اما حالا «الغدیر» آن رونق گذشته را ندارد. مشتریانش درحال کم شدن است و مغازه های خالی اش هم دارد روزبروز زیاد تر می شود.
شاید به این خاطر که هر روز مجتمع و برج های رنگارنگی درحال متولد شدن هستند؛ «ستاره شهر»، «فردوسی»(آبادگران)،» ایرانیان» و… و حالا «برج تجارت» قزوین که آن هم چند صباحی دیگر به جرگه برج های قزوین می پیوندد.
هرچند این مجتمع های تازه متولد شده، نماهای شکیل و زیباتری نسبت به همتایان کهنسال خود دارند؛ اما در این مکانها هم انگار خاک مرده ریخته اند؛ حتی بعضی از طبقات مجتمعها با وجود آنکه مدتی از بهره برداریشان میگذرد، آنقدر سوت و کوراند که صدای پایت را هنگام قدم زدن در آنها میشنوی. در اینجاها هم هنوز مغازههای خالی با آن قفل های بزرگ به چشم می خورند.
اما وقتی علت را از صاحبان واحدهای این مجتمع های تجاری جویا می شویم، برخی وضعیت اقتصادی و برخی وجود ساخت و سازهای بی رویه را که این روزها دست کم در هرخیابانی قابل مشاهده هستند، دلیل خالی بودن مغازهها عنوان می کنند.
البته «فروردین امروز» سعی کرد تاآماری از تعداد کل مجتمع های تجاری قزوین بدست آورد و سرانجام با پشت سرگذاشتن هفت خوان تنها دریافت که شهرداری، در سال ۹۱ مجوز ۵ مجتمع تجاری را صادر کرده است.
با این همه، فرزانه نظری پور، معاون شهرسازی و معماری شهرداری قزوین، از چنین رویکردی در مورد صدور مجوز برای احداث این مجتمع های تجاری دفاع می کند. او به «فروردین امروز» می گوید: از سال ۸۲ تاکنون با توجه به نیاز سطح شهر، مجوز مجموعههای تجاری صادر شده است. در واقع شهرداری براساس طرح جامع و تفضیلی(کمیسیون ماده ۵) مجوز بلندمرتبهسازی و تجاری میدهد؛ البته با توجه به فضاها و نیاز منطقه و ناحیه به متقاضیان مجوز داده می شود.
نظری پور ادامه می دهد: در واقع قزوین به عنوان مرکز استان، شهرها و بخش هایی پیرامون خود دارد؛ بنابراین هنگامی که شهرداری این مجوزها را صادر می کند تنها به نیاز شهر توجه نمی کند، بلکه نگاه فراشهری و ناحیهای دارد.
در این بین، سابک سیداف، کارشناس ارشد شهرسازی و طراحی شهری هم بر احداث مجتمع های تجاری تاکید می کند: «از آنجایی که به لحاظ مکانی، شهرهای اطراف به عنوان شهرک های اقماری قلمداد می شود؛ بنابراین قزوین به آنها خدمات ارائه می دهد که یکی از این خدمات می تواند مراکز خرید و مجتمع های تجاری باشد.
هرچند این کارشناس شهرسازی، وجود چنین مراکزی را ضروری می داند؛ اما معتقد است: «احداث مجتمع های تجاری با حجم بالا می تواند دارای معایب و مزایایی باشد: «وقتی شهروندی با خرید در یک مجتمع که تمام کالاهای مورد نیازش را دارد، دیگر مجبور نیست برای تهیه کالا به تمام خیابان ها سربزند و ترافیک ایجاد کند، می تواند از نکات مثبت این مجتمع ها عنوان کرد؛ اما مشکل آنجا نمایان می شود که مکان یابی درستی برای احداث مجتمع های تجاری انجام نشده باشد.»
این کارشناس بر این باور است که برای احداث این مجتمع ها نیاز به طرح های مطالعاتی دقیقی داریم که درحال حاضر به نظر می رسد چنین فرایندی در احداث این مجتمع ها انجام نمی شود. در واقع بدون اینکه مطالعه کامل و فراگیری صورت بگیرد، تنها براساس تقاضای سرمایه گذار انجام شده است.
به گفته این استاد دانشگاه، البته مطالعه ای بر روی ساخت چنین مجتمع هایی انجام می شود؛ اما به صورت منفرد مطالعه می شود و بر اساس اصول شهرسازی و کارگروهی مورد بررسی قرار نمی گیرد. به عنوان مثال، برج تجارت قزوین که در حوالی میدان میرعماد و دروازه درب کوشک درحال ساخت است، مکان یابی مناسبی صورت نگرفته است. وجود چنین برجی دروازه درب کوشک را که از لحاظ تاریخی یکی از سه دوازه مهم کشور است، محقر می کند؛ اما این مساله تنها مشکل برج تجارت نیست و چنانچه این مجتمع به بهره برداری برسد، شاهد ترافیک سنگین تری در این منطقه خواهیم بود.
