استاد را نخستین بار در سال ۱۳۸۳ خورشیدی در دفتر دایره المعارف تشیع دیدم. مردی شصت و چند ساله، آراسته، متین و مهربان که با لهجه عربی و صدایی رسا با شادروان بانو فهیمه محبی -رحمت ا.. علیها- مدیر دایره المعارف تشیع و نشر شهید سعید محبی سخن می گفت. پیش از آن، مقالاتی در معرفی رجال شیعه به ویژه خاندان برغانی از ایشان خوانده بودم. من که در آن سال پیگیر چاپ کتاب «دشتی به وسعت تاریخ» بودم، مصاحبت و تماشای چهره های علمی و فرهیخته ای که به طبقه ششم ساختمان مهر در تقاطع خیابان انقلاب و فلسطین رفت و آمد می کردند، برایم بسیار جالب و خاطره انگیز بود. خانم محبی که به پیوند و ترویج مهربانی اهمیت خاصی می داد من را به آقای شهیدی معرفی کرد و گفت: «آقای شهیدی این جوان اهل ساوجبلاغ، فکر کنم همشهری شماست».
برغان واژه ای بود که از آن سال موجب آشنایی پیوند من و استاد شهیدی شد به طوری که تا ارتحال این عالم فرزانه این ارتباط فرهنگی همچنان ادامه داشت. در سال ۱۳۸۷ خورشیدی به هنگام برگزاری کنگره بزرگداشت شیخ محمد تقی برغانی مشهور به شهید ثالث، صمیمیت و اعتماد چاشنی این آشنایی شد و پای من را هم به منزل استاد باز کرد.
بی تردید استاد شهیدی، یکی از مفاخر علمی و فرهنگی کشور به ویژه قزوین و ساوجبلاغ به شمار می رفت. پدر استاد شهیدی، شیخ حسن صالحی (متوفای ۱۳۶۰ خورشیدی) از مدرسان حوزه علمیه کربلا و از شاگردان میرزای دوم شیخ محمد تقی شیرازی بود. جد او میرزا علی نقی صالحی معروف به مدرس الطف (متوفای ۱۲۸۱ خورشیدی) از فقیهان پرآوازه کربلا به شمار می رفت. مادرش رقیه خانم برغانی (متوفای ۱۳۵۸ خورشیدی) که حافظ قرآن کریم بود، مقدمات علوم قرآنی را به وی آموزش داد. در چهار سالگی پدرش او را به مکتب خانه شیخ حسن کوسه واقع در شمال غربی صحن حضرت امام حسین (ع) فرستاد. پس از پایان جنگ جهانی دوم و بازگشایی مدارس جدید، به مدرسه سبط در کربلا رفت و پس از آن در مدرسه هندی نزد شیخ جعفر رشتی، مقدمات ادبیات عرب را فرا گرفت. از دیگر استادان او در حوزه کربلا می توان به شیخ محمد حسین مازندانی، آیت الله شیخ هادی معرفت و آیت الله سید محمد شیرازی اشاره کرد.
استاد شهیدی از شاگردان خاص شیخ آقا بزرگ تهرانی – کتابشناس و رجالی بزرگ شیعه – در کربلا و نجف به شمار می فت که ظرایف علم حدیث، رجال و تاریخ شیعه را از محضر ایشان آموخت و در سال ۱۳۴۷ خورشیدی از مرحوم آقا بزرگ اجازه نقل حدیث دریافت کرد. استاد همچنین سه اجازه از آیت الله العظمی مرعشی نجفی شامل سه طریق روایت از امامیه، زیدیه و عامه اخذ کرد. در سال ۱۳۳۸ خورشیدی به ایران آمد و با اقامت در تهران با زبان و ادبیات فارسی آشنا شد. چون میانه خوشی با رژیم پهلوی نداشت به وسیله ساواک دستگیر و شکنجه شد و متاسفانه بخشی از شنوایی خود را از دست داد. مدتی در ایران مخفیانه زندگی می کرد تا اینکه در سال ۱۳۴۰ خورشیدی از طریق زاهدان به پاکستان و هندوستان مهاجرت کرد. و از همان جا راهی زادگاه خود -شهر کربلا- شد. در عراق به ادامه تحصیل و پژوهش مشغول بود که در سال ۱۳۵۰ خورشیدی در روند اقدام خشونت بار حزب بعث عراق علیه حوزه های علمیه کربلا و نجف، مدتی بازداشت شد و پس از آزادی به ایران مهاجرت کرد و در شهر قزوین سکنا گزید. از آن پس دیگر از فعالیت های سیاسی دست کشید و به فعالیت های علمی و فرهنگی پرداخت.
