هیچ کدام از مالکین گمان نمی‌کردند بعد از سال۹۳ که مطالعات مجموعه عظیمیه بعد از ۲۳سال آغاز شد و پس از توافق به اصطلاح ۱۱درصدی بین مالکین و تعاونی‌های ۹گانه کارگری، هفت سال دیگر بر این بلاتکلیفی افزوده شود.
حالا صاحبان اراضی تفکیک شده، سند به دست مقابل شهرداری منطقه سه، استانداری، سازمان مسکن و شهرسازی، آب منطقه‌ای و… تحصن می‌کنند و خواستار حقوق شهروندی خود هستند.
یک بام و دو هوا
علی کلهر، یکی از اعضای تعاونی‌های نه‌گانه به “فروردین امروز” می‌گوید: حالا که قیمت زمین ۱۰برابر شده برای من که همه دارایی‌ام را به امید ساخت سرپناهی در این شرایط به این زمین گره زده‌ام، راه برگشتی وجود ندارد؛ با فروش زمینی که هر روز با حرف یکی از مسئولان که خبر از صدور پروانه ساخت برای ده سال آینده می‌دهد و آتش به قیمتش می‌زند، حتی امکان خرید زمین در شهرک‌های اقماری قزوین به متراژ خیلی پایین وجود ندارد.
علی احمدی، یکی دیگر از اعضای تعاونی کارگری این منطقه با طرح این سوال که چرا در وضعیت موجود که امکان خدمات زیربنایی به این منطقه وجود ندارد از تخصیص ۱۰۰هکتار اراضی ملی در همین بخش توسط وزیر راه و شهرسازی به گروه‌های دیگر خبر داده می‌شود؟ می‌گوید: این سیاست یک بام و دو هوا برای جامعه کارگری در شرایط اقتصادی فعلی یک مرگ فرسایشی است که روح و روان ما را ۳۰سال گذشته نابود کرده است.
او ادامه می‌دهد: به هر دستگاه خدمات‌رسان که مراجعه می‌کنیم، کار را به سال‌های دور دراز موکول می‌کند؛ چطور ممکن است برای برق‌رسانی به روستاهای زیر ۲۰نفر تا دورترین نقاط این استان بودجه و اعتبار وجود دارد؛ ولی برای شهرکی در کمتر از ۵کیلومتری قزوین این امکان فراهم نیست. یا چطور ممکن است برای شهرک ۱۲۰هزار واحدی مهرگان آب باشد و برای عظیمیه نه؟!
پارادوکس مدیریتی
علی فرخزاد که سال۹۴ بر کرسی نایب رئیسی شورای شهر چهارم تکیه داده بود در حاشیه شروع عملیات اجرایی آماده‌سازی منطقه شهری عظیمیه به تاریخ ۲۴خرداد همان سال در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار روزنامه ولایت گفته بود: برای ساخت و ساز منطقه ۳۳۰هکتاری نگرانی وجود ندارد و این منطقه تنها در حوزه تاسیسات زیربنایی با مشکلات روبه‌رو است.
او تاکیدکرده بود: دستگاه‌های خدمات‌رسان نمی‌توانند تنها برای یک محدوده انشعاب برق ایجاد کنند، از این رو تمام تعاونی‌ها باید هزینه آماده‌سازی آب و برق خود را پرداخت کنند تا این دستگاه‌ها بتوانند خدمات زیربنایی را فراهم سازند.
نایب رئیس وقت شورای شهر قزوین در بخش دیگری از این مصاحبه مهمترین مشکل منطقه عظیمیه و اراضی بالای اتوبان را مشکل مدیریتی عنوان کرده بود: این منطقه در طرح تفصیلی قزوین به عنوان منطقه توسعه شهری و ذخیره شهری پیش‌بینی شده و بر این اساس حقوق مکتسبه ایجاد شده؛ لذا باید پاسخگوی تعاونی‌ها، افراد حقیقی و حقوقی منطقه بود.
بر این اساس، در فروردین ماه همان سال در استانداری قزوین صورتجلسه تنظیم می‌شود که به تعاونی‌های مسکن مربوط به منطقه عظیمیه پروانه ساخت اختصاص می‌یابد و براساس همین صورتجلسه دستگاه‌های خدمات‌رسان آب و برق باید برای تامین زیرساخت‌ها همراهی لازم را به عمل آورند.
اما اکنون که فرخزاد از کرسی یک نهاد تصمیم‌ساز شهری به کرسی معاونت عمرانی رسیده، معادلات تغییر کرده است.
به گفته معاون عمرانی استانداری قزوین، تنها راه برای مالکین سند به دستی که با ده‌ها پارادوکس مدیریتی مواجه شده‌اند، ثبت‌نام در طرح ملی مسکن است؛ چراکه دستگاه‌های خدمات‌رسان توانایی تامین آب شرب برای زمین‌های بالای اتوبان را ندارند و فعلاً توسعه شهری در اراضی یاد شده امکان‌پذیر نیست.
او تاکید می‌کند که باید صاحبان این اراضی در انتظار اجرای پروژه چند صد میلیاردی انتقال آب از سد طالقان باشند.
پروژه‌ای که حسرت اجرایی‌شدنش بر لب تشنه دشت قزوین خشکید و در خوش‌بینانه‌ترین وضعیت تا ۱۰سال آینده محقق نمی‌شود.
