از این رو می‌گوییم حلقه مفقوده که در هر دولت و در سند چشم‌اندازهای ۲۰ساله برنامه توسعه چهارم، پنجم و ششم و همچنین سیاست‌های ابلاغی اصل۴۴ قانون اساسی، به برطرف کردن موانع پیش‌روی سرمایه‌گذاری اشاره شده، اما وقتی پای صحبت سرمایه گذاران می‌نشینیم، موانع موجود در راه صنعت از سخت‌گیری بانک‌ها برای اعطای تسهیلات تا صدور مجوز را سدی می‌بینیم که با تمام سیاست‌های ابلاغی منافات دارد.
فروردین امروز در این گزارش، پای صحبت سرمایه‌گذارانی نشسته است که یا در سرمایه‌گذاری ناکام بوده‌اند و یا منصرف از سرمایه‌گذاری در قزوین شده‌اند.
بخش خصوصی بی یاور
محمدمهدی مجابی یکی از سرمایه‌گذارانی است که سال‌ها در صنعت تولید پلاستیک در تهران فعالیت دارد. او سال۹۵، در تلاش بود که در قزوین سرمایه‌گذاری کند؛ اما به دلایلی از سرمایه‌گذاری در قزوین منصرف شده‌است. او در این باره به «فروردین امروز» می‌گوید: با توجه به اینکه قزوین یک استان با ظرفیت در حوزه صنعت است؛ اما کمتر سرمایه‌گذاری راغب سرمایه‌گذاری در این استان است، چراکه زمین در نواحی صنعتی قزوین بسیار گران است و خدمات مناسبی نیست که به سرمایه‌گذاران ارائه می‌شود.
مجابی ادامه می‌دهد: شرایط امروز قزوین را نمی‌دانم؛ اما در ۵سال گذشته مدیران دولتی استان به دنبال درآمدزایی در نواحی صنعتی بودند و به قطع یقین می‌گویم هیچ حمایتی از کارآفرینان نمی‌شد.
این سرمایه‌گذار قزوینی بیان کرد: سرمایه‌گذاران علاوه بر اینکه بر بروکراسی تهیه زمین در قزوین گرفتار هستند، در بروکراسی اداری نیز همین وضعیت را دارند؛ به طوری که فرآیند اخذ مجوز در قزوین به قدری طولانی‌مدت و سخت‌گیرانه است که خیلی از سرمایه‌گذاران به همین دلیل منصرف از سرمایه‌گذاری می‌شوند.
او همچنین می‌گوید: تغییر قوانین از دیگر مشکلات پیش روی سرمایه‌گذاران است. سرمایه‌گذاران هر ساله با قوانین عجیب و غریب و جدید روبه‌رو می‌شوند؛ در حالی که در کشورهای توسعه یافته، این تضمین به سرمایه‌گذار داده می‌شود که تا ۳۰سال قوانین برای آن‌ها تغییر نکند.
به گفته این فعال اقتصادی، از طرفی هیچ مشوقی برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته نشده است؛ به طوری که اگر سرمایه‌گذار سرمایه خود را در سایر بازارهای سرمایه به جز صنعت و تولید وارد کند، مطمئنا چندین برابر رشد می‌کند.
مجابی به شیوه واگذاری‌ها به بخش خصوصی انتقاد می‌کند و می‌گوید: دولت‌ها فکر می‌کنند، واگذاری صنعت به بخش خصوصی یعنی تمام؛ درحالی که خیلی از سرمایه‌گذاران در تمامی بخش‌های صنعت دارای مشکلات یکسان هستند، برای مثال بیشتر تولیدکنندگان با چالش تامین مواداولیه ارزان و با کیفیت مواجه هستند، از طرفی نبود ثبات ارز باعث شده تا سرمایه‌گذاران مجبور به تهیه ارز آزاد باشند.
بهرام شهرياري اريا كيان، از دیگر سرمایه‌گذارانی است که در سال۸۲ پیشرفته‌ترین و مدرن‌ترین خط توليد قطعات خودرو روباتيك را در قزوین راه‌اندازی کرده بود؛ اما دوام نیاورد.
او با بیان اینکه با روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد به دلیل نبود حمایت‌ها خط تولیدش متوقف شده است، اظهار می‌کند: مدیران سابق آن زمان، چرخی را که حرکت کرده بود به عمد متوقف کردند.
شهرياري اريا كيان ادامه می‌دهد: در آن برهه، شرایط به سمتی رفت که سطح کیفیت محصولات به شدت افت کرد و چون ایران خودرو تنها مشتری ما بود تیراژ تولید این شرکت کاهش یافت.
این سرمایه‌گذار قزوینی با بیان اینکه، شرکت بزرگش، در ظرف ۳ماه ۲روز کار کرد، توضیح می‌دهد: متاسفانه ایران خودرو را ملزم به همکاری با شرکت‌های منتخب خود کردند و شرکت ما به عمد و به زور برخی مدیران ناکارآمد به تعطیلی کشیده شد.
او به اجرای سیاست‌های اقتصادی نقد دارد: من در حوزه فعالیتم، بیش از ۵۰سال تجربه کاری و ۳۲سال تجربه تولید در بخش خصوصی داشتم و یک سرمایه‌گذار مبتدی نبودم که از روی هیجان روی کار آمده باشد؛ اما متاسفانه به جای حمایت و بهره‌گیری از توان و تخصص ما، به دلیل نداشتن برنامه توسعه اقتصادی شرکت را ناکارآمد کردند.