تفسیر البرغانی، موسوعه البرغانی فی فقه الشیعه در هشت جلد، مقدمه و تحقیق کتاب الغدیریه العینیه ، همکاری با سید حسن امین در نگارش ۱۱ جلد کتاب مستدرکات اعیان الشیعه و دایره المعارف الاسلامیه الشیعه، تفسیر و تفاسیر شیعه؛ همکاری با ۱۴ جلد دایره المعارف تشیع و دانشنامه دو جلدی قرآن و قرآن پژوهی، از جمله آثار ارزشمند این دانشمند فقید است.
نام و یاد این استاد فرزانه و عالم محقق، هماره مانا باد و روح مطهرش همنشین صاحب این ایام، آقا ابا عبدا.. الحسین علیه السلام.
برغان واژه ای بود که از آن سال موجب آشنایی پیوند من و استاد شهیدی شد به طوری که تا ارتحال این عالم فرزانه این ارتباط فرهنگی همچنان ادامه داشت. در سال ۱۳۸۷ خورشیدی به هنگام برگزاری کنگره بزرگداشت شیخ محمد تقی برغانی مشهور به شهید ثالث، صمیمیت و اعتماد چاشنی این آشنایی شد و پای من را هم به منزل استاد باز کرد.
بی تردید استاد شهیدی، یکی از مفاخر علمی و فرهنگی کشور به ویژه قزوین و ساوجبلاغ به شمار می رفت. پدر استاد شهیدی، شیخ حسن صالحی (متوفای ۱۳۶۰ خورشیدی) از مدرسان حوزه علمیه کربلا و از شاگردان میرزای دوم شیخ محمد تقی شیرازی بود. جد او میرزا علی نقی صالحی معروف به مدرس الطف (متوفای ۱۲۸۱ خورشیدی) از فقیهان پرآوازه کربلا به شمار می رفت. مادرش رقیه خانم برغانی (متوفای ۱۳۵۸ خورشیدی) که حافظ قرآن کریم بود، مقدمات علوم قرآنی را به وی آموزش داد. در چهار سالگی پدرش او را به مکتب خانه شیخ حسن کوسه واقع در شمال غربی صحن حضرت امام حسین (ع) فرستاد. پس از پایان جنگ جهانی دوم و بازگشایی مدارس جدید، به مدرسه سبط در کربلا رفت و پس از آن در مدرسه هندی نزد شیخ جعفر رشتی، مقدمات ادبیات عرب را فرا گرفت. از دیگر استادان او در حوزه کربلا می توان به شیخ محمد حسین مازندانی، آیت الله شیخ هادی معرفت و آیت الله سید محمد شیرازی اشاره کرد.
استاد شهیدی از شاگردان خاص شیخ آقا بزرگ تهرانی – کتابشناس و رجالی بزرگ شیعه – در کربلا و نجف به شمار می فت که ظرایف علم حدیث، رجال و تاریخ شیعه را از محضر ایشان آموخت و در سال ۱۳۴۷ خورشیدی از مرحوم آقا بزرگ اجازه نقل حدیث دریافت کرد. استاد همچنین سه اجازه از آیت الله العظمی مرعشی نجفی شامل سه طریق روایت از امامیه، زیدیه و عامه اخذ کرد. در سال ۱۳۳۸ خورشیدی به ایران آمد و با اقامت در تهران با زبان و ادبیات فارسی آشنا شد. چون میانه خوشی با رژیم پهلوی نداشت به وسیله ساواک دستگیر و شکنجه شد و متاسفانه بخشی از شنوایی خود را از دست داد. مدتی در ایران مخفیانه زندگی می کرد تا اینکه در سال ۱۳۴۰ خورشیدی از طریق زاهدان به پاکستان و هندوستان مهاجرت کرد. و از همان جا راهی زادگاه خود -شهر کربلا- شد. در عراق به ادامه تحصیل و پژوهش مشغول بود که در سال ۱۳۵۰ خورشیدی در روند اقدام خشونت بار حزب بعث عراق علیه حوزه های علمیه کربلا و نجف، مدتی بازداشت شد و پس از آزادی به ایران مهاجرت کرد و در شهر قزوین سکنا گزید. از آن پس دیگر از فعالیت های سیاسی دست کشید و به فعالیت های علمی و فرهنگی پرداخت.
تفسیر البرغانی، موسوعه البرغانی فی فقه الشیعه در هشت جلد، مقدمه و تحقیق کتاب الغدیریه العینیه ، همکاری با سید حسن امین در نگارش ۱۱ جلد کتاب مستدرکات اعیان الشیعه و دایره المعارف الاسلامیه الشیعه، تفسیر و تفاسیر شیعه؛ همکاری با ۱۴ جلد دایره المعارف تشیع و دانشنامه دو جلدی قرآن و قرآن پژوهی، از جمله آثار ارزشمند این دانشمند فقید است.
نام و یاد این استاد فرزانه و عالم محقق، هماره مانا باد و روح مطهرش همنشین صاحب این ایام، آقا ابا عبدا.. الحسین علیه السلام.
حسین عسگری
محقق و پژوهشگر
