آنگونه که حجت الاسلام علی نعمت اللهی گفتهاست این طرح در ماه رمضان شروع شده و تاکنون ادامه دارد و روحانیون جوانی که توانمندی بالایی دارند در مناطق مستقر شدند و با مردم زندگی کردند تا پیامشان تاثیرگذار باشد.
هرچند در نگاه برخی منتقدان، در دهههای اخیر، ورود روحانیون به عرصههای دیگر، فاصلهای میان آنها و مردم انداخته است. با این حال باید دید روحانیت برای کمتر کردن این فاصلهها چه گامهایی برداشته و در جهت پررنگتر شدن نقش خود چه اقداماتی کردهاست.
حجت الاسلام محمد عیسی احمدی سلوشی، یکی از روحانیون استان با اشاره به نقش روحانیت در کنار مردم به «فروردین امروز» میگوید: روحانیت از نگاه شهید مطهری متکی به مردم است و این مسئله موجب استقلال این جامعه خواهد شد.
او میافزاید: روحانیت برای موفقیت بیشتر نیازمند آشنایی با مباحث و مفاهیم جدید است و علاوه بر آن با حضور در میان مردم و برقراری ارتباط چهره به چهره با آنها اثرگذاری روحانیت را افزایش خواهد داد.
به گفته این روحانی، تبلیغ دین به صورت درست در فضای مجازی، از گامهایی است که جامعه روحانیت برای داشتن رابطهای مستحکم با جامعه در حال رشد به آن نیاز دارد.
سلوشی تصریح میکند: ورود روحانیت به بطن جامعه حتی میتواند موجب افزایش سرانه مطالعه در میان مردم نیز باشد.
او یادآوری میکند که روحانیت با آموزش مباحث اجتماعی به مردم علاوه بر افزایش نزدیکی میان مردم و روحانیون، باعث رشد بهینه زندگی، افزایش امنیت اخلاقی و تعالی انسانها میشود.
این روحانی معتقد است دین برای همه مباحث مربوط به بشر برنامه دارد و این روحانیت است که به عنوان مجری دین در برخی موارد نتوانسته موفق باشد و این ایراد از ما روحانیون به عنوان مجریان دین است، نه دین.
سلوشی تاکید میکند که سیاست زدگی روحانیون، دست روی دست گذاشتن و دور شدن از مباحث مربوط به مردم موجب شده تا به هدف اصلی دین یعنی بهبود وضعیت زندگی بشر دست نیابیم؛ درواقع وضعیت دادگاهها و مسائل مربوط به بزه و اعتیاد در جامعه نشان میدهد که ما در انجام رسالت خود ضعفهای بسیاری داشتهایم.
تیغ دولبه
در این بین،عمران رحیمی فر، پژوهشگر مذهبی با اشاره به وظیفه روحانیت در تمامی ادیان، به فروردین امروز میگوید: روحانیت در درجه اول وظیفهاش حفاظت و پاسداری از مرزهای اندیشه دینی است و این وظیفه نه فقط برعهده روحانیت شیعه که وظیفه عالمان همه ادیان و فرق است.
او میافزاید: از سوی دیگر در جامعه کنونی شاهد رواج تفکرات ضد دینی هستیم که به نظر میرسد با استفاده از کارشناسان مجرب در حال ایجاد شبهات و سوالات مختلفی در اذهان جامعه هدف خود، عموما جوانان و نوجوانان هستند، در این برهه وظیفه اصلی عالمان دین است که به دفاع از مرزهای اندیشه دین بپردازند.
این پژوهشگر ادامه میدهد: انجام چنین وظیفهای نیازمند وجود عالمانی است که نه تنها با زوایای مختلف اندیشه دینی اسلام آشنا باشند؛ بلکه با ادیان و مکاتب دیگر هم آشنایی اجمالی داشته باشند تا بتوانند پاسخ سوالات مطرح شده را به نحو احسن بدهند.
با این همه پژوهشگر مذهبی معتقد است که در دوره اخیر، روحانیت به دلیل دست یافتن به قدرت سیاسی به مدد انقلاب، بهجای پرداختن به وظیفه اصلی خود به حاشیههای عموما سیاسی پرداخت.
