برای واکاوی دلایل بروز این رخدادها، «فروردین امروز» دیدگاههای نصرتاله علیرضایی جامعهشناس و فعال سیاسی و فاطمه محمدبیگی، فعال سیاسی و نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی را بازتاب میدهد و در فرصتی دیگر، پای گفتوگو با دیگر فعالان سیاسی استان در اینباره خواهد نشست.
* ناآرامیها برآمده از حذف تکثر در جامعه
نصرتاله علیرضایی جامعهشناس معتقد است: باید بپذیریم که در دوران دیگری نفس میکشیم و با جامعه و نسل متفاوتی مواجه هستیم که فرهنگ، آرمان، باور، سبک زندگی، علائق و انتظاراتی دارد که با ذائقه و نگاه جامعه سنتی و مسئولین، متفاوت و بعضا در تضاد است.
وی میگوید: مسئولان با شهروندان صاحب حق با سلایق مختلف و متنوع مواجه هستند و مردمی که با انتخابات حاکمان را به عنوان وکیل خود برای بازه زمانی مشخص و محدود انتخاب میکنند، انتظار دارند به مطالباتشان پاسخ داده شود؛ اما متاسفانه نه تنها صدای جامعه و این نسل جدید نیستند بلکه بسیاری از دولتمردان و نمایندگان مجلس با مواضع خود نشان دادند که هیچ نسبتی با جامعه امروز ندارند.
این فعال سیاسی میافزاید: به کاربردن تعابیری چون اراذل و اوباش، نجاسات، کف روی آب، زباله و… درباره معترضان نفت روی آتش پاشیدن است، تحقیر جوانان و معترضان با این عناوین نه تنها مشکل را حل نمیکند بلکه فاصلهها و شکافها را بیشتر کرده و اراده و عزمی برای برونرفت و حل ریشهای این مسائل و مشکلات را نشان نمیدهد.
علیرضایی اضافه میکند: اگر در جامعه تنش و درگیری داریم به این خاطر است که اولا این تکثر را باور نکردهایم و ثانیا و بهتبع آن بستر حضور این تکثر را در فضاها و ساحتهای مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی فراهم نکردهایم؛ بلکه با بیاعتنایی از کنار آن گذر کردهایم امروز این تکثر به عنوان یک واقعیت غیرقابل انکار به اشکال و بهانههای مختلف و امروز با عنوان مرگ مهسا امینی دیده میشود.
* شکاف باورهای نسل جدید با حاکمیت
وی با اشاره به ریشهها و دلایل این شکاف و تنشهای اجتماعی و فرهنگی در اعتراضهای اخیر به ایلنا تصریح میکند: یکی از ریشهها و دلایل این تنشها این است که از یک طرف با بایدها و نبایدها و هنجارهای رسمی که از طریق حاکمیت، مسئولان و دولتمردان در قالب سازمانها و نهادهای مختلف در جامعه تبلیغ و ترویج شده و روی آنها سرمایهگذاری میشود، مواجهیم و از طرف دیگر با هنجارهای غیررسمی و بایدها و نبایدهایی که در بطن جامعه جاری و از سوی جوانان، زنان و نسل جدید و طبقه متوسط شهری پیگیری و بدان التزام دارند، روبهرو هستیم و بین نظام ارزشی این نسل و طبقه مدرن شهری و حاکمیت که از طریق ارگانهای رسمی ترویج میشود، شکاف وجود دارد.
این جامعهشناس ادامه میدهد: دستگاهها و تریبونهای رسمی عناصری را به عنوان سبک زندگی و ارزش در جامعه ترویج میکنند که دغدغه نسل جدید نیست و چندان اعتنایی بدان ارزشها و سبک زندگی ندارند و برعکس، لذا وقتی در قالب گشت ارشاد در پی ترویج و تحمیل نظام ارزشی و هنجاری در جامعه و در بین نسل جوان و نوجوان باشیم با واکنشها و تصادمهایی مواجه میشویم.
علیرضایی با بیان اینکه، این دو طیف زبان مفاهمه و مشترکی ندارند و بعضا کار به تقابل و درگیری کشیده میشود، تاکید میکند: سئوال این است که آثار و نتایج و پیامدهای مثبت و منفی طرح گشت ارشاد تاکنون در جامعه چه بوده است، تا چه اندازه حاکمیت به اهداف خود در اجرای این طرح رسیده است، جوانان و نسل جدید را به دین و نظام ارزشی ما نزدیک کرده یا فاصله و شکاف را بیشتر کرده است به گونهای که ما با اجتماعی مواجهیم که هیچیک از طرفین زبان و حرف طرف مقابل را متوجه نمیشود.
وی یادآور میشود: حجاب و پوشش و سایر عناصر فرهنگی و ارزشها برای جامعه و نسل جدید معنایی دارد که با نگاه مسئولان متفاوت است، چیزی که جامعه خوب میداند و با آن زندگی میکند ممکن است مورد پسند حاکمیت نباشد و چیزی که آنان تبلیغ میکنند دغدغه جامعه و نسل جوان امروز نیست.
