این حکایت تلخ خیلی از ما یا عزیزان‌مان در سالی که گذشت بود. سال تلخی که با ویروس منحوس کرونا عجین شد و هر روز شاهد ترکتازی آن در جای جای جهان، ایران و استان ما، قزوین بود.
۶ هزار بیکار در ۳۶۵روز
کمتر از ۲۰روز قبل از آنکه سال۹۹ آغاز شود، اولین بیمار مبتلا به کرونا در قزوین دار فانی را وداع گفت و ماراتن تلخ و نفس‌گیر مواجهه با این میهمان شوم تا امروز ادامه دارد و متاسفانه جان بیش از ۱۳۳۰تن از هم‌استانی‌های عزیز ما را گرفته است.
قزوین با وجود آنکه حدود یک و نیم درصد جمعیت کشور را در خود جای داده است؛ اما بیش از ۲٫۱درصد آمار فوت ناشی از کرونا را در سال۹۹ دارا بود. آثار کرونا اما تنها به داغی بر دل ده‌ها هزار انسان محدود نشد؛ بلکه اغلب فعالان اقتصادی و اصناف و فعالان بخش‌های صنعت، کشاورزی، خدمات و بازرگانی را دچار رکود و ضرر و زیانی بی‌سابقه کرد.
بنابر آخرین آمارها و محاسبات نگارنده، میزان خسارت ناشی از شیوع کرونا در استان قزوین در مجموع بالغ بر ۱۰هزار میلیاردریال برآورد می‌شود که بیشترین خسارت به بخش‌های صنعت و کشاورزی با رقمی بالغ بر ۵هزار میلیارد اختصاص دارد. بخش اصناف با خسارتی بالغ بر ۳هزار میلیاردریال، بخش گردشگری هزار میلیاردریال و صنایع فرهنگی و هنری و رسانه‌های جمعی با ۳۰۰میلیاردریال از دیگر حوزه‌های شاخص آسیب دیده از کرونا در استان قزوین به شمار می‌روند. علاوه بر خسارت‌های مادی، بنابر اظهارنظر مدیرکل تامین اجتماعی استان، کرونا در ماه‌های آغازین سال۹۹ منجر به افزایش آمار مشمولان بیمه بیکاری به میزان بیش از ۶۲۰۰نفر شد و علاوه بر آن ۳۵هزار واحد صنفی را در سطح استان قزوین تعطیل کرد. به این آمار باید آسیب مستقیم به بیش از ۲۰۹واحد کشاورزی، ۲۰۸واحد صنعتی، ۲۵واحد گردشگری، ۲۰واحد بازرگانی، ۱۵واحد خدماتی، ۲واحد معدنی و ۵۰۰مکان ورزشی شامل استخر، باشگاه، سالن و آکادمی شنا و صدها واحد خدماتی و آموزشی که در آمارها نادیده گرفته شده‌اند را افزود تا عمق فاجعه بیشتر معلوم شود. آمارهای کلان اقتصادی استان نیز موید این روند در بخش تجارت خارجی است. بنابر اعلام مدیرکل گمرک استان قزوین در ۸ماهه نخست سال۹۹ علاوه بر کاهش رسوب کالا در گمرک قزوین، میزان صادرات از لحاظ ارزش و وزن ۳۲درصد و میزان واردات نیز به لحاظ ارزشی پنج درصد و به لحاظ وزنی ۲۰درصد کاهش داشته است.
در چنین شرایطی برای حمایت از واحدهای آسیب دیده از کرونا اقدام به پرداخت تسهیلات کم‌بهره صورت گرفت که آمارها بیانگر کارسازی بیش از ۲۸۰۰میلیارد ریال تسهیلات در استان قزوین هستند. بنابر اظهارنظر معاون اقتصادی استانداری قزوین در مجموع بالغ بر ۳۵۶۰میلیاردريال از سهم تسهیلات حمایتی کرونا در استان جذب شده است که این میزان جذب این تسهیلات در قزوین حدود ۵۰درصد بوده و نیم دیگر از سهمیه استان قزوین در تسهیلات کرونا هم به دلیل نبود تقاضا از استان سلب شد و به ساخت مسکن امید اختصاص یافت. در مجموع ۲۸هزار و ۵۸۶فرد شاغل و بیمه شده از تسهیلات حمایتی کرونا در استان قزوین بهره‌مند شدند که ۲۰هزار و ۴۸۲فقره پرونده را شامل شده و این پرونده‌ها هم به بانک‌ها برای پرداخت وام به متقاضیان یادشده رفته‌اند؛ اگرچه برخی بانک‌ها به دلیل سخت‌گیری در دریافت تضامین بانکی و همچنین برخی مقررات و بخشنامه‌های درون بانکی جلوی پرداخت سریع این تسهیلات را گرفته‌اند و مذاکرات برای بازگشت سهم پنجاه درصدی استان از سوی استاندار با مقامات کشوری تاکنون منجر به صدور دستور قطعی برای بازگشت این تسهیلات نشده است!
