برخی از چهرههای سیاسی علیرغم دریافت سوالات؛ اما از دادن پاسخ خودداری کردند. دکتر “صفر فضلی” بهجای پاسخ، بخشی از کتاب “دموکراسی یا دموقراضه” اثر سیدمهدی شجاعی را بدون هیچ توضیحی برایمان فرستاد!
دکتر “اکبر اسکندرینژاد” هم به عنوان نماینده حزب ایثارگران اصلاحطلب در استان نیز وعده داد و در آخر جوابی نفرستاد؛ اما هادی جعفری، عضو حزب اتحاد ایران اسلامی، حسین شفیعیها، دبیر حزب موتلفه، مهران قاسمی، دبیر حزب ندای ایرانیان و حامد کبودوند، دبیر جبهه پایداری با روی باز اسقبال کردند و به سوالات فروردینامروز پاسخ دادند.
–سوال اصلی این است برای مشارکت بیشتر مردم در انتخابات آتی مجلس چه فرآیندی باید آماده باشد؟
هادی جعفری: انقلاب۵۷ اگر یک دستاورد داشت انتخابات بازتر و بهتر نسبت به حکومت پهلوی بود که توسعه و آزادی سیاسی را تا حدی توانست تامین کند؛ اما متاسفانه شاهد هستیم که جریانی، انتخابات را سال به سال و دوره به دوره از معنی تهی و تهیتر کرده است. این جریان ناباور به حقِ حاکمیت مردم نه تنها اجازه نداد که شاخصهای یک انتخابات آزاد در ایران ارتقا پیدا کند که مرتبا از آن کاست.
حسین شفیعیها: مردم در گرفتاری و سختی معیشتی حاصل از تجمیع فشارهای گذشته قرار دارند و انتظار دارند که تصمیمات و اقدامات دولت در تسهیل معیشت و کاهش فشارهای وارده اثرگذار باشد. این موضوع یکی از عوامل مهمی است که زمینه مشارکت بیشتر مردم در انتخابات را فراهم میکند و دیگر اینکه دولت باید فضای قابل رقابتی را در عرصه انتخابات ایجاد کند.
مهران قاسمی: مجریان انتخابات باید بسترهای لازم را در انتخابات ایجاد کنند و انتخابات را به اراده مردم گره بزنند، انتخاباتی که خارج از اراده مردم و خواست عمومی باشد، عملا شکل نخواهد گرفت. در دو سه انتخابات اخیر، مردم حس کردند که دیگر این روند فعلی قابل ادامه دادن نیست. اگر ارادهای جز عزم مردم در انتخابات وجود داشته باشد و بخواهد بر اراده آنها تاثیر منفی بگذارد، شرایط رقابت گسترده را نخواهیم داشت.
حامد کبودوند: یکی از مهمترین دلایل برای مشارکت در انتخابات در همه جای دنیا این است که مردم احساس کنند حضورشان در سرنوشتشان تاثیر دارد. از ابتدای انقلاب تمام تلاش دشمنان بر این بوده که به مردم القا کنند انتخابات در ایران فرمایشی است و شرکت در انتخابات، تاثیری در سرنوشت آنها نخواهد داشت و از طرف دیگر تاریخ گواه بر این است که تغییر در نتایج انتخابات براساس رای و نظر مردم میتواند چه قدر در سرنوشت آنها تاثیرگذار باشد.
–آیا این شرایط الان محیا است؟
هادی جعفری: برای ارزیابی مشارکت سیاسی در هر انتخابات سه شاخص مهم مورد نیاز است:
معیار کمی که به تعداد رایدهندگان مربوط است. معیار کیفی که به نوعی رقابتیبودن انتخابات را میسازد تا نشان دهد از میان گرایشهای فکری و سیاسی موجود در جامعه چه میزان از آنها دارای نمایندگان اصلی و واقعی خود در انتخابات هستند؛ در واقع رقابت باید بین دیدگاههای مختلف باشد نه افرادی از یک جریان فکری.
آخرین شاخص به حزبیبودن انتخابات بازمیگردد، به مفهوم اینکه تشکلهای مدنی و سیاسی بتوانند با برنامه و نشان مشخص کاندیدا معرفی کنند.
اگر این سه شاخص را به عنوان معیار ارزیابی و مشارکت در انتخابات بپذیریم، میبینیم که مسئولان ذیربط چه وضع ناشایستی را برای انتخابات در کشور رقم زدهاند.
حسین شفیعیها: شاید هنوز این شرایط به طور کامل فراهم نشده باشد اما بخشی از آن شروع شده و اقدامات دولت نشان میدهد که این شرایط در حال شکلگیری است و تقویم انتخابات هرچه قدر جلوتر میرود، این فضا پررنگتر میشود.