این فعال اقتصادی معتقد است بحث ناکارآمدی اقتصادی مربوط به استان قزوین نیست و در سطح ملی است. متاسفانه با روی کارآمدن برخی مدیران دولتی در شهرک‌های صنعتی رانت‌خواری‌های بسیاری در حوزه صنعت به وجود آمد.
خیرالله کاظمی، از دیگر سرمایه‌گذاران ناکام قزوینی است که تحت عنوان شیر کاسپین فعالیت داشت و حالا خط تولید خود را متوقف کرده‌است.
او با بیان اینکه سود بالای بانکی عامل ورشکست شدن شرکت بوده است، عنوان می‌کند: مبلغ یک میلیارد و ۳۰۰میلیون تومان تسهیلات دریافت کردیم که ۳میلیارد و ۶۰۰میلیون تومان به بانک پس دادیم و امروز باید ۳میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان دیگر بدهیم.
کاظمی بیان می‌کند: به هیچ عنوان صنعت و تولید برای استان و مدیران استانی اهمیت ندارد و تمام جلساتی که گذاشته می‌شود تنها برای حفظ ظاهر است.
او با گلایه می‌گوید: بعد از ۳۰سال تجربه کاری، به دلیل نبود حمایت خط تولیدم متوقف شد و گله‌ای که از مسئولان استانی دارم این است که چرا در هر جلسه و نشست‌های مطبوعاتی می‌گویند از صنعت و بخش تولید حمایت می‌کنیم؛ اما حتی یک بار هم که نشده به کارخانه ورشکسته ما بیایند تا از نزدیک درباره عوامل و علل این موضوع صحبت شود.
کاظمی اینگونه توضیح می‌دهد: بارها شاهد ورود وزرا و مسئولان ارشد کشوری به استان بودیم و همه مسئولان از شرکت‌های فعال و خاصه بازدید می‌کنند. اگر صنعت، سرمایه‌گذار و تولید برای مسئولان مهم بود، از شرکت‌ها و واحدهای متوقف بازدید می‌کردند و برای احیای خط تولید چاره‌اندیشی می‌کردند؛ در حالی که این موضوع‌ها به هیچ عنوان برای آن‌ها مهم نیست و نگاه به صنعت تنها برای رفع تکلیف است.
آمارهای رفع تکلیفی
صفرخانی، کارشناس و فعال اقتصادی هم در تحلیل چرایی شرایط سرمایه‌گذار به فروردین امروز می‌گوید: متاسفانه صدای سرمایه‌گذاران را کسی نمی‌شنود. با این وضع موجود تولیدکنندگان توان رقابت ندارند و متأسفانه کسی پاسخگو نیست. ارز آزاد یکی از مشکلات اساسی تولیدکنندگان است و دولت گذشته تمام منابع ارزی کشور را به هدر داد و تنها تولیدکننده را بازخواست کرد.
او تصریح می‌کند: تعداد سرمایه‌گذاران باتجربه کم نیست؛ اما تا چه اندازه از توان و تخصص آن‌ها بهره‌گیری شده است؟ وقتی از تولید صحبت می‌شود، تنها انتظار تولیدکننده حمایت است. تا چه اندازه از محصولات داخلی حمایت می‌شود؟ وضعیت صادرات چگونه است؟ آیا صادرات در همه جای دنیا یکسان است و با یک روش می‌توان ارز وارد کرد؟ در حال حاضر بسیاری از واحدهای تولیدی به دلیل تعهد ارزی تعطیل و کارکنان آن بیکار شدند.
به گفته این کارشناس اقتصادی، متاسفانه سرمایه‌گذارانی که در سال‌های اخیر جذب شدند، نسبت به سرمایه‌گذارانی که تولید خود را متوقف کرده‌اند، ناچیز است و مسئولان استانی با ارائه آمار و ارقام جذب سرمایه‌گذارهای کوچک سعی در رفع تکلیف دارند.
او با اشاره به وضعیت صادرات می‌گوید: در بحث صادرات نیز در وضعیت اسفناکی قرار داریم و بازار کشور عراق را از دست داده‌ایم. نبود تامین مواداولیه از دیگر مشکلات سرمایه‌گذاران است. تولیدکنندگان داخلی مواداولیه خود را با مشکلات عدیده‌ای از بورس خریداری می‌کنند و سه روز برای تصفیه حساب فرصت دارند و مواد اولیه یک ماه بعد تحویل آنان می‌شود و در عین حال نیز باید ارزش افزوده هم پرداخت کنند؛ در حالی که این شرایط برای سرمایه‌گذاران خارجی اینگونه نیست.
به اعتقاد صفرخانی، استان ظرفیت‌های بالایی در زمینه پتروشیمی دارد؛ اما متاسفانه صنایع پتروشیمی نابود شده و تولیدکنندگان نیز رمقی برای تولید ندارند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بسیاری از تولیدکنندگان سرمایه خود را به تجهیزات تبدیل کرده‌اند، ادامه می‌دهد: در حال حاضر بیشتر شرکت‌ها تعطیل و این تجهیزات بلااستفاده شده‌اند؛ درحالی که بیش از یک دهه است که شعارهای ما اقتصادی است و متاسفانه به هیچ نتیجه مطلوبی نرسیدیم.
به نظر می‌رسد در کنار عوامل بیرونی که کشور درگیر آن است، سهم عوامل داخلی در بی‌رونقی اقتصادی پررنگ‌تر است و اگر عزمی برای تحول نباشد، در بر همان پاشنه می‌چرخد.