قزوین در صدر اخبار
گویا قزوین ما هرسال باید به بهانه‌هایی در صدر اخبار خبرگزاری‌های داخلی و خارجی قرار گیرد و این بار کرونا هم از این قاعده مستثنی نبود و مشاهده اولین نمونه ویروس کرونای انگلیسی در روستای حسین‌آباد آبیک، باردیگر استان را صدرنشین اخبار کشور کرد. رییس دانشگاه علوم پزشکی قزوین هم البته شایعات مبنی بر تاخیر مصلحتی در اعلام خبر فوق را تکذیب و تاکید کرد ما از همان روز اول شفافیت را معیار کار قرار دادیم و علاوه بر دفن جسد با پروتکل‌های بهداشتی و قرنطینه کامل روستا کلیه اهالی را تحت بررسی دقیق قرار دادیم و برای مبتلایان قرنطینه خانگی اعمال گردید.
کرونای انگلیسی، اما تنها سوژه کرونایی استان در سال۹۹ نبود؛ بلکه برگزاری مسابقات آفرود بدون رعایت ضوابط بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی، به فاصله کمتر از یک هفته از خبر قبلی، بار دیگر قزوین را به سرخط اخبار کشور بازگرداند و سرانجام با اعلام جرم و ارائه دادخواست علیه برگزارکنندگان این رویداد به نقطه پایان رسید.
گویا این میهمان ناخوانده و شوم که اندک اندک به جزئی ثابت از زندگی ما بدل گشته تا اطلاع ثانوی قصد خداحافظی ندارد و تنها باید به اعمال پروتکل‌های بهداشتی و رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک از سوی یکایک هم استانی‌های عزیز برای کاهش تلفات جانی و آسیب‌های مادی و معنوی دلخوش بود و بر این مهم تاکیدکرد.
در بحبوحه شیوع ویروس کرونا و ایامی که افکار عمومی درگیر تغییر رنگ‌بندی شهرهای استان و اطلاع از آخرین تصمیمات برای اعمال تعطیلی کسب و کارها بود انتشار خبر صدور رای بدوی پرونده پیچیده و پرحاشیه اراضی هفت سنگان بار دیگر قزوین را به صدر اخبار ایران بازگرداند؛ پرونده‌ای که با مداخله و اظهارنظر صریح امام جمعه قزوین در صداوسیما و پیگیری فعالان سیاسی و اجتماعی کشور و استان به عنوان یکی از مهم‌ترین مصادیق فساد سازمان یافته و زمین‌خواری در مرکز توجه افکار عمومی ایران قرار گرفت و در تعبیری ژورنالیستی «باستی هیلز قزوین» نامیده شد. متهم ردیف اول این پرونده تعاونی مسکن کارکنان دادگستری استان قزوین بود که با خرید و تفکیک ۲۴هکتار از اراضی کشاورزی در منطقه هفت سنگان آن را بین اعضای خود و برخی افراد غیر عضو در نهادهایی همچون استانداری، شهرداری و دانشگاه آزاد قزوین تقسیم کرده و در ادامه با اعمال نفوذ و رابطه نسبت به تغییر کاربری اراضی اقدام کرد. اهمیت پرونده به واسطه حضور جمعی از مدیران ارشد استان در آن و پیگیری رسانه‌ها، به حدی رسید که با تغییر رییس قوه قضاییه شعبه ویژه‌ای در تهران مامور رسیدگی به پرونده شد. در نهایت در آخرین روزهای آبان۹۹ مرکز رسانه‌ای قوه قضاییه از صدور رای بدوی برای این پرونده خبر داد. به موجب این رأی، کلیه مجوزات و پروانه‌های غیرمجاز صادره (شامل حدود ۱۰۰فقره پروانه ساختمانی) ابطال و حکم به قلع و قمع بنا و مستحدثات نیز در اراضی هفت سنگان صادر شده و حسب مورد برای تعدادی از متهمان مجازات‌های متناسب نیز تعیین شده است و پرونده برای رسیدگی به اتهام برخی از متهمان مفتوح است و با رعایت موازین قانونی به زودی رسیدگی خواهد شد. متهمانی که در خبر منتشره نامی از آنها برده نشد شامل جمعی از مدیران ارشد استان در استانداری، شهرداری، دانشگاه آزاد و دادگستری کل استان قزوین و برخی قضات دادگستری هستند و در این میان برخی از این اراضی به افراد حقیقی دیگر واگذار شده و ساخت و سازهایی نیز در آنها انجام شده است. باید چشم انتظار سرنوشت نهایی این پرونده در سال آتی بود و شاید موج دستگیری‌ها و انفصال از خدمت‌های آن تبدیل به یکی از مهم‌ترین سوژه‌های خبری سال۱۴۰۰ قزوین گردد!
