به بهانه انتشار این کتاب، پای گفتوگوی صمیمانهای با این هنرمند قزوینی در خصوص ایده نوشتن این نمایشنامه و همچنین دنیای هنر و نویسندگی او نشستیم.
– آقای مکملی چطور شد که «کتاب زندگی سگ مرده و یک نمایش دیگر» را نوشتید و از ویژگیهای این کتاب برای ما بگویید؟
من بر این باور بودم که نویسنده باید ریشههای عمیق موضوعاتی که در جامعه انسانی وجود دارد را مورد بحث و بررسی قرار دهد و در هر شرایطی قلم خود را زمین نگذارد، به همین دلیل سعی کردم در شرایط امروز که عملا برای چیزی تلاش میکنیم که اصلا به آن اعتقادی نداریم؛ در دو نمایشنامه به مفهوم زندگی، مرگ و هویت چنگ بزنم؛ موضوعی که در ژانر کمدی کمتر به آن پرداخته و به چالش کشیده شده است.
– کمی از داستان این دو نمایشنامه بگویید و اساسا زندگی سگ مرده و خانه نمزده بر چه موضوعی بیشتر تاکید دارند؟
زندگی سگمرده قصه پیرمردی است که روزهای آخر زندگیاش را سپری میکند و حالا دکتر به او گفته که در کنار بچههایش باشد تا از او مراقبت کنند. این پیرمرد ۴فرزند دارد و هر کدام به نوبت از پدرشان نگهداری میکنند تا اینکه او بمیرد و داستان این نمایشنامه وارد زندگی بچههای این پیرمرد میشود و اتفاقاتی که در طول داستان رخ میدهد را بیان میکند.
در این فرآیند با این موضوع روبهرو میشویم که آقابزرگ چه قدر زندگی کرده است که حالا به لحظه مرگ نزدیک میشود؟ عنصری در این نمایش وجود دارد به نام «سگ بیاصل و نسب همسایه دیوار به دیوار خونه بابام» که آقابزرگ از لحظه اول در این نمایش خودش را با او مقایسه میکند و این قیاس بسیاری از اتفاقات زندگی را به چالش میکشد که در واقع این نمایشنامه جدال بین زندگی و مرگ را روایت میکند.
خانه نمزده نیز روایت قصه آدمی به نام اکبر است که عاشق زنی می شود به نام ترمه و در خانهای زندگی میکند که سند ندارد. در این میان یک زن و مرد دیگری وارد خانه میشوند و ادعا میکنند که صاحب این خانه هستند و اکبر هیچ دلیل و مدرکی برای اینکه ثابت کند من اکبرم و اینجا خانه من است در دست ندارد و فقط یک عکس از بچگی برای او باقی مانده است و در آخر وقتی سندها پیدا میشود که این خانه را آب میبرد. هویت، تاکید و بحث اصلی این نمایش به عنوان یک کمدی تلخ و سیاه است که وضعیت امروز ما در جامعه را نمایش میدهد.
– این کتاب چه پیامی را به مخاطب منتقل میکند؟
ما در زندگی منتظر مرگ هستیم اما به نظر من مردن هم انگیزه میخواهد و این کتاب به طور صریح به مخاطب میگوید که “زندگی برای ترسوها نیست” چون موضوعی که در این نمایشنامه به چالش کشیده میشود این است که ما آدمها به خاطر ترس خیلی چیزها را از دست میدهیم تا زندگی امنی داشته باشیم. بنابراین نمایش سگ مرده و خانه نمزده این پیام را به همراه خود دارد که مرگ برای کسی حق است که زندگی کرده باشد و کیفیت و هویت زندگی بیشتر از کمیت و طول آن اهمیت دارد.
– گفتید که هر دو نمایشنامه به روی صحنه رفته؛ استقبال مخاطبان از این نمایشها چه طور بود؟
نمایش زندگی سگمرده در قزوین، سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، سمنان و در جشنواره فجر تهران با هنرمندی پیام نوروزی (شخصیت اصلی داستان) اجرای خوبی داشت و به طور کلی استقبال مخاطبان نسبت به هر دو نمایشنامه مثبت بود.
– آقای مکملی به نظر میرسد نسبت به قبل کمکار شدهاید؟
عشق و علاقه به هنر نمایش و نویسندگی همیشه در من بوده و ریشه داشته اما مدتی است که کمتر فعالیت میکنم؛ علت آن هم به دوران کرونا و حوادث یک سال گذشته کشور برمیگردد.
– وضعیت هنر نمایش و تئاتر را در قزوین چطور ارزیابی میکنید؟
در خصوص تئاتر قزوین خیلی نمیخواهم صحبت کنم چون معتقدم حرف زدن از کمبودهای هنر در قزوین دیگر فایدهای ندارد و انگار قرار نیست اتفاقی بیفتد و تغییری ایجاد شود. همه ما میدانیم هنر نمایش در استان از لحاظ سختافزاری و نرمافزاری در وضعیت خوبی به سر نمیبرد و با آن چیزی که ادعا میکند، خیلی فاصله دارد؛ در شهری که به اندازه خودش آدم تئاتری بااستعداد دارد، نباید وضعیت هنر نمایش آن تا این حد ضعیف باشد. بنابراین حرفی نمیزنم چون وضعیت موجود را قبول ندارم.
– و در پایان حرفها و درد دلهای یک نویسنده و هنرمند…؟
تا زمانی که فقط آرزوی چیزی را داشته باشی به جایی نمیرسی، باید بخواهی و خواستن به معنای بلند شدن، سوختن و آب شدن است یعنی هر چیزی در زندگی هزینهای دارد و مسیر هنر هم از این قاعده مستثنی نیست و باید در این مسیر، سخت تلاش کنی تا به دست آوری.