معاون عمرانی استاندار اما در خصوص دلایل الحاق اراضی صد هکتاری در این محدوده برای تامین مسکن خانواده‌های شهدا و ایثارگران می‌گوید: کلیات الحاق صد هکتار زمین دولتی در شمال اتوبان قزوین توسط وزیر راه و شهرسازی به منظور ساخت شهرک مسکونی برای خانواده شهدا و ایثارگران بوده و قرار است ۳۰درصد از این منطقه مسکونی و بقیه برای اجرای پروژه‌های گردشگری به کار گرفته شود.
فرخزاد هرچند هنوز هم معتقد است تنها راه توسعه شهر قزوین که سه جبهه شرق و غرب و جنوب محصور به باغات سنتی است، توسعه افقی شهر از این جهت است ولی توسعه منطقه را با محدودیت‌های خدماتی فعلاً میسر نمی‌داند.
او می‌گوید: شرکت آبفا توانایی تامین آب شرب در زمین‌های عظیمیه را ندارد و برای اجرای تاسیسات زیربنایی شامل خط انتقال، مخزن، شبکه توزیع‌های آب، خط انتقال تصفیه‌خانه، خطوط انتقال برق و گاز و آماده‌سازی زیرساخت‌های تاسیساتی در این منطقه هزینه‌های سنگینی مورد نیاز است که براساس مصوبه مجلس دولت اعتباری برای آماده‌سازی خدمات زیربنایی تخصیص نمی‌دهد و این کار باید توسط مالکین و تعاونی‌ها صورت گیرد.
فرخزاد از دو راهکار می‌گوید که با شکست مواجه شده است: دو پیشنهاد برای حل موضوع شامل پرداخت تقسیطی هزینه‌های زیربنایی توسط تعاونی‌ها و همچنین پیشنهاد واگذاری صد هکتار از اراضی به اداره راه و شهرسازی برای انجام مزایده و تامین هزینه‌ها مطرح شد که اولی با مخالفت تعاونی‌ها و دومی توسط شورای عالی معماری و شهرسازی رد شد.
توسعه افقی خارج از دستور
با این همه مسئولان شهری اذعان می‌کنند که در اراضی عظیمیه هم آماده‌سازی صورت گرفته و هم حاضر به صدور پروانه هستند؛ ولی مشکل در بقیه دستگاه‌های خدمات‌رسانی است که از دادن خدمات امتناع می‌کنند.
به گمان رئیس کمیسیون املاک و مستغلات شورای اسلامی شهر قزوین حل این موضوع خواستار تعامل و همکاری مدیریتی در سطوح بالاست.
سعید دقیقی به “فروردین امروز” می‌گوید: در حال حاضر برخی از طرح‌ها در شورای عالی معماری و شهرسازی مسکوت مانده و باید در سطوح بالاتر حل و فصل شود.
این در حالی است که مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان با رد هر برنامه‌ای برای این منطقه تصریح می‌کند: هیچ برنامه‌ای برای آب‌رسانی به عظیمیه نداریم و هیچ بودجه‌ای برای این منظور در نظر گرفته نشده است.
داراب بیرانوندی با بیان این مطلب که بحران آب جدی است، ادامه می‌دهد: اخبار منتشرشده مبنی بر انتقال آب به این منطقه بازار گرمی برای افزایش قیمت‌هاست و هیچ برنامه‌ای جز انتقال آب از سد طالقان وجود ندارد که تحقق آن در سال‌های نزدیک محتمل نیست.
موضوع عظیمیه بازگشت از یک تصمیم است و به نظر قبل از آنکه به نبود اعتبارات زیرساختی و تامین آب مربوط باشد به بازگشت مدیران دیروز و امروز از تصمیم‌شان مبنی بر توسعه افقی شهر برای کمک به بازسازی بافت فرسوده بازمی‌گردد.
موضوعی که در اظهارات رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قزوین کاملا مشهود است.
ابوالفضل یاری، برخلاف نظر مسئولان استانی و مدیران شهری سابق و فعلی معتقد به توسعه افقی شهر قزوین نیست و آن را برخلاف سند آمایش سرزمینی می‌داند.
او به “فروردین امروز” می‌گوید: در آمایش، اولین ظرفیت در توسعه، استفاده از ظرفیت‌های درون شهری مانند احیای بافت فرسوده، بازآفرینی شهری و استفاده از زمین‌های محدوده داخل شهر است.
یاری تاکید می‌کند: توسعه زمین‌های شمال شهر چنانچه به عنوان سکونت‌گاهی هم مدنظر باشد با توجه به نبود زیرساخت‌های شهری امکان بارگذاری جمعیتی تا ۱۰تا ۱۵سال آینده وجود نخواهد داشت و اولویت اول استان بازآفرینی و احیای بافت‌های فرسوده شهری است.
عظیمیه قزوین، اگرچه برای مالکانش آب ندارد؛ ولی برای عده‌ای نان داشت؛ افرادی که با تصمیمات مقطعی و پر از غلط ۳۰سال رویای شیرین داشتن یک سرپناه را برای صدها خانواده تبدیل به کابوس کردند و عده ای هم حسرتش را به دل خاک بردند. حالا همان یک سوال بی‌جواب می‌ماند که اگر مسئولان امر امکان ارائه خدمات نداشتند و اگر ساخت و ساز برخلاف طرح‌های آمایش سرزمینی بود؛ چرا با دریافت هزینه اقدام به قطعه‌بندی و ارائه سند کردند.
