گرچه پس از دو سال افول گردشگری بهدلیل همهگیری ویروس کرونا، از نوروز امسال، شاهد افزایش قابل توجه سفرهای داخلی و رونق دوباره گردشگری بودیم، اما حداقل در استان قزوین آنگونه که باید از این فرصت بهره لازم برده نشد و سهم قزوینیها از اقتصاد ناشی از گردشگری حتی به یک پنجم آنچه در نوروز سال۱۳۹۷ به دست آمده بود نیز نبود!
براساس اعلام مدیرکل میراث فرهنگی استان در نوروز امسال، ۷۶۲هزار و ۳۴۳نفر گردشگر از جاذبههای تاریخی و طبیعی استان قزوین بازدید کردهاند. علیرضا خزائلی با بیان اینکه، مجموعه دولتخانه صفوی، سعدالسلطنه قزوین و امامزاده حسین بیشترین آمار بازدید را به خود اختصاص دادند؛ همچنین گفته است: در این ایام ۸۷هزار و ۶۹۶نفر نیز در مراکز اقامتی استان اقامت داشتند.
اما تامل در آمار سالهای قبل که در سایت اداره کل میراث فرهنگی استان در دسترس میباشد، گویای آن است که در نوروز سال۱۳۹۷، سه میلیون و ۵۷۰هزار گردشگر وارد استان قزوین شده بودند و آمار بازدیدهای نوروزی از بناهای تاریخی نیز افزایش ۳۶درصدی داشته است. این در حالی است که در تعطیلات نوروزی همان سال، بیش از ۲۴۳هزار نفر در مجموعه فضاهای اقامتی استان شامل کمپها، مدارس، اقامتگاههای بومگردی، خانههای مسافر و هتلها اقامت کردند که این آمار نیز نسبت به سال پیش آن، ۶۸درصد افزایش داشته است.
با این همه، در نوروز سال۱۳۹۸، به یک باره شاهد کاهش حدود ۳۰درصدی آمار گردشگران ورودی به استان هستیم، آنگونه که به گفته معاون سابق هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین در تعطیلات نوروزی آن سال، ۲میلیون و ۳۵۲هزار و ۷۳۲نفر از مراکز گردشگری استان قزوین بازدید میکنند؛ گرچه براساس همین آمار، اقامت در فضاهای اقامتی استان با اندکی تغییر نسبت به نوروز سال قبل به ۲۶۵هزار و ۶۵۸نفر افزایش مییابد.
در این میان، اما اعلام افزایش ۳۶درصدی آمار گردشگران ورودی در نوروز امسال نسبت به مدت مشابه در سال۱۳۹۸ توسط استاندار قزوین، نه تنها تاملبرانگیز که شگفتانگیز بود. اینکه در نسبت بین ۲میلیون و ۳۵۲هزار و ۷۳۲نفر بازدیدکننده از جاذبههای استان در نوروز۱۳۹۸ با آمار ۷۶۲هزار و ۳۴۳نفر بازدیدکننده از این جاذبهها در نوروز سالجاری، چگونه ۳۶درصد افزایش به دست میآید؛ سوال بی پاسخی است که استانداری باید به آن پاسخ دهد.
اما صرفنظر از این آمارها و نسبتگیریهای عجیب و غریب که در فرصتی باید بدانها پرداخت، یک استاد دانشگاه بینالمللی معتقد است که سهم استان قزوین از حجم مسافرانی که در نوروز سالجاری در جادههای استان تردد کردهاند، بسیار اندکتر آن است که دیده شود!
دکتر رضا سامه در یک گروه تلگرامی در تشریح عدم بهرهگیری از ظرفیتهای گردشگری استان گفته است: مطابق آمار رسمی اعلام شده از ۲۵اسفند۱۴۰۰ تا ۷فروردین امسال، سیزده میلیون و ۵۲۶هزار و ۵۷۲تردد خودرو در جادههای استان قزوین انجام شده که با در نظر گرفتن کمیته متوسط دو سرنشین در هر خودرو میشود ۲۷میلیون نفر و با تعمیم این بازه زمانی تا ۱۳فروردین، حدود۴۰میلیون نفر از استان قزوین عبور کردهاند.
او میافزاید: اما از ۲۶اسفند سال گذشته تا ۱۳فروردین امسال، تعداد بازدید از اماکن گردشگری استان ۷۶۲هزار و ۳۴۳نفر و میزان اقامت نیز ۸۷هزار و۶۹۶نفر بودهاست که براساس این آمارها، رقم ناچیزی در حدود ۱.۹درصد افرادی که از استان قزوین تردد کردند، از جاذبههای گردشگری استان بازدید داشته و حدود ۰.۲درصد این جمعیت نیز در استان اقامت داشتند!
این استاد دانشگاه همچنین با بیان اینکه، معمولا سهمی از بازدیدها نیز مربوط به افراد ساکن در خود استان است و نه مسافران غیربومی، اضافه میکند: اگر ترددها را رفت و برگشتی هم در نظر بگیریم، این اعداد تفاوت چندانی نمیکنند و مثلا نهایتا میشود ۳.۸درصد بازدید و ۰.۴درصد اقامت که با ظرفیتهای استان قزوین اصلا قابل قبول نیست. تازه گفته میشود نسبت به سال۱۳۹۸، ما ۳۶درصد رشد هم داشتهایم!
چالشها و موانع پیشروی صنعت گردشگری استان صرفا نداشتن زیرساختها و برنامهریزی در این حوزه نیست که باید مهمترین چالش را در نوع مدیریت این حوزه جستجو کرد؛ مدیریتی که آنقدر سرگرم معلولها شده که از علتها فارغ مانده است.