مجلس هیجانی؛ نمایندگان انقلابی
کرونا و هفت سنگان اگرچه مهم‌ترین و فراگیرترین سوژه خبری در سال۹۹ در ایران و استان قزوین بود؛ اما نباید فراموش کرد که این سال برای ۴منتخب مردم استان در مجلس یازدهم پایان ماه عسل پیروزی و آغاز حضور در کسوت نمایندگی مجلس بود؛ مجلسی که بنا بر اذعان بخش عمده‌ای از اصولگرایان و اصلاح‌طلبان ریشه‌دار، یکی از منفعل‌ترین و هیجانی‌ترین مجالس بعد از انقلاب محسوب می‌شود و مصوبات و اقدامات آن شأنیت قوه مقننه را در حوزه نظارت و قانون‌گذاری زیر سوال برده است. اگر مشت را نمونه خروار بدانیم، عملکرد و اظهارات نمایندگان کنونی استان به ویژه نمایندگان قزوین در مجلس یازدهم شاهدی بر این مدعاست. لطف‌اله سیاهکلی مرادی و فاطمه محمدبیگی در سال۹۹ با اظهارنظرهای عجیب و غریب خود بارها تیتر یک رسانه‌های داخلی و رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور شدند. اولی از تمایل خود برای داشتن خودروی شاسی بلند گفت و دیگری از تاثیر شیرین بیان بر درمان کرونا سخن به میان آورده یا اظهارکرد کاهش موالید در ایران برنامه پنتاگون بوده و در صورت تداوم این روند طبق پیش‌بینی پنتاگون، ایران مجبور خواهد شد از هند، پاکستان، فیلیپین و بنگلادش جمعیت وارد کند! خانم محمدبیگی البته دلواپسی خود را از مشاهده محتوای مستهجن توسط فرزندش در فضای اندروید! پنهان نکرد و در عین حال از کاهش ضریب هوشی ایرانیان از ۱۰۴ به ۶۸ خبر داد. اگرچه این دست اظهارات عضو تازه وارد کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم دست‌مایه طنزآفرینی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی شد؛ اما بیان عبارت «منگل» در خبری که به نگرانی ایشان درباره شیوه افزایش جمعیت اختصاص داشت اسباب ناراحتی خانواده‌های دارای فرزند معلول ذهنی را فراهم کرد.
تداوم چنین رفتارهایی در کنار قدرت کم چانه‌زنی و لابی‌گری نمایندگان فوق در مجلس می‌تواند به کاهش سهم استان از پتانسیل‌ها و منابع تخصیص یافته برای توسعه و نفوذ استان در فرآیندهای تصمیم‌سازی در کلیه زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی منجر شود.
اصولگرایان که در فضای انتخاباتی سرد و با مشارکت اندک مردم هر چهارکرسی استان در مجلس را از آن خود کردند، هرگز گمان نمی‌بردند که منتخبانشان که روزگاری تا جایگاه نایب رییسی مجلس پیش رفته بودند در دوره اخیر به این راحتی چوب حراج به آبروی این جریان سیاسی ریشه‌دار قزوین بزنند. شاید بازخوانی عبارتی از سال بلوای «عباس معروفی» حسن ختامی بر این مقاله و نوشتار باشد، آنجا که می‌گوید: وقتی خدا بخواهد مورچه‌ای را نابود کند دو بال به او می‌دهد تا پرواز کند، آن وقت پرندگان شکارش می‌کنند.
*تیتر و بخشی از عبارت پاراگراف نخست و پایانی این یادداشت از رمان سال بلوای عباس معروفی برداشت شده است.