مهران قاسمی: طبیعتا این شرایط هنوز مهیا نیست، نه شرایط سختافزاری داریم و نه توانستیم شرایط نرمافزاری انتخاباتی را آماده کنیم و افکار عمومی نیز نسبت به رفتار حکمرانان قانع نیست. آنقدر عرصههای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بر مردم تنگ شده است که نمیخواهند به انتخابات فکر کنند؛ با همین روند فعلی، انتخابات خاصی را نخواهیم داشت و انتخاباتی پایینتر از انتخابات قبلی برگزار خواهد شد .
حامد کبودوند: باور من این است ما هرچه قدر تلاش کنیم که مردم باور کنند، بدانند و مطمئن باشند که انتخابات در سرنوشت آنها و در زندگی و سفرههایشان تاثیر مستقیم دارد، حتما در انتخابات بیشتر شرکت میکنند.
–آیا جریان متصل به شما و نحلههای مختلف فکری نزدیک به شما لیست واحدی خواهند داشت؟
هادی جعفری: قطعا جریانهای سیاسی و نحلههای فکری که در راستای توسعه کشور و آزادیهای سیاسی فعالیت میکنند در انتخاباتی که شاخصهای یک انتخابات آزاد و رقابتی را نداشته باشد و رای و نظر مردم بلااثر شده باشد، مشارکت جدی نخواهند داشت.
حسین شفیعیها: الان به طور طبیعی بخواهیم قضاوت کنیم که احزاب و گروههای همفکر در خصوص فعالیتهای انتخاباتی، لیست واحدی از طرف یک جریان صادر میکند یا خیر، کمی زود است. جریان موسوم به نیروهای انقلاب و اصولگرا هر کدام نقطهنظرات خودشان را دارند و در حال حاضر اینکه آیا میتوانند طی یک لیست همه با هم اتفاقنظر داشته باشند، دور از ذهن است. باید دید بررسیها و گفتوگوها منجربه چه نتیجهای میشود.
مهران قاسمی: جریان اصلاحات جمعبندی خاصی در مورد انتخابات ندارد و تا به امروز تصمیم روشنی گرفته نشده و سیاستش بیشتر بر سکوت و منتقد وضعیت موجود در همه عرصههای کشور است؛ به خصوص انتخابات و مسائلی که در مورد تعیین صلاحیتها و سلایق مختلف اتفاق افتاده و باعث شده که جریان اصلاحات همانند مردم نتواند تصمیم بگیرد که باید چه سیاستی را در مورد انتخابات اعمال کند.
حامد کبودوند: مجموعههای مختلفی از جریانهای سیاسی در کشور تلاش میکنند که قدرت را برای پیادهسازی تفکرات، سلیقه و مدل اجرایی خود کسب کنند. طبیعی است هرگونه وحدتی اگر برای حفظ اصول و توسعه این مبانی فکری اتفاق بیفتد، مورد استقبال ما قرار میگیرد و اگر این اصول مخدوش شود، طبیعتا جایی برای برنامههای جبهه پایداری نخواهد بود.
–تحلیل کلی شما از فرآیند پیشروی انتخابات در استان چیست؟
هادی جعفری: با توجه به وضعیت فعلی سیاسی کشور و تحولات سالهای اخیر؛ متاسفانه چشمانداز روشنی را نمیتوان برای انتخابات مجلس دوازدهم و خبرگان ششم دید و به نظر میرسد که در رابطه با میزان رایدهندگان و فراگیری کاندیداها نسبت به چند انتخابات اخیر پیشرفتی نداشته باشد.
حسین شفیعیها: برداشت من از ثبتنام کاندیداها در قزوین که جزو ده استان برتر کشور بود، این است که استقبال مردم بهتر از انتخابات دوره قبل خواهد بود و حداقل حضور مردم را بالاتر از ۵۰درصد پیشبینی میکنم.
مهران قاسمی: اساسا با رویکرد فعلی حکمرانی نمیتوانیم از مردم توقع داشته باشیم که در تنور انتخابات بدمند. دولتی داریم که عملا در دستاوردسازیهای خیالی است و حتی نتوانسته کوچکترین قدمی را با خواستهای عمومی جامعه بردارد و در بسیاری از جاها برخلاف منافع عمومی عمل کرده است، در نهایت نمیتواند مردم را قانع کند که در انتخابات شرکت کنند.
حامد کبودوند: انتخابات امسال انتخابات سرنوشتسازی است و غربالگریهای بیشتری فضای انتخابات سیاسی کشور را دربرخواهد گرفت.