البته سیداف معتقد است: تعداد صدور پروانه و قیمت بالای واحدهای تجاری این مجتمع ها باعث شده تا شاهد مغازه های خالی باشیم؛چون قزوین، یکی از گران ترین شهرهای کشور در زمینه زمین و مسکن است؛ بنابراین باید بین عرضه و تقاضا رابطه ی معقولی وجود داشته باشد.
از سوی دیگر، عضو سابق هیات مدیره مجتمع تجاری الغدیر انتقادهای بسیاری به احداث بیرویه مجتمعهای تجاری در قزوین دارد.
محسن عرفانی به «فروردین امروز» می گوید: این حجم مجوزهای شهرداری به متقاضیان سرمایه گذاری در مجتمعهای تجاری باعث بیکاری گسترده مغازه داران مجتمع های موجود می شود. درحال حاضر ۱۶ مغازه مجتمع الغدیر تعطیل شده اند. آیا قزوین با این جمعیت و دارا بودن ۳۶ مجتمع تجاری، کشش و گنجایش احداث چنین مجتمعهایی را دارد؟
او ادامه می دهد: درحال حاضر ۱۰ مجتمع در شهر قزوین احداث شده و قرار است ۷ مجتمع دیگر هم ساخته شود که با ادامه این وضعیت مجتمعهای قدیمی به سوی تعطیلی میروند. البته مسوولان معتقدند قزوین به عنوان مادرشهر به شهرهای اطراف مثل آبیک، تاکستان، البرز، محمدیه و…خدمات می دهد؛ بنابراین وجود چنین مجتمع هایی ضروری است. این درحالی است که هرکدام از این شهرها و بخشها دارای مجتمعهای تجاری هستند.
عضو سابق هیات مدیره مجتمع تجاری الغدیر معتقد است: «حتی این استدلال هم معقولانه نیست که قزوین باید دارای این حجم مجتمع های تجاری باشد چون به عنوان محور مواصلاتی محسوب می شود. وقتی گیلان، تهران و… دارای بزرگترین و شیک ترین مجتمعها هستند، دیگر نیازی به چنین مراکز خریدی در قزوین وجود ندارند.
او ادامه می دهد: به جای اینکه شهرداری مجوزاحداث چنین واحدهایی را بدهد، پارکینگ های عمومی چند طبقه احداث کند تا شاهد ترافیک سنگین در شهر به ویژه در خیابانهای مرکزی نباشیم.
عرفانی آینده روشنی برای صاحبان این واحدهای تجاری پیش بینی نمی کند و معتقد است: «بهزودی شاهد مغازههای خالی بیشتری در این مجتمعها خواهیم بود».
شاید به این خاطر که هر روز مجتمع و برج های رنگارنگی درحال متولد شدن هستند؛ «ستاره شهر»، «فردوسی»(آبادگران)،» ایرانیان» و… و حالا «برج تجارت» قزوین که آن هم چند صباحی دیگر به جرگه برج های قزوین می پیوندد.
هرچند این مجتمع های تازه متولد شده، نماهای شکیل و زیباتری نسبت به همتایان کهنسال خود دارند؛ اما در این مکانها هم انگار خاک مرده ریخته اند؛ حتی بعضی از طبقات مجتمعها با وجود آنکه مدتی از بهره برداریشان میگذرد، آنقدر سوت و کوراند که صدای پایت را هنگام قدم زدن در آنها میشنوی. در اینجاها هم هنوز مغازههای خالی با آن قفل های بزرگ به چشم می خورند.
اما وقتی علت را از صاحبان واحدهای این مجتمع های تجاری جویا می شویم، برخی وضعیت اقتصادی و برخی وجود ساخت و سازهای بی رویه را که این روزها دست کم در هرخیابانی قابل مشاهده هستند، دلیل خالی بودن مغازهها عنوان می کنند.
البته «فروردین امروز» سعی کرد تاآماری از تعداد کل مجتمع های تجاری قزوین بدست آورد و سرانجام با پشت سرگذاشتن هفت خوان تنها دریافت که شهرداری، در سال ۹۱ مجوز ۵ مجتمع تجاری را صادر کرده است.
با این همه، فرزانه نظری پور، معاون شهرسازی و معماری شهرداری قزوین، از چنین رویکردی در مورد صدور مجوز برای احداث این مجتمع های تجاری دفاع می کند. او به «فروردین امروز» می گوید: از سال ۸۲ تاکنون با توجه به نیاز سطح شهر، مجوز مجموعههای تجاری صادر شده است. در واقع شهرداری براساس طرح جامع و تفضیلی(کمیسیون ماده ۵) مجوز بلندمرتبهسازی و تجاری میدهد؛ البته با توجه به فضاها و نیاز منطقه و ناحیه به متقاضیان مجوز داده می شود.
نظری پور ادامه می دهد: در واقع قزوین به عنوان مرکز استان، شهرها و بخش هایی پیرامون خود دارد؛ بنابراین هنگامی که شهرداری این مجوزها را صادر می کند تنها به نیاز شهر توجه نمی کند، بلکه نگاه فراشهری و ناحیهای دارد.
