نخستینبار خردادماه سال گذشته و در آستانه انتخابات۱۴۰۰، یکی از اعضای ارشد ستاد انتخاباتی سید ابراهیم رییسی از برنامه ویژه این نامزد ریاستجمهوری برای حل بنیادی مشکل مسکن کشور رونمایی کرد. به گفته او، این برنامه حاصل کار ۷ماهه یک تیم تخصصی و پژوهشی در حوزه اقتصاد و مسکن بود که براساس آن، قرار است ۴میلیون مسکن طی چهار سال با آورده اولیه صفر، زمین رایگان، وام ارزان و بدون بودجه دولتی ساخته شود.
اما حالا طرحی که با پیروزی رییسی در انتخابات ریاستجمهوری، «نهضت ملی مسکن» خوانده شد، با دو چالش مهم یعنی تأمین زمین و هزینه ساخت مواجه است که حصول نتیجه نهایی را سخت کرده است. دیگر خبری از آورده صفر و وام ارزان هم در کار نیست و افزایش روزبهروز قیمت انواع مصالح ساختمانی در نتیجه تورم افسار گسیخته، دورنمای تیره و مبهمی را بهویژه در سالجاری، پیشروی اجرای این طرح، آن هم در آستانه یکسالگی دولت رییسی قرار داده است.
استاندار قزوین نیز که به نظر میرسد از اجرای بهموقع طرح «نهضت ملی مسکن» در استان نا امید شده، معتقد است: «با فرآیند موجود، نحوه واگذاری طرحها بهصورت پراکنده به پیمانکاران، تکمیل نشدن متقاضیان، واریزی محدود و همچنین موانع موجود در پرداخت تسهیلات از سوی بانک مسکن، از اجرای طرح اقدام ملی ناامید شدهام و نگرانم فرصت ساخت در فصل مناسب را از دست بدهیم.»
محمدمهدی اعلایی با بیان اینکه در ساخت مسکن باید هدفمند حرکت کنیم تا دچار مشکلات گذشته نشویم و امروز وقتی قرار است ۶۰هزار واحد بسازیم، ولی فقط ۲هزار نفر ثبتنام کردهاند؛ این روند اشکال دارد، میگوید: «باید کسانی که قادر به تامین هزینه نیستند، تعیین تکلیف شوند و به همه کسانی که واجد شرایط هستند پیامک داده شود که وجه خود را واریز کنند و اگر نتوانند به موقع واریزی را انجام دهند پولشان بازگردانده میشود.»
او با تاکید بر اینکه، باید به متقاضیان گفته شود که در ۱۰قسط ۴۰میلیون تومانی آمادگی واریز را داشته باشند تا ۳۰۰میلیون هم تسهیلات دریافت کنند، میافزاید: «در شرایط کنونی، ساخت هر مترمربع مسکن بین۵ تا ۷میلیون تومان تمام میشود و متقاضیان باید در جریان قیمت تمام شده و برآورد هزینه خود قرار گیرند.»
نماینده عالی دولت در استان با بیان این نکته که در واگذاری مسکن به افراد فاقد مسکن هیچ تبعیضی قائل نمیشویم، اضافه میکند: «هیچ سیاهوسفیدی برای دستگاهها و کارکنان و یقهسفید و یقهآبی نداریم این که گروهی بخواهند در داخل قزوین زمین بگیرند یا حمایت ویژه شوند امکانش نیست و از نگاه ما همه یکسان هستند و اگر کسی جای بهتری بهجز مهرگان میخواهد، خودش شخصا اقدام کند.»
اعلایی همچنین خاطرنشان میکند: «ما سهم ویژهای به کسی نمیدهیم و اگر در گذشته دستگاهی در داخل شهر، زمین دریافت کرده با آن مخالفیم و فقط در مهرگان براساس ضوابط اقدام میکنیم.»
در حالیکه استاندار بر این باور است که با نرخ امروز مصالح ساختمانی، ساخت هر مترمربع مسکن بین۵ تا ۷میلیون تومان تمام خواهد شد، معاون مسکن اداره کل راهوشهرسازی استان با تاکید بر اینکه، هزینه ساخت این واحدها بدون نصب برخی تجهیزات اساسی مانند درهای داخل ساختمان، آسانسور، کابینت، شیرآلات، کولر، پکیج، رادیاتور، نقاشی داخلی و انشعابات، محاسبه شده و این واحدها با این شرایط واگذار میشود، از چالش بزرگی پرده برمیدارد که در صورت بهنتیجه رسیدن طرح و تحویل واحدهای مسکونی، پیشروی متقاضیان قرار خواهد داشت!
بهنظر میرسد با آنچه که کارشناسان حوزه مسکن از موانع فراروی دولت برای اجرایی کردن طرح «نهضت ملی مسکن» عنوان میکنند و اعلایی نیز بر برخی از آنها اذعان دارد، با این وضعیت ادعای دولت رییسی برای خانهدار کردن چهار میلیون خانوار فاقد مسکن طی چهار سال بهسادگی ممکن نخواهد شد، مگر آنکه دولت بتواند راهی دیگر برای تحقق وعدهی خود بیابد.