عدم حضور حدود ۵۲درصد از رای‌دهندگان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال۱۴۰۰ و وجود ۱۳درصد آرای باطله در مجموع آرای اخذ شده در آن، که پایین‌ترین میزان مشارکت و بالاترین میزان رای‌های باطله در تاریخ انتخابات‌های ریاست‌جمهوری ایران را رقم زد، این تحلیل را که انتخابات پارلمانی پیش‌رو با چالش مهمی در زمینه مشارکت عمومی روبه‌رو خواهد شد، محتمل کرده است. با این همه، نمی‌توان بر سایه‌های تردید مُهر قطعیت زد که تغییر سیاست‌ها، یا تجدیدنظر در رویه‌ها و رویکردهای انتخاباتی –هر چند ضعیف می‌نماید- می‌تواند از زمینه‌های کاهش مشارکت در انتخابات مجلس دوازدهم بکاهد.
بر همین اساس، در گفت‌وگو با دبیران حزب موتلفه اسلامی و حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در قزوین، این سوال را مطرح کردیم که با توجه به رخدادها و تنش‌های پاییز سال گذشته و وضعیت اقتصادی کشور، چه تحلیلی از میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس دوازدهم دارند و اساسا چه ساز وکارها و تغییراتی در سیاست‌ها، رویکردها و رویه‌ها می‌تواند به افزیش مشارکت در انتخابات مجلس دوازدهم بینجامد.
* اغتشاشات، تاثیری در میزان مشارکت ندارد
دبیر حزب موتلفه اسلامی قزوین در پاسخ به سوال «فروردین‌امروز» با تاکید بر اینکه، مساله انتخابات سال جاری از امور مهمی است که هم مردم و هم مسئولان باید بدان اهمیت بدهند، می‌گوید: البته باید به این نکته اذعان داشت که اغتشاشات سال گذشته که طراحی پیچیده دشمن برای فریب مردم و از پای درآوردن نظام اسلامی بود منطقا نمی‌تواند مرتبط با انتخابات قرار بگیرد، به این علت که آنچه اتفاق افتاد، جنگ ترکیبی دشمن بود و از حربه‌های متنوعی از جمله شعار مردم فریب «زن، زندگی، آزادی» به‌عنوان محور اغتشاشات استفاده کرد تا به هدف خود برسد، اما با هوشیاری و فهم درست مردم، کار آن‌ها ابتر ماند و علی‌رغم تولید و انتشار انبوه غیرقابل تصور دروغ‌های رسانه‌ای، به لطف خدا با بی‌آبرو شدن آن‌ها، این توطئه به شکست انجامید.
محمدحسین شفیعی‌ها با بیان این نکته که در امر مهم انتخابات، موضوع امیدواری مردم و اعتماد آن‌ها به دست‌اندرکاران حاکمیت است که باید از زاویه‌ای دیگری به آن توجه کرد، می‌افزاید: در اینکه شرایط اقتصادی و معیشتی مردم مساعد نیست و طبقات مختلف مردم چندین سال است در وضعیت تنگنای زندگی به سر می‌برند و سیاست‌های ناکارآمد و بی‌عملی دولت قبلی طی هشت سال، در کنار تحریم‌های ظالمانه استکبار چنین شرایطی را فراهم کرده، شکی نیست؛ اما رای مردم به تغییر جریان فکری قوه مجریه طی انتخابات ریاست‌جمهوری گویای این معنا بود که منتخب مردم موظف است همراه اعضای دولت خویش اقدامات متفاوت کوتاه و درازمدتی برای اصلاح وضعیت اقتصادی جامعه طراحی کند و امید را مجدداً به باور مردم برگرداند.
وی اضافه می‌کند: این همان تغییر رویکردها و سیاست‌ها در سوال شماست که خوشبختانه در دولت آقای رئیسی شاهد آن هستیم. تغییر رویکرد از نگاه به کدخدا و گره زدن همه امور کشور و مردم به جلب توجه و رضایت غربی‌ها و آمریکا که نتیجه آن را در هشت سال دولت به‌اصطلاح تدبیر و امید، ملت با پوست و گوشت خود حس کرد، به اتکای به توان گران‌بهای داخلی و تکیه بر سرمایه‌های عظیم ملی در کنار توجه به تغییر رویکردها و مناسبات بین‌المللی به شرق و ارتباط مثبت با همسایگان که اوج آن را در روابط مجدد عربستان با ایران و تبعات عالی آن که در حال رخ دادن است، می‌توان شاهد مثال آورد.
* کاهش تورم، باعث افزایش مشارکت می‌شود
این فعال سیاسی اصولگرا ادامه می‌دهد: البته دولت نباید از این مؤلفه مهم نیز غفلت داشته باشد که همزمان با چنین سیاست‌های صحیح باید در برنامه‌های کوتاه مدت خود نسبت به کاهش تورم غیرقابل قبول همت گمارد که رهبری هم به‌عنوان یک امر واجب آن را در شعار سال مطرح فرمودند.
شفیعی‌ها تصریح می‌کند: یکی از اقدامات و برنامه‌های امیدآفرین برای ایجاد انگیزه در مردم و رغبت هرچه بیشتر آنان برای حضور فعال در پای صندوق‌های رای، این مهم است که مردم حس کنند فشار اقتصادی ناشی از افزایش قیمت‌ها در سال جاری ترمز کشیده و از سرعت آن کاسته شود. ذیل این امر مهم نجات دادن نظام پولی کشور از بلای سلطه سیاه دلار بسیار حیاتی است که باز توجه هوشمندانه دولت را می‌طلبد تا اقدامات اجرایی آن‌را قدم به قدم دنبال کند.