در این بین، سابک سیداف، کارشناس ارشد شهرسازی و طراحی شهری هم بر احداث مجتمع های تجاری تاکید می کند: «از آنجایی که به لحاظ مکانی، شهرهای اطراف به عنوان شهرک های اقماری قلمداد می شود؛ بنابراین قزوین به آنها خدمات ارائه می دهد که یکی از این خدمات می تواند مراکز خرید و مجتمع های تجاری باشد.
هرچند این کارشناس شهرسازی، وجود چنین مراکزی را ضروری می داند؛ اما معتقد است: «احداث مجتمع های تجاری با حجم بالا می تواند دارای معایب و مزایایی باشد: «وقتی شهروندی با خرید در یک مجتمع که تمام کالاهای مورد نیازش را دارد، دیگر مجبور نیست برای تهیه کالا به تمام خیابان ها سربزند و ترافیک ایجاد کند، می تواند از نکات مثبت این مجتمع ها عنوان کرد؛ اما مشکل آنجا نمایان می شود که مکان یابی درستی برای احداث مجتمع های تجاری انجام نشده باشد.»
این کارشناس بر این باور است که برای احداث این مجتمع ها نیاز به طرح های مطالعاتی دقیقی داریم که درحال حاضر به نظر می رسد چنین فرایندی در احداث این مجتمع ها انجام نمی شود. در واقع بدون اینکه مطالعه کامل و فراگیری صورت بگیرد، تنها براساس تقاضای سرمایه گذار انجام شده است.
به گفته این استاد دانشگاه، البته مطالعه ای بر روی ساخت چنین مجتمع هایی انجام می شود؛ اما به صورت منفرد مطالعه می شود و بر اساس اصول شهرسازی و کارگروهی مورد بررسی قرار نمی گیرد. به عنوان مثال، برج تجارت قزوین که در حوالی میدان میرعماد و دروازه درب کوشک درحال ساخت است، مکان یابی مناسبی صورت نگرفته است. وجود چنین برجی دروازه درب کوشک را که از لحاظ تاریخی یکی از سه دوازه مهم کشور است، محقر می کند؛ اما این مساله تنها مشکل برج تجارت نیست و چنانچه این مجتمع به بهره برداری برسد، شاهد ترافیک سنگین تری در این منطقه خواهیم بود.
البته سیداف معتقد است: تعداد صدور پروانه و قیمت بالای واحدهای تجاری این مجتمع ها باعث شده تا شاهد مغازه های خالی باشیم؛چون قزوین، یکی از گران ترین شهرهای کشور در زمینه زمین و مسکن است؛ بنابراین باید بین عرضه و تقاضا رابطه ی معقولی وجود داشته باشد.
از سوی دیگر، عضو سابق هیات مدیره مجتمع تجاری الغدیر انتقادهای بسیاری به احداث بیرویه مجتمعهای تجاری در قزوین دارد.
محسن عرفانی به «فروردین امروز» می گوید: این حجم مجوزهای شهرداری به متقاضیان سرمایه گذاری در مجتمعهای تجاری باعث بیکاری گسترده مغازه داران مجتمع های موجود می شود. درحال حاضر ۱۶ مغازه مجتمع الغدیر تعطیل شده اند. آیا قزوین با این جمعیت و دارا بودن ۳۶ مجتمع تجاری، کشش و گنجایش احداث چنین مجتمعهایی را دارد؟
او ادامه می دهد: درحال حاضر ۱۰ مجتمع در شهر قزوین احداث شده و قرار است ۷ مجتمع دیگر هم ساخته شود که با ادامه این وضعیت مجتمعهای قدیمی به سوی تعطیلی میروند. البته مسوولان معتقدند قزوین به عنوان مادرشهر به شهرهای اطراف مثل آبیک، تاکستان، البرز، محمدیه و…خدمات می دهد؛ بنابراین وجود چنین مجتمع هایی ضروری است. این درحالی است که هرکدام از این شهرها و بخشها دارای مجتمعهای تجاری هستند.
عضو سابق هیات مدیره مجتمع تجاری الغدیر معتقد است: «حتی این استدلال هم معقولانه نیست که قزوین باید دارای این حجم مجتمع های تجاری باشد چون به عنوان محور مواصلاتی محسوب می شود. وقتی گیلان، تهران و… دارای بزرگترین و شیک ترین مجتمعها هستند، دیگر نیازی به چنین مراکز خریدی در قزوین وجود ندارند.
او ادامه می دهد: به جای اینکه شهرداری مجوزاحداث چنین واحدهایی را بدهد، پارکینگ های عمومی چند طبقه احداث کند تا شاهد ترافیک سنگین در شهر به ویژه در خیابانهای مرکزی نباشیم.
عرفانی آینده روشنی برای صاحبان این واحدهای تجاری پیش بینی نمی کند و معتقد است: «بهزودی شاهد مغازههای خالی بیشتری در این مجتمعها خواهیم بود».