رحیمی فر، به نگاه شهید مطهری در مورد روحانیت میپردازد و بیان میکند: در جهان اسلام وابستگی مردم-روحانیان در تشیع پررنگ تر از اهل سنت است و روحانیان اهل سنت به حکومتها وابستگی بیشتری دارند تا به مردم. شهید مطهری این امر را یکی از آسیبهای روحانیت در جهان اسلام می داند؛ زیرا وابستگی روحانیان به مردم در تشیع باعث میشود که روحانیان چیزی بگویند و عملی انجام بدهند که خوشایند مردم است و به این ترتیب روحانیان از رسالت اصلی خودشان که تبیین اصول و عقاید دینی است بازخواهند ماند.
این پژوهشگر مذهبی براین باور است که وابستگی دوجانبه مردم و روحانیان -که متولیان رسمی دین هستند – باعث تاثیر عملکرد سازمان روحانیت در نوع سلوک دینی مردم میشود. به همین دلیل عملکرد متولیان دین در تقویت جایگاه دین یا تضعیف آن در میان مردم بسیار مهم است.
این کارشناس مذهبی اضافه میکند: اگر پیش از انقلاب شاهد حضور افرادی مانند شهید مطهری و استاد جعفری در مجامع دینی و دانشگاهی بودیم که نیازهای اعتقادی مردم را پاسخ میدادند، اما پس از انقلاب شاهد ظهور مطهری و جعفریهای دیگری نبودیم و این امر درحالی است که جامعه رشد فزایندهای را تجربه کردهاست.
احیای جایگاه
اما حجت الاسلام محمد امین صلح جو، یکی از روحانیون جوان استان قزوین نگاه دیگری دارد و با اشاره به نقش روحانیت در کمک به حل مسائل اجتماعی به «فروردین امروز» میگوید: در سالهای اخیر با اجرای طرحهایی نظیر مسجد محوری به صورت خودجوش، درصدد هستیم تا بتوانیم به نیازهای اهالی هر محل در مساجد پاسخ دهیم.
او میافزاید: با استفاده از فضاهای بدون استفاده مساجد نظیر زیرزمین و …. میتوان برای اهالی محله مهدکودک ایجاد کرد تا کودکان رشد یافته در هر محله به جای حضور در مهدهای کودک با فضاهای نامناسب در فضاهایی شایسته رشد کنند.
این روحانی جوان قزوینی بیان میکند: روحانیون در مسجد می توانند دارای صندوق قرض الحسنهای باشد، تا بتواند نیازهای مالی اهالی محله را برطرف کرده و برای رفع مشکلات مالی اهالی گام بردارد و این کمترین کارهایی است که می شود در مساجد و توسط روحانیون انجام شود و مسجد از فضایی صرفا برای خواندن نماز و برگزاری مراسم ترحیم خارج شود.
صلح جو تصریح میکند: استفاده از ظرفیت خیرین با بهره گیری از اعتماد به روحانیت در محلات، زمینه های رفع معضلات عمومی و اجتماعی اهالی یک محله را فراهم خواهد کرد و یک روحانی مسجد به سادگی می تواند با دخالت دادن اهالی یک محله در بهبود وضعیت آن محله گام بردارد.
او، در مورد حضور روحانیت در کاهش آسیبهای اجتماعی میگوید: غیبت روحانیت در سالهای متوالی دلایل گوناگونی داشته، اما نکتهای که اهمیت دارد اینکه ورود روحانیت به عرصههای اجتماعی دیدگاه جدیدی نیست، بلکه احیا دیدگاهی است که علمای دین از گذشته داشتهاند و به دلایل مختلفی این دیدگاه مغفول مانده بود.
این روحانی قزوینی بر این باور است اکنون زمان آن رسیده که جامعه روحانیت وارد عمل شده و این غفلت چندین ساله را جبران کرده و شرایط آشتی دوباره مردم با روحانیت را فراهم سازد و من طلبه، این وظیفه را برعهده داریم و در تلاشیم تا حضور نداشتن در سالهای متوالی را جبران کنیم.