وی یادآور می‌شود: سیاست دیگری که به حضور بیشتر مردم در انتخابات کمک می‌کند، ایجاد فضای رقابتی درست و منطقی در فرآیند انتخابات است، به شکلی که سلایق مختلف سیاسی که باور و اعتقاد خود به نظام را به اثبات رسانده‌اند بتوانند به شکل فعال در عرصه انتخابات ورود پیدا کنند. این امر می‌تواند در تحریک و تهییج مردم در امر مهم مشارکت سیاسی آنان تأثیر قابل توجه داشته باشد. ضمن اینکه، اهتمام دولت نسبت به بازگذاشتن فضای سیاسی جامعه و ایجاد بستر منطقی و عقلانی مطالبه‌گری و انتقاد صحیح از مسئولان، کارگزاران و سیاست‌های اجرایی آن‌ها نیز می‌تواند عامل مهمی در بازسازی سياسی باشد.
دبیر حزب موتلفه در استان همچنین خاطرنشان می‌کند: تاکید دارم که غفلت و یا کندی در تحقق برنامه‌ها و سیاست‌های یاد شده می‌تواند باعث قهر بیشتر مردم از صندوق‌های رای شود، همان‌گونه که در نقطه مقابل، اقدام عملی نسبت به آن‌ها موجب نشاط و شادابی و روحیه مشارکت هر چه بیشتر مردم خواهد بود و بی‌شک زمینه ناامیدی و سرخوردگی و به شکست کشاندن دشمنان از طریق این رویکرد شدنی و قابل دستیابی است. یقینا بارقه‌های این امید قابل رصد است و امیدوارم دولت با روحیه جهادی آن را سرعت بخشد.
* نگاه غالب جامعه به انتخابات بلاموضوع شده است
دبیر حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در قزوین، اما نگاه کاملا متفاوتی نسبت به دبیر حزب موتلفه اسلامی دارد. یوسف کرمی معتقد است: متاسفانه اتفاق‌های ناگوار و غیرقابل پیش‌بینی در کشور، به‌واسطه گرفتاری عدیده ملت از سویی و بی‌تدبیری و ناتوانی و بی‌اعتنایی همه جانبه دولت از سوی دیگر، سرعت زیادی به خود گرفته است؛ از جمله اعتراض‌های سال گذشته و سرکوب آن، خسارت سنگینی را برای کشور پدید آورد و جامعه را آبستن حوادث غیرقابل پیش‌بینی نمود.
وی می‌افزاید: بر همین اساس تا زمانی که به‌اصطلاح درب بر همین پاشنه می‌چرخد، نه تنها دلیلی برای کاهش این شکاف ویران‌کننده بین دولت-ملت وجود ندارد، بلکه باید منتظر افزایش تقابل ملت-دولت نیز باشیم.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با «فروردین‌امروز» می‌گوید: با عملکردی که حاکمیت در برخورد با عرصه‌های مختلف از جمله انتخابات از خود به‌جا گذاشته، دیگر نگاه غالب جامعه به موضوع انتخابات، بلاموضوع شده تا انتخابات به جای ابزاری کارآمد و موثر در اصلاح رویکردها، رفتارها و روندهای غلط و رفع معایب و مشکلات موجود، به یک مناسک صوری بی‌خاصیت بدل شود.
کرمی اضافه می‌کند: با وجود نقارهای گسترده‌ای که به‌واسطه بی‌کفایتی دولت مردان در عرصه‌های مختلف برای جامعه پیش آمده، چه دلیل عقلی برای افزایش مشارکت می‌تواند وجود داشته باشد؟
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب می‌افزاید: هرچه شکاف بین دولت-ملت بیشتر باشد کار موثر و سودمند برای همه دشوارتر خواهد شد و امور به جای سامان بهتر به نابسامانی عمیق‌تر سوق پیدا می‌کند. به هر حال این تلنبار عظیم مشکلات مردم ما ریشه در خودمحوری مفرط حاکمیت داشته و تا زمانی که این عنان گسیختگی ادامه دارد، طبیعی خواهد بود که ملت مجالی برای مشارکت سازنده پیدا نخواهد کرد.
کرمی ادامه می‌دهد: اگر بعضی‌ها واقعا دنبال مشارکت مردم هستند باید به معنای واقعی دست از سر مردم بردارند و ملت را به حال خود واگذارند. آن وقت است که ملت با درایت، تدبیر و دانایی که دارد وضعیت نابسامان خود را به‌سرعت سامان خواهد بخشید و انتخابات هم مثل بسیاری از کنش‌های جمعی شکل واقعی به خود خواهد گرفت و اثرات مثبت به‌جا خواهد گذاشت و به‌واسطه همین اثرات مثبت، به عرصه پر رونق بدل خواهد شد.
وی همچنین خاطرنشان می‌کند: فلذا تعیین تکلیف ملت با همه مسائل و مشکلات پیش‌رو تنها و تنها به تغییر رفتار و انقیاد واقعی حاکمیت به قانون و تسلیم به معنای واقعی در پیشگاه ملت خواهد بود. در غیر این صورت هر کلامی صرفا بازی با کلمات و به نظاره نشستن گلوله برفی مشکلات روزمره است که هر لحظه با غلطیدن خود در بستر زمان، بزرگتر شده و پیام‌آور ویرانی گسترده‌تری خواهد شد و ثمری جز از دست رفتن زمان در پی نخواهد داشت که البته امیدوارم سیاست‌سازان و تصمیم‌گیران کلان تا دیر نشده به عقلانیت روی آورده و کاری موثر انجام دهند.