این فعال سیاسی باتاکید براینکه، مسئولان فقط در بیان اعلام میکنند که با اعتراض مشکل ندارند، مطرح میکند: اما در واقع اعتراضها به رسمیت شناخته نشده و تاکنون حتی یکمسئول اعتراض مسالمتآمیز را تعریف نکرده است؛ اگر صداقت وجود دارد باید یکبار این موضوع تعریف شده و بستر، فضا و مجوزهای قانونی در تمام شهرستانها برای اعتراض صادر شوند و از اینکه مردم انتقادها، مطالبات و اعتراضهای خود را به گوش مسئولان برسانند واهمهای نداشته باشند تا بتوانیم بگوییم مسئولان به اعتراض قانونی باور دارند.
علیرضایی همچنین خاطرنشان میکند: وقتی وکلای مردم که باید صدای مطالبات مردم باشند مواضعی میگیرند که از جنس نمک برزخم پاشیدن است، باید قبول کنیم که صدای موکلان بالاخره بلند خواهد شد. دولت باید اعتماد را بازآفرینی کند و در مقام عمل، صداقت خود را با شنیدن صدای منتقدان، بهکارگیری شایستگان و پاسخگویی به خواستههای مشروع شهروندان ثابت کند.
* موفقیتهای اخیر نظام، عامل ایجاد اغتشاش!
با اینهمه، نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی بر این باور است که موفقیتهای پیدرپی جمهوری اسلامی ایران از جمله عضویت در پیمان اقتصادی شانگهای، حضور موفق رییسجمهوری در سازمان ملل و صحبتهای عدالتطلبانه آقای رییسی در حمایت از محور مقاومت و حماسه بزرگ اربعین امسال با توجه به اثرات فوقالعاده ملی، بینالمللی و منطقهای آنها مورد پسند دشمنان انقلاب قرار نگرفته و همین موضوع موجب ایجاد ناامنی و اغتشاش در کشور شده است.
فاطمه محمدبیگی میافزاید: دشمنان انقلاب به دنبال ایجاد مانع در مسیر پیشرفت کشور هستند و بدونشک درصددند که این موفقیتها را به شکست تبدیل کنند و از هر فضا و رخنهای برای نفوذ در انقلاب اسلامی و جلوگیری یا کُندکردن حرکت جمهوری اسلامی استفاده کنند و برای مقابله با آن به عرصه بیایند.
وی با بیان اینکه امروز قلب ایران اسلامی از حوادث روزهای اخیر جریحهدار است، تصریح میکند: چرا که اغتشاشها و آشوبهای فتنهگران وابسته به جریانهای غربی، بسیاری از مردم ایران عزیز را متاثر و برخی از خانوادهها به ویژه خانواده محترم نیروهای انتظامی و بسیجیان جان برکف به عنوان مدافعان وطن را داغدار کرد.
این فعال سیاسی ادامه میدهد: در قضایای اخیر مردم همیشه در صحنه زودتر از زمانهای قبل به عرصه آمده و با تظاهرات میدانی و حضور پررنگ در صحنه مقابله با اغتشاش ورود کردند و با چندین نوبت راهپیمایی خودجوش و پیدرپی قشرهای مختلف مردم شاهد جداسازی مردم از اغتشاشگران بودیم.
* دشمن در پی استفاده ابزاری از زنان و دختران
محمدبیگی با بیان اینکه دشمن به دنبال پروژهی عفتستیزی و حیاگریزی، استفاده ابزاری از زنان و دختران و ترویج پروژههایی چون اباحهگری، کشتهسازی و سوءاستفاده از اعتراضهای داخلی برای براندازی از درون نظام است، اضافه میکند: اما هوشیاری، بصیرت و آگاهی مردم ایران اسلامی همواره این نقشههای شوم را با شکست مواجه کرده است.
وی تاکید میکند: آنچه امروز بر ما واجب است، آموزش صحیح گسترش فعالیتهای ترویجی، تبلیغی درست و بهروز در حوزه عفاف و حجاب، غیرتورزی و حیا با استفاده از هنر اصیل اسلامی-ایرانی و انقلابی و گزارههای متناسب با نیاز کودکان، نوجوانان و جوانان امروز است و پیگیری دقیق و مطالبهگرانه موضوعهای مذکور بر تمامی فعالان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی واجب است.
این نماینده مجلس یادآور میشود: قطعاً آشوب و اغتشاش و سوءاستفاده از فضای ملتهب ایجادشده برای ترتیب دادن اقدامات تجزیهطلبانه و به خطر انداختن جان مردم و هتک حرمت پرچم جمهوری اسلامی ایران، قرآن کریم و مقدسات اعتقادی مردم بههیچ عنوان پذیرفتنی نبوده و محکوم است.
محمدبیگی بیان میکند: دشمنان با سوءاستفاده از رخدادهای اخیر، پروژههای کشتهسازی و تضعیف امنیت ملی کشور بهدنبال رسیدن به آمال و آرزوهای خود در راستای براندازی نظام جمهوری اسلامی هستند که این آرزو را به گور خواهند برد.
وی همچنین خاطرنشان میکند: انقلاب اسلامی همواره در حال حرکت به جلو، اصلاح ساختارهای زیربنایی برای رشد و پیشرفت همهجانبه کشور است و این حرکت امیدی برای دوستان نظام در منطقه و جهان و تیر خلاصی برای بدخواهان و دشمنان است.