با همه اینها آیا جامعه روحانیت، میتواند این غیبت طولانی در عرصه اجتماعی به تعبیر روحانی جوان را جبران کند و تاثیرگذار باشد؟
هرچند در نگاه برخی منتقدان، در دهههای اخیر، ورود روحانیون به عرصههای دیگر، فاصلهای میان آنها و مردم انداخته است. با این حال باید دید روحانیت برای کمتر کردن این فاصلهها چه گامهایی برداشته و در جهت پررنگتر شدن نقش خود چه اقداماتی کردهاست.
حجت الاسلام محمد عیسی احمدی سلوشی، یکی از روحانیون استان با اشاره به نقش روحانیت در کنار مردم به «فروردین امروز» میگوید: روحانیت از نگاه شهید مطهری متکی به مردم است و این مسئله موجب استقلال این جامعه خواهد شد.
او میافزاید: روحانیت برای موفقیت بیشتر نیازمند آشنایی با مباحث و مفاهیم جدید است و علاوه بر آن با حضور در میان مردم و برقراری ارتباط چهره به چهره با آنها اثرگذاری روحانیت را افزایش خواهد داد.
به گفته این روحانی، تبلیغ دین به صورت درست در فضای مجازی، از گامهایی است که جامعه روحانیت برای داشتن رابطهای مستحکم با جامعه در حال رشد به آن نیاز دارد.
سلوشی تصریح میکند: ورود روحانیت به بطن جامعه حتی میتواند موجب افزایش سرانه مطالعه در میان مردم نیز باشد.
او یادآوری میکند که روحانیت با آموزش مباحث اجتماعی به مردم علاوه بر افزایش نزدیکی میان مردم و روحانیون، باعث رشد بهینه زندگی، افزایش امنیت اخلاقی و تعالی انسانها میشود.
این روحانی معتقد است دین برای همه مباحث مربوط به بشر برنامه دارد و این روحانیت است که به عنوان مجری دین در برخی موارد نتوانسته موفق باشد و این ایراد از ما روحانیون به عنوان مجریان دین است، نه دین.
سلوشی تاکید میکند که سیاست زدگی روحانیون، دست روی دست گذاشتن و دور شدن از مباحث مربوط به مردم موجب شده تا به هدف اصلی دین یعنی بهبود وضعیت زندگی بشر دست نیابیم؛ درواقع وضعیت دادگاهها و مسائل مربوط به بزه و اعتیاد در جامعه نشان میدهد که ما در انجام رسالت خود ضعفهای بسیاری داشتهایم.
تیغ دولبه
در این بین،عمران رحیمی فر، پژوهشگر مذهبی با اشاره به وظیفه روحانیت در تمامی ادیان، به فروردین امروز میگوید: روحانیت در درجه اول وظیفهاش حفاظت و پاسداری از مرزهای اندیشه دینی است و این وظیفه نه فقط برعهده روحانیت شیعه که وظیفه عالمان همه ادیان و فرق است.
او میافزاید: از سوی دیگر در جامعه کنونی شاهد رواج تفکرات ضد دینی هستیم که به نظر میرسد با استفاده از کارشناسان مجرب در حال ایجاد شبهات و سوالات مختلفی در اذهان جامعه هدف خود، عموما جوانان و نوجوانان هستند، در این برهه وظیفه اصلی عالمان دین است که به دفاع از مرزهای اندیشه دین بپردازند.
این پژوهشگر ادامه میدهد: انجام چنین وظیفهای نیازمند وجود عالمانی است که نه تنها با زوایای مختلف اندیشه دینی اسلام آشنا باشند؛ بلکه با ادیان و مکاتب دیگر هم آشنایی اجمالی داشته باشند تا بتوانند پاسخ سوالات مطرح شده را به نحو احسن بدهند.
با این همه پژوهشگر مذهبی معتقد است که در دوره اخیر، روحانیت به دلیل دست یافتن به قدرت سیاسی به مدد انقلاب، بهجای پرداختن به وظیفه اصلی خود به حاشیههای عموما سیاسی پرداخت.
رحیمی فر، به نگاه شهید مطهری در مورد روحانیت میپردازد و بیان میکند: در جهان اسلام وابستگی مردم-روحانیان در تشیع پررنگ تر از اهل سنت است و روحانیان اهل سنت به حکومتها وابستگی بیشتری دارند تا به مردم. شهید مطهری این امر را یکی از آسیبهای روحانیت در جهان اسلام می داند؛ زیرا وابستگی روحانیان به مردم در تشیع باعث میشود که روحانیان چیزی بگویند و عملی انجام بدهند که خوشایند مردم است و به این ترتیب روحانیان از رسالت اصلی خودشان که تبیین اصول و عقاید دینی است بازخواهند ماند.
این پژوهشگر مذهبی براین باور است که وابستگی دوجانبه مردم و روحانیان -که متولیان رسمی دین هستند – باعث تاثیر عملکرد سازمان روحانیت در نوع سلوک دینی مردم میشود. به همین دلیل عملکرد متولیان دین در تقویت جایگاه دین یا تضعیف آن در میان مردم بسیار مهم است.
این کارشناس مذهبی اضافه میکند: اگر پیش از انقلاب شاهد حضور افرادی مانند شهید مطهری و استاد جعفری در مجامع دینی و دانشگاهی بودیم که نیازهای اعتقادی مردم را پاسخ میدادند، اما پس از انقلاب شاهد ظهور مطهری و جعفریهای دیگری نبودیم و این امر درحالی است که جامعه رشد فزایندهای را تجربه کردهاست.
احیای جایگاه
اما حجت الاسلام محمد امین صلح جو، یکی از روحانیون جوان استان قزوین نگاه دیگری دارد و با اشاره به نقش روحانیت در کمک به حل مسائل اجتماعی به «فروردین امروز» میگوید: در سالهای اخیر با اجرای طرحهایی نظیر مسجد محوری به صورت خودجوش، درصدد هستیم تا بتوانیم به نیازهای اهالی هر محل در مساجد پاسخ دهیم.
او میافزاید: با استفاده از فضاهای بدون استفاده مساجد نظیر زیرزمین و …. میتوان برای اهالی محله مهدکودک ایجاد کرد تا کودکان رشد یافته در هر محله به جای حضور در مهدهای کودک با فضاهای نامناسب در فضاهایی شایسته رشد کنند.
این روحانی جوان قزوینی بیان میکند: روحانیون در مسجد می توانند دارای صندوق قرض الحسنهای باشد، تا بتواند نیازهای مالی اهالی محله را برطرف کرده و برای رفع مشکلات مالی اهالی گام بردارد و این کمترین کارهایی است که می شود در مساجد و توسط روحانیون انجام شود و مسجد از فضایی صرفا برای خواندن نماز و برگزاری مراسم ترحیم خارج شود.
صلح جو تصریح میکند: استفاده از ظرفیت خیرین با بهره گیری از اعتماد به روحانیت در محلات، زمینه های رفع معضلات عمومی و اجتماعی اهالی یک محله را فراهم خواهد کرد و یک روحانی مسجد به سادگی می تواند با دخالت دادن اهالی یک محله در بهبود وضعیت آن محله گام بردارد.
او، در مورد حضور روحانیت در کاهش آسیبهای اجتماعی میگوید: غیبت روحانیت در سالهای متوالی دلایل گوناگونی داشته، اما نکتهای که اهمیت دارد اینکه ورود روحانیت به عرصههای اجتماعی دیدگاه جدیدی نیست، بلکه احیا دیدگاهی است که علمای دین از گذشته داشتهاند و به دلایل مختلفی این دیدگاه مغفول مانده بود.
این روحانی قزوینی بر این باور است اکنون زمان آن رسیده که جامعه روحانیت وارد عمل شده و این غفلت چندین ساله را جبران کرده و شرایط آشتی دوباره مردم با روحانیت را فراهم سازد و من طلبه، این وظیفه را برعهده داریم و در تلاشیم تا حضور نداشتن در سالهای متوالی را جبران کنیم.
با همه اینها آیا جامعه روحانیت، میتواند این غیبت طولانی در عرصه اجتماعی به تعبیر روحانی جوان را جبران کند و تاثیرگذار باشد؟
عاطفه جهانبخش