مذاکره با مردم قضیه را حل نمیکنند باید منتظر بمانند تا طرفهای دیگر برایشان تصمیم بگیرند. این موضوعاتی که ذکر کردید را میشد با حداقل هزینه حل و فصل کرد اما همانطور که گفتم شیوه های غیراصولی باعث ایجاد حواشیهای بیموردی شد که همه میدانند. باید قبول کنیم شهر ما در زمینههایی نظیر توسعه شهری در محدوده بالای اتوبان، ورودیهای شهر و باغستانها مشکل دارد و باید فکری اساسی کرد. در همین قضیه خیابان شهید انصاری شرقی چند ده میلیارد از جیب من و شما هزینه تملک شد اما در آخر پروژه بدون سرانجام متوقف شد. خود من در چندین پروژه ورود پیدا کردم و با مخالفتهایی که داشتم اجازه ندادم برخی از برنامهها عملیاتی شود اما باید این موضوع را در نظر گرفت که قزوین بحران توسعه دارد و این موضوع غیرقابل انکار است.
در رابطه با تامین اعتبارات مورد نیاز شهرداری حرف و حدیث زیاد است. از جمله اینکه برخی معتقدند شیوه واگذاری زمین به پیمانکاران به سود شهر تمام نخواهد شد. شما نیز جزو این افراد هستید؟
ببینید شیوه واگذاری زمین به پیمانکار یک شیوه مرسوم در بین تمام شهرداریهاست و مدیریت شهری چارهای جز تن دادن به این قضیه ندارد. تا زمانی که شهرداریها به یک درآمد پایدار دست پیدا نکنند باید با همین شیوه امور مرتبط به خود را پیگیری کنند.
سال آینده سال برگزاری انتخابات مجلس است و بحث حضور شما در این میدان از همین حالا داغ است. واقعا تصمیمی برای حضور در انتخابات دارید؟
اگر صادقانه بخواهید باید بگویم، تا به امروز برای حضور در عرصه مجلس تصمیم جدی نگرفتهام. باید ببینم شرایط چگونه پیش خواهد رفت تا بعد از آن تصمیم نهایی را بگیرم.
امیر حسین